(Οσιάνα (Ασιάνα), Κάστρο, Άγιος Προκόπιος, Başhisar, Ουργκιούπ, Ürgüp)
Το Προκόπη (ι) είναι πόλη της Καππαδοκίας στην Μικρά Ασία.
Το Προκόπη ή Άγιος Προκόπιος είναι μια περιοχή που είναι ένα από τα σημαντικά κέντρα της περιοχής της Καππαδοκίας .
ΘΕΣΗ
Το Προκόπη απλωνόταν, χτισμένο σε υψόμετρο 1200 μ., στην κοιλάδα του Ταμισού ποταμού, 60 χιλ. δυτικά της Καισάρειας και 20 χιλ. ανατολικά της Νεάπολης (Νεβσεχίρ).Η πόλη χαρακτηρίστηκε από την Unesco μνημείο φυσικής κληρονομιά. χάρη στην ιδιαίτερη γεωμορφολογική φυσιογνωμία, περιβαλλόμενη από τους κωνοειδείς και πυραμιδόσχημους βράχους που σχηματίστηκαν από την ηφαιστειακή λάβα του Αργαίου Όρους, Τα βλέπουμε κυρίως στα περίχωρα του Προκοπιου /Ürgüp, με κατεύθυνση προς το Göreme, μια ομάδα εντυπωσιακών καμινάδων στα δεξιά του δρόμου ονομάζονται μερικές φορές «Οι Τρεις Ομορφιές», «Τρεις Χάριτες», «Η Οικογένεια» ή «Τρεις Αδελφές».
Το παλιό τμήμα της πόλης βρίσκεται κοντά στην κεντρική πλατεία της πόλης, Cumhuriyet Meydani. Εδώ έχουν διατηρηθεί ενδιαφέροντα παλιά σπίτια από απαλό ροζ τουφ και χρώματα της άμμου. Ταιριάζουν τόσο οργανικά στο γύρω τοπίο που μπορεί άθελά τους να συγχέονται με απότομες βουνοπλαγιές.
ΟΝΟΜΑ
* Το Προκόπι είχε πολλά ονόματα σε όλη την ιστορία. Οσιάνα (Ασιάνα), Κάστρο , Άγιος Προκόπιος στη Βυζαντινή Περίοδο – Başhisar στην περίοδο των Σελτζούκων. Κάστρο Μπουργκούτ κατά την Οθωμανική περίοδο.
— Άγιος Προκόπιος
Άγιος Προκόπιος είναι το όνομα ενός μάρτυρα της Χριστιανοσύνης που έζησε τον δεύτερο αιώνα μ.Χ.
– Οσίανα,Ασίανα
Δηλαδή πόλη των Αγίων.
— Κάστρο
Κάστρο, όπως συνήθιζαν να το αποκαλούν οι Καππαδόκες, εξαιτίας ενός παλαιού φρουρίου- του Αρσλάν Γαζή που δέσποζε στον χώρο.
— Başhisar
Ονομαζόταν «Başhisar» κατά την περίοδο των Σελτζούκων και ήταν γνωστό ως «Urkup» κατά την Οθωμανική περίοδο.
— Ουργκιούπ, Ürgüp )
Το Ürgüp συμφωνά με την παράδοση εξηγείται ως εξής. Στο παρελθόν, κάποιος από το Προκόπη πήγε στο Τουρκεστάν για εμπόριο. Eκει στην τοπική διάλεκτο UR σημαίνει κάστρο ή βράχο , και KÜP (KUP) σημαίνει πολλά όταν ρωτήθηκε από που ηρθε απήντησε << … από το μέρος που έχει πολλοίς βράχους >> Ακούγοντας UR + KÜP το εξέλαβαν ως URKÜP ενοποιώντας .στην επιστροφή στο Προκόπη μετέφερε πως το αποκαλούσαν εκεί και οι Μουσουλμάνοι του Προκοπίου τους άρεσε και το καθιέρωσαν μη θέλοντας το χωρίο τους να έχει όνομα ενός Χριστιανού Αγίου
ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΩΣ ΤΟ 1923
Τη μεικτή κοινότητα Προκοπίου συνιστούσαν μουσουλμανικοί και χριστιανικοί πληθυσμοί ελληνορθόδοξων και Αρμενίων Κοπτών. Αποτελείτο από πέντε ορθόδοξους μαχαλάδες κατοικούσαν αποκλειστικά οι 2.321 Ρωμιοί, 604 οικογένειες. Υπήρχαν και δώδεκα τούρκικους μαχαλάδες .
Στα τέλη της Οθωμανικής περιόδου, το Προκόπι/Ürgüp ήταν ο οικισμος ενός μικτού πληθυσμού Τούρκων και Χριστιανών. σύμφωνα με την Οθωμανική Γενική Απογραφή του 1881/82–1893, ο καζάς του Ουργκούπ είχε συνολικό πληθυσμό 23.030 κατοίκους, αποτελούμενος από 19.880 μουσουλμάνους, 3.134 Έλληνες και 16 Αρμένιους. Σύμφωνα με τον Λ. Ευπραξιάδη, κατά την απογραφή του 1919 το Προκόπι αριθμούσε 12.000 μουσουλμάνους και 7.000 χριστιανούς
*-Οι 5 Ελληνικοί μαχαλάδες
Οι πέντε μαχαλάδες ήταν: α) Τοά Γερί (τόπος της Δέησης) με πληθυσμό 465 χριστιανούς και την εκκλησία του Οσίου Ιωάννη του Ρώσου,
β) Καπτάν μαχαλεσί με πληθυσμό 483 χριστιανούς και την εκκλησία του Αγίου Βασιλείου,
γ) Σαμουήλ ή Τεπέ Μπασί (κορυφή του λόφου) με πληθυσμό 333 χριστιανούς, δ) Σαρμουσακλί με πληθυσμό 607 χριστιανούς και
ε) Μουπαατζί με πληθυσμό 433 χριστιανούς.
Εκτός από αυτές τις πέντε διοικητικά αναγνωρισμένες συνοικίες,υπήρχαν και τέσσερις μικρότερες, οι οποίες αποτελούσαν προεκτάσεις των παραπάνω πέντε μαχαλάδων στ )Το Σουπάν βερτί, ζ )Το Τεκνετζίκ, η) Καρακάντερε , και θ ) Γενί κορού,
ΙΣΤΟΡΙΑ
*Προϊστορική εποχή
Αν και στην περιοχή βρίσκονται παλαιολιθικά ίχνη, οι χρονολογίες τέτοιων πολιτισμών δεν πάνε πολύ πίσω, ίσως αντιπροσωπεύουν την τελευταία παλαιολιθική περίοδο.
όλη αυτή την έλλειψη στοιχείων, είναι σαφές ότι οι κοιλάδες της περιοχής της Καππαδοκίας, με τις άφθονες όχθες ποταμών και τους γλυκούς υδάτινους πόρους τους, παρείχαν φυσικούς ζωντανούς πόρους που ήταν πολύ κατάλληλοι για τους πρώτους ανθρώπινους οικισμούς. Δεν θα ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι οι πέτρες από τούφες, που μπορούν εύκολα να σκαλιστούν χωρίς τη χρήση μετάλλου (επειδή μπορούν να σκαλιστούν με μια πιο σκληρή πέτρα, όπως ο οψιανός), παρείχαν ζεστά σπίτια στους ανθρώπους. Είναι σαφές ότι οι ψηλές βραχώδεις περιοχές στις πλευρές της κοιλάδας είναι επίσης κατάλληλες για προστασία.
*Χετταίοι
Υπάρχουν σημαντικοί οικισμοί και αντικείμενα από την περίοδο των Χετταίων, καθώς και προϊστορικές τοποθεσίες που συνδέονται με ηπειρωτικούς ευρωπαϊκούς πολιτισμούς κοντά στην Καρβαλη ( Gelveri ), 8 χλμ. από το Προκόπι
Βρετανοί αρχαιολόγοι βρήκαν λίθινα εργαλεία από την παλαιολιθική και τη νεολιθική περίοδο.
Ανάμεσα στα στρώματα υπάρχουν πολιτιστικά κατάλοιπα των Χετταίων και της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού. 19ος αιώνας . Στους επάνω ορόφους βρέθηκαν ερείπια τοίχων κατασκευασμένων με απλές τεχνικές και αγγεία της χεττιτικής παράδοσης. π.Χ. Έχουν εντοπιστεί τακτικά λείψανα της χαλκολιθικής και της πρώιμης εποχής του Χαλκού που χρονολογούνται από το 4000 π.Χ. Το γεγονός ότι ο τύμβος Hacı Bektaş (Sulucakarahöyük) στην περιοχή έδωσε ίχνη της Παλαιάς Χεττιτικής, Μέσης Χεττιτικής, Φρυγικής, Ρωμαϊκής,
* Οι Πέρσες
Οι Πέρσες δεν ανάγκασαν τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν. Ωστόσο, άφησαν τη διαχείριση μεγάλων εδαφών στους περσικής καταγωγής στρατιωτικούς-ευγενείς και στους τοπικούς θρησκευτικούς ηγέτες του λαού. Εδώ, ο τοπικός πολιτισμός και ο περσικός πολιτισμός συγχωνεύτηκαν. Ο Ηρόδοτος περιγράφει την πολιτιστική δομή των Περσών ως εξής: “Δεν ξέρουν πώς να φτιάχνουν πράγματα όπως αγάλματα θεών, ναούς, βωμούς· θυσιάζουν σε βουνοκορφές, και αυτός που αποκαλούν Δία είναι ο θεϊκός ουρανός. Θυσιάζουν επίσης στον ήλιο, το φεγγάρι, τη γη, τη φωτιά, το νερό και τον άνεμο.” Η λατρεία της φωτιάς των Περσών απέκτησε σημασία ιδιαίτερα στην περιοχή της Καππαδοκίας, όπου το ηφαιστειογενές όρος Αργαίος (Erciyes) ήταν πολύ κατάλληλο για αυτή τη λατρεία. Περσικοί θεοί, όπως και οι θεοί άλλων θρησκειών. Δεν είχαν κανένα ναό με την πραγματική έννοια. Ωστόσο, είχαν ιερούς χώρους. Οι ιεροί χώροι που ήταν διάσπαρτοι σε όλη την περιοχή συνδέονταν με πολυάριθμους πυροσβεστικούς ναούς.. Οι Πέρσες, ειδικότερα, συνάντησαν μια τέλεια γεωγραφία που υποστήριζε την αντίληψή τους για την πίστη. Αυτή η περιοχή, καλυμμένη με φωτιά και ηφαίστεια, ήταν ιδανικό τοπίο για τις πεποιθήσεις τους.
Κατά την περσική περίοδο, η περιοχή άρχισε να ονομάζεται «Καππαδοκία» και εδώ ιδρύθηκε η Καππαδοκία Σατραπεία (επαρχία). Γνωρίζουμε ότι η κτηνοτροφία ήταν πολύ ανεπτυγμένη στην Καππαδοκία κατά την περσική περίοδο και ότι οι Πέρσες λάμβαναν 1.500 άλογα, 2.000 μουλάρια και 50.000 πρόβατα ως ετήσιο φόρο 360 ταλάντων. Σε αντίθεση με την εμπορική και χρηματική οικονομία στις ακτές, στο εσωτερικό κυριαρχούσε ένα κλειστό χερσαίο εμπόριο. Το περσικό κράτος, του οποίου οι οικονομικές ευκαιρίες ήταν περιορισμένες, έχασε σταδιακά τη δύναμή του.
*-Μέγας Αλέξανδρος
Αφού ο νεαρός Αλέξανδρος, ο βασιλιάς της Μακεδονίας, νίκησε το ένα μετά το άλλο τα περσικά στρατεύματα το 334 και το 331 π.Χ. και οδήγησε τη μεγάλη αυτοκρατορία στην κατάρρευσή της, το ειρηνικό περιβάλλον που αναδύθηκε έληξε με την ανατολική εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου της Μακεδονίας (333-323 π εξαντλήθηκε λόγω των πολέμων
*Σελευκίδες
Μέτα τον θάνατο του Μ.Αλεξανδρου στην περιοχή επεκράτησαν οι Σελευκίδες
* Βασίλειο της Καππαδοκίας
Μετά από μια περίοδο κυριαρχίας των Σελευκιδών , το Καππαδοκικό Βασίλειο απέκτησε την ανεξαρτησία του κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αριαράθη Γ’ ( περ. 255-220 π.Χ.).Η δυναστεία των Αριαραθιδών καταργήθηκε στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ. από τον ηγεμόνα του Βασιλείου του Πόντου , τον διαβόητο Μιθριδάτη ΣΤ’ ( Ευπάτορα ), σε μια προσπάθεια να υποτάξει πλήρως το Καππαδοκικό Βασίλειο. Ωστόσο, σε «σύγκρουση» με τα συμφέροντα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, οι Ρωμαίοι υποστήριξαν τους Καππαδόκες να επιλέξουν νέο βασιλιά. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο στη Ρώμη, οι Ρωμαίοι άρχισαν να παρεμβαίνουν πιο άμεσα στις Καππαδοκικές υποθέσεις. το 36 π.Χ., ο Μάρκος Αντώνιος διόρισε τον Αρχέλαο , έναν τοπικό ευγενή, στον θρόνο της Καππαδοκίας.Όταν, σε μεγάλη ηλικία, ο Τιβέριος τον κάλεσε στη Ρώμη, πέθανε εκεί από φυσικά αίτια. Η Καππαδοκία ενσωματώθηκε στη συνέχεια ως μια πλήρως λειτουργική ρωμαϊκή επαρχία
* Ρωμαίοι
Στο Βασίλειο της Καππαδοκίας εισέβαλαν οι Ρωμαίοι το 27 π.Χ. και έγινε επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Με την εγκατάσταση του χριστιανισμού στην περιοχή αυτή, χτίστηκαν εκκλησίες και παρεκκλήσια από χριστιανούς από το 53 μ.Χ. και η περιοχή έγινε καταφύγιο για τους χριστιανούς που διώχτηκαν στην Ιερουσαλήμ και τη Συρία.
Τόσο οι Ρωμαίοι όσο και αυτοί που ακολούθησαν (οι Βυζαντινοί) σκέφτηκαν να αφομοιώσουν την περιοχή στον δικό τους πολιτισμό και να χρησιμοποιήσουν το ανθρώπινο δυναμικό αυτής της τεράστιας περιοχής της Καππαδοκίας ελέγχοντας τους ανοιχτούς εμπορικούς δρόμους.
* Βυζαντινοί
Αφού δόθηκε στους Χριστιανούς η θρησκευτική ελευθερία το 336 μ.Χ., ο Χριστιανισμός εξαπλώθηκε γρήγορα στην περιοχή της Καππαδοκίας και έγινε το θρησκευτικό κέντρο των ιερέων .
Μετά τη διάσπαση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στα δύο το 395, η Καππαδοκία εντάχθηκε στην Ανατολικής Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας.
Τα πρώτα χρόνια η Καππαδοκία ζούσε μια ήσυχη ζωή, μακριά από εξωτερικές πιέσεις. Παρέμεινε κεντρική επαρχία επί Ιουστινιανού (526-565).
Πολλές από τις επισκέψιμες εκκλησίες σήμερα χτίστηκαν από τον 5ο αιώνα και άρχισαν να εικονογραφούνται μετά την κατάργηση της Εικονομαχίας το 842.
Αυτή η ευτυχής περίοδος έληξε με τις επιδρομές των Σασσανιδών στις αρχές του 7ου αιώνα. Αντιμετώπισαν επιδρομές των Αράβων υπό τη διοίκηση του Μασλάμα που ερχόταν από το νότο.
Κατά τις περιοδικές επιδρομές των Αράβων, το Καϊσέρι καταλήφθηκε δύο φορές το 647 και το 726, η Άγκυρα το 838 και το Κεμερχισάρ το 806.
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία μπόρεσε να αποτρέψει τις αραβικές επιδρομές τον 9ο αιώνα. Αυτή η κρίσιμη περίοδος, η οποία διήρκεσε περίπου 250 χρόνια, έκανε το Rock Cappadocia να αποκτήσει σημασία.
Επειδή ο χριστιανικός λαός δραπετεύοντας από τους εχθρούς του μετανάστευσε σε αυτά τα μέρη και βρήκε καταφύγιο σε σπηλιές που σκάλισαν κάτω από τη γη, στους βράχους, στις πλαγιές των κοιλάδων. Ωστόσο, οι επιδρομές των Σασσανιδών και των Αράβων δεν ήταν ο μόνος λόγος σε αυτόν τον αιώνα.
Ο δεύτερος λόγος της μετανάστευσης ήταν η σκληρότητα και η αγανάκτηση της Εικονομαχίας.
Η εικονομαχία, αν θα χρησιμοποιηθούν ή όχι απεικονίσεις των τεχνών, ήταν από καιρό θέμα συζήτησης στο Βυζάντιο.
Το Προκόπι ήταν ένα σημαντικό θρησκευτικό κέντρο αυτής της περιόδου και ότι οι βραχώδεις εκκλησίες και μοναστήρια στα χωριά, τις πόλεις και τις κοιλάδες του ήταν το επισκοπικό κέντρο,
Κάτω από τις βυζαντινές κατασκευές αποκαλύφθηκε ένας οικισμός που αποτελείται από κανονικά διαρρυθμισμένα σπίτια. Από τα ευρήματα φαίνεται ότι επρόκειτο για ανυπεράσπιστο οικισμό που ασχολούνταν με τη γεωργία.
Τον 11ο αιώνα, το Προκόπι ήταν ένα σημαντικό φρούριο στους δρόμους που οδηγούσαν στις σημαντικές πόλεις των Σελτζούκων, το Ικόνιο και τη Νίγδη.
Το Προκόπι προσαρτήθηκε στα οθωμανικά εδάφη το 1515,
Όταν η Καππαδοκία έπεσε υπό οθωμανική κυριαρχία, ο χριστιανικός λαός εγκατέλειψε την παλιά του ζωντανή ζωή. Εκκενώθηκαν βραχώδεις εκκλησίες και μοναστήρια. Δεδομένου ότι η περιοχή Προκοπιου έχει δημιουργήσει ένα μυστικιστικό πνεύμα στους ανθρώπους ως αποτέλεσμα της διάβρωσης, έχει γίνει ο τόπος εκείνων που προτιμούν τη μυστικιστική ζωή και τα μέρη που προτιμούν όσοι ονειρεύονται τον «Άλλο Κόσμο» για να προετοιμαστούν για τη μετά θάνατον ζωή.
Το Προκόπι αναδείχθηκε τον 18ο αιώνα όταν ο Οθωμανός Μέγας Βεζίρης Damat İbrahim Pasha μετέφερε το γραφείο του δικαστή στη γενέτειρά του,στην Νεαπολη (Nevşehir ) Ο Şemsettin Sami, Οθωμανός περιηγητής σε έργο του για την ιστορία και τη γεωγραφία που γράφτηκε μεταξύ 1888-1900, αναφέρει ότι υπάρχουν 70 τζαμιά, 5 εκκλησίες και 11 βιβλιοθήκες στο Προκοπή.
ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Άνηκε στην Μητρόπολη της Καισαρείας .
Στο Προκόπι υπήρχαν τέσσερις εκκλησίες που εντάσσονταν στη δικαιοδοσία της Μητρόπολης
— Αγίου Γεωργίου, (παλιά )
Οι δύο, προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου, ήταν λαξευμένες σε βράχους.
Η μία εξ αυτών, η παλαιότερη από όλες τις εκκλησίες της κοινότητας, βρισκόταν στον κεντρικό μεγάλο βράχο, κοντά στην αγορά. Δεν υπάρχουν στοιχεία για το χρόνο της ανέγερσής της. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ο ναός με την πάροδο του χρόνου υπέστη σημαντικές φθορές με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το 1850.
— Αγίου Γεωργίου (Νεώτερη )
Η ανέγερση της δεύτερης λαξευτής εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου στη συνοικία Τεκνετζίκ είχε αρχίσει περί τα τέλη του 18ου αι. πριν την ολοκληρωτική κατάρρευση της πρώτης και ολοκληρώθηκε προς αντικατάσταση αυτής.
–Αγίου Βασιλείου
Η τρίτη εκκλησία, του Αγίου Βασιλείου, χτίστηκε το 1832 πάνω σε λόφο στο κέντρο της πόλης, ώστε ήταν ορατή από όλες τις ελληνικές συνοικίες. Εγκαινιάστηκε την 15η Αυγούστου 1834. Η μεγαλοπρεπής εκκλησία με τον υπερυψωμένο γυναικωνίτη πάνω σε 34 κίονες από γρανίτη, με την πλούσια αγιογράφηση και τις σπάνιες εικόνες, με το μαρμάρινο ανάγλυφο τέμπλο και τον χρυσοστόλιστο άμβωνα
— Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου
Η τέταρτη εκκλησία, του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου, είχε κτιστεί στην συνοικία του Τοά Γερί, εκεί που ήταν αρχικά ο τάφος του Οσίου. Η ανέγερση του ναού ξεκίνησε το 1886 με χρήματα και προσωπική εργασία όλων των Προκοπιέων. Η αποπεράτωση της, όμως, έγινε εφικτή με την βοήθεια της Ρωσικής Ιεράς Μονής του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν το 1892 από τον Μητροπολίτη Καισαρείας.
Τα εικονίσματα του τέμπλου διασώθηκαν από τους πρόσφυγες και κοσμούν σήμερα το τέμπλο του νέου ναού στην Εύβοια.
-*Εκκλησιά του Τιμίου Σταύρου ( Τζεμίλ )
Έξω από το Προκόπη βρισκόταν η εκκλησία της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού . Βρίσκεται περίπου 15 χιλιόμετρα από το Προκόπι και 38 χιλιόμετρα από το Nevşehir.σε άριστη κατάσταση και πρόσφατα λειτούργησε ο Πατριάρχης .
Η εκκλησία Τζεμίλ, γνωστή και ως Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, καθαγιάστηκε και εγκαινιάστηκε το 1882 από τον Αρχιερέα Παΐσιο.
. Η εκκλησία ολοκληρώθηκε αργότερα το ίδιο έτος και άνοιξε για λατρεία. Ο ναός έχει βασική κάτοψη με λίκνο θολωτή στέγη και έχει μήκος 24,5 μέτρα και πλάτος 14,5 μέτρα.
Η λεία λιθοδομή της εκκλησίας τραβάει την προσοχή, η οποία βρίσκεται ακριβώς μπροστά από ένα διώροφο συμπαγές καμπαναριό.
Υπάρχει ένα παλιό ξωκλήσι λαξευμένο στο βράχο στη βορειοανατολική πλευρά του ναού, με αγιογραφίες και στις δύο πλευρές.
Οι χρονολογίες των πινάκων είναι το 1913 και το 1914, αντίστοιχα.
Ο Νάρθηκας του ναού διαθέτει έξι τοξωτούς κίονες που απαντώνται συνήθως σε βυζαντινές εκκλησίες.
Οι κίονες αυτοί χωρίζουν το κεντρικό τμήμα του χώρου λατρείας από τον εξωτερικό δακτύλιο.
— Βιογραφία των Αγίων που τιμούσαν στο Προκόπη
* Αγιος Προκόπιος
Ο Άγιος Προκόπιος γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ της Παλαιστίνης κατά τους χρόνους της βασιλείας του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, Σε μικρή ηλικία έχασε τον πατέρα του, και η μητέρα του φρόντισε να τον αναθρέψει ως ειδωλολάτρη. Μάλιστα, η μητέρα του τον προσέφερε ως υπηρέτη στον αυτοκράτορα Διοκλητιανό, προσφέροντάς του και χρήματα προκειμένου να δεχθεί τον γιό της. Ο Διοκλητιανός δέχθηκε τον εθνικό τότε “Νεανία” κάνοντάς τον Δούκα της Αλεξάνδρειας της Συρίας, και δίνοντάς του ως πρώτη εντολή να διώκει και να τιμωρεί τους Χριστιανούς. Μετά την ανάληψη του αξιώματος, ο νεαρός Δούκας ξεκίνησε μαζί με δύο αξιωματικούς του, με προορισμό την πόλη Απάμεια της Μικρας Ασιας (σημερινή ονομασία Χαμάν), η οποία ήταν και μητρόπολη της Αντιόχειας. Μαρτυρησε επι ,Μαρτύρησε επί Διοκλητιανού . .
Αγιος Ιωάννης ο Ρώσος .
Ο Αγίος Ιωάννης ο Ρώσου γεννήθηκε σε οικογένεια Κοζάκων και, όταν ενηλικιώθηκε, στρατολογήθηκε στον στρατό του Πέτρου Α. Πήρε μέρος στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο και σε μια από τις μάχες αιχμαλωτίστηκε και στη συνέχεια πουλήθηκε ως σκλάβος στον αρχηγό του ιππικού στον ο Τούρκο Αγά.
Ο Αγας έφερε τον δούλο στην πατρίδα του, στο χωριό Προκόπιον (Ουργκούπ).
Με ξυλοδαρμούς και εξευτελισμούς, ο ιδιοκτήτης προσπάθησε να πείσει τον να αποδεχθεί το Ισλάμ.
Αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Ο Ιωάννης ομολόγησε σταθερά την πίστη του και κάθε Σάββατο κοινωνούσε σε μια από τις βραχώδεις εκκλησίες.
Σταδιακά, η πραότητα και η εργατικότητα, η σταθερότητα σε θέματα πίστης και θάρρους άλλαξαν τη στάση του Αγά απέναντι στον δούλο του: ένιωθε σεβασμό για αυτόν.
Και μετά το θαύμα με ένα πιάτο πιλάφι, το οποίο ο Ιωάννης μετέφερε με τη δύναμη της προσευχής από το Urgup στη Μέκκα, όπου ήταν ο Αγάς εκείνη τη στιγμή κατά τη διάρκεια του Χατζ, άλλοι μουσουλμάνοι της πόλης άρχισαν να λατρεύουν τον άγιο.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Κατά την δεύτερη πεντηκονταετία του 19ου αιωνα εγκαινιάστηκε και η έντονη εκπαιδευτική δραστηριότητα των ελληνορθόδοξων κατοίκων. Συγκεκριμένα, στο Προκόπι λειτουργούσαν, παράλληλα με τα δώδεκα δημοτικά τουρκικά σχολεία (Ιπτιταγή) και το ένα τουρκικό ημιγυμνάσιο (Ρουστιγιέ), αλληλοδιδακτικό σχολείο αρρένων και παρθεναγωγείο.
Το Παρθεναγωγείο στεγαζόταν σε κτήριο που δώρισε στην κοινότητα η επιφανής οικογένεια των αστών, διαμενόντων στην Κωνσταντινούπολη, Καπτανιδέων (Ζαδέ Καπτάν). Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση αριθμούσε 250 μαθητές και μαθήτριες. Με την αυγή του 20ου αι. (1904) στο διτάξιο νηπιαγωγείο της πόλης φιλοξενούνταν 250 νήπια, ενώ στην επτατάξια αστική σχολή αρρένων και στο εξατάξιο παρθεναγωγείο φοιτούσαν ήδη 230 μαθητές και 120 μαθήτριες αντίστοιχα.
Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας (1912-13) ο αριθμός μαθητών και μαθητριών στο σύνολο των εκπαιδευτικών βαθμίδων ανερχόταν στους εξακόσιους. Η διδασκόμενη ύλη ακολουθούσε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Πατριαρχείου και παρακολουθούνταν από τον Μητροπολίτη Καισαρείας.
Το έντονο μορφωτικό ενδιαφέρον των Προκοπιέων είχε αναλάβει να καλλιεργήσει η Εφορία. Στην πολυσχιδή δράση της, εκτός από το φιλανθρωπικό έργο και τη συντήρηση των εκκλησιών, περιλαμβανόταν και η εύρυθμη λειτουργία των σχολείων. Τα έσοδά της προέρχονταν από εράνους, δωρεές και αξιοποίηση της κοινοτικής περιουσίας. Η Εφορία μεριμνούσε για την πρόσληψη και πληρωμή των δασκάλων, την παρακολούθηση της προόδου των μαθητών καιτη χορήγηση υποτροφιών στους αριστεύσαντες, προκειμένου για τη συνέχιση των σπουδών τους σε ανώτερες σχολές.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
— Φιλόμουσος Αδελφότης Προκοπιέων «Η Αρετή»
Το φιλεκπαιδευτικό έργο της Εφορίαςσυνεπικουρούσε, επίσης, η Φιλόμουσος Αδελφότης Προκοπιέων «Η Αρετή», πουείχε ιδρυθεί στην Κωνσταντινούπολη το 1908 με στόχο την αναβάθμιση και προαγωγή της παιδείας στο Προκόπι. Την κοινωνική δραστηριότητα των ευκατάστατων Προκοπιέων συμπλήρωνε η ιδρυθείσα το 1894 –
– Φιλόπτωχος Αδελφότης
Η Ορθοδοξία, που είχε αναλάβει τα έξοδα συντήρησης και περίθαλψης των αναξιοπαθούντων Ρωμιών κατοίκων.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ- ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Η περιοχή του Προκοπίου ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη .
Η οικονομική ευμάρεια του Προκοπίου αποτυπωνόταν, εκτός των άλλων,στα τριάντα διώροφα αρχοντικά σπίτια που κοσμούσαν την πόλη με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τους κήπους τους. Μεταξύ αυτών και τα τρία σωζόμενα μέχρι το 2002 αρχοντικά: του Χατζηροήλ Καπετανίδη, το μοναδικό που
είχε μπαλκόνι, το χαρακτηριστικό χαριτζιέ, του Βασίλειου Ισαακίδη και του Χατζηευθύμιου Ισαακίδη.
Στο τελευταίο, μάλιστα, είχαν διατηρηθεί το ταντούρι και οι περίτεχνες τοιχογραφίες του κεντρικού δωματίου του δευτέρου ορόφου.Η οικονομική άνθηση που σημειώθηκε στη διάρκεια των μεταρρυθμίσεων οδήγησε στην πληθυσμιακή έκρηξη του χριστιανικού στοιχείου η οποία «έφτασε σε ποσοστό 200%» κατά την δεύτερη πεντηκονταετία του 19ου έως τις αρχές του 20ου αιώνα.
–Διοικητικό κέντρο
Το Προκόπι ήταν κέντρο κρατικών και δημοτικών υπηρεσιών και έδρα της περιφέρειας Προκοπίου, η οποία ανήκε στο μουτεσαριφλίκι της Νίγδης και υπαγόταν στο βιλαέτι του Ικονίου. Από τον λόγο αυτό λειτουργούσαν Δικαστήρια και Μουφτείο, Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο, Υποθηκοφυλακείο και Τελωνείο αλλά και Περιφερειακό Ιατρείο.
–Εμπόριο
Στο κέντρο της πόλης λειτουργούσε μεγάλη πολυσύχναστη αγορά η οποία ανέδειξε το Προκόπι ως τον σημαντικότερο εμπορικό κόμβο .κοντά στη Σινασσό, καθώς συγκέντρωνε το έντονο ενδιαφέρον όλων των γύρω περιοχών. Το εξαγωγικό εμπόριο ελέγχονταν σχεδόν αποκλειστικά από τους χριστιανούς.
–Γεωργία .
Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την γεωργία ,καλλιεργώντας κυρίως οπωροφόρα δένδρα και αμπέλια . Φημιζόταν για τις σταφίδες της και τα αποξηραμένα βερύκοκα.
Ήταν διάσημο για τα οινοποιεία και τα σταφύλια του. Τα υψηλής ποιότητας παραγόμενα αγροτικά προϊόντα, αφού υπερκάλυπταν τις τοπικές και διατοπικές καταναλωτικές ανάγκες, αξιοποιούνταν στην εγχώρια μεταποιητική βιοτεχνία και σε ποσοστό 70-80% διατίθεντο στις εσωτερικές αγορές της οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στις οποίες μεταφέρονταν διά ξηράς, αρχικά με καραβάνια και στη συνέχεια, μετά τη διάνοιξη του σιδηροδρομικού δικτύου, με το τρένο.
Ο πρωτογενής τομέας παραγωγής εξαρτιόταν κατά κύριο λόγο από την εργατική δύναμη των μουσουλμάνων
— Ορυχεία
Οι Προκοπιείς εκμεταλλεύτηκαν με εξορύξεις και τα πλούσια κοιτάσματα
μαρμάρου και αλάβαστρου, καθώς και την άφθονη πρώτη ύλη που πρόσφεραν τα λατομεία γρανίτη και ασβεστόλιθου.,
— Επαγγελματοβιοτέχνες
Έκτος από έμποροι και γεωργοί πολλοί ήταν επαγγελματοβιοτέχνες ,οι ορθόδοξοι ήταν οργανωμένοι σε συντεχνίες, με κυριότερη αυτή των χτιστών (πετράδων) οι οποίοι ναλάμβανον μονοπωλιακά το χτίσιμο κάθε είδους οικοδομών σ΄ όλην την κοντινήν και μακρυνή περιοχήν». Επίσης, υπήρχαν και οι συντεχνίες των υποδηματοποιών,των ραφτάδων, των σιδηρουργών. Πολλοί Προκοπιείς, εξάλλου, δραστηριοποιούνταν στην Κωνσταντινούπολη, τη Σαμψούντα, τα Άδανα, τη Μερσίνα και τη Σμύρνη, όπου διατηρούσαν εμπορικά καταστήματα ή συνεταιριστικές επιχειρήσεις και ανταλλακτήρια νομισμάτων.
–Ενασχόληση γυναικών
Εκτός από τις οικιακές εργασίες οι γυναίκες του Προκοπίου ασχολούνταν επαγγελματικά με την υφαντουργία και την κεντητική- που γνώριζαν μεγάλη ανάπτυξη σε όλη την Καππαδοκία- αλλά και την ταπητουργία. Οι γυναίκες τουΠροκοπίου κατασκεύαζαν βαμβακερά και μάλλινα υφαντά καθώς και ονομαστά για τα σχέδια τους χειροποίητα χαλιά. Κάθε σπίτι διέθετε χειροκίνητο αργαλειό και λειτουργούσε ως μια μικρή βιοτεχνία παραγωγής χαλιών και κιλιμιών, που προορίζονταν τόσο για την κάλυψη των αναγκών της οικογένειας όσο και για
εξαγωγή μέχρι την Ευρώπη και την Αμερική.
–Ταπητουργία
Στο Προκόπι, στις αρχές του 20ου αιώνα, 333 εργαζόμενοι, από τους οποίους οι περισσότεροι ήταν γυναίκες, ανάμεσά τους και μία σχεδιάστρια χαλιών, απασχολούνταν στην ταπητουργία. Οι ταπητουργοί αποτελούσαν το 1/3 του εργατικού δυναμικού της πόλης.
Η ΕΚΔΙΩΞΗ
Η έντονη οικονομική, εκπαιδευτική και κοινωνική δραστηριότητα της Ελληνορδόδοξης κοινότητας του Προκοπίου διακόπηκε αμετάκλητα, υπό το βάρος των αλλαγών του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και των τραγικών συνεπειών της αποτυχημένης Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Οι Προκοπιείς συμπεριλήφθηκαν στη Σύμβαση της Ανταλλαγής του 1923 κσι αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους
Η αναχώρηση τους για την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε κατά διαταγή και οργανώθηκε σταδιακά υπό την εποπτεία της Διεθνούς Μεικτής Επιτροπής στο διάστημα μεταξύ του φθινοπώρου του 1923 και του 1925, ενώ οι ευπορότεροι Προκοπιείς, είχαν φροντίσει να αναχωρήσουν πρωτύτερα. Το 1924, έτος εφαρμογής της Ανταλλαγής, το Προκόπι είχε πληθυσμό 14 χιλιάδες κατοίκους εκ των οποίων οι 4 χιλιάδες ήταν χριστιανοί.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΕΚΕΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Οι Προκοπιείς, αφού οδηγήθηκαν στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ουλούκισλα, όπου παρέμειναν επί δεκαπενθημέρου σε σκηνές αναμένοντας το τρένο που θα τους μετέφερε ομαδόν στο λιμάνι της Μερσίνας, αναχωρούσαν από εκεί με πλοία για την Ελλάδα. Ταξιδεύοντας δύο νύχτες και μια μέρα ως τον Πειραιά, αποβιβάστηκαν στο Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου (στη νήσο Φαρμακούσα του Κερατσινίου) και εκεί διαχωρίστηκαν
Ένα σημαντικό τμήμα τους εγκαταστάθηκε στη βόρεια Εύβοια, όπου ίδρυσαν, στοπρώην τσιφλίκι του Αχμέτ Αγά, τον ομώνυμο συμπαγή οικισμό στις εκτάσεις των απαλλοτριωθέντων από το ελληνικό κράτος κτημάτων της Ειρήνης Νόελ Μπέκερ, συζύγου του Άγγλου βουλευτή Φίλιπ Νόελ Μπέκερ.
Μέρος αυτών επέλεξε να εγκαταλείψει την αγροτική αυτή περιοχή και να μετοικήσει στην πόλη της Χαλκίδας και στο Μακρυμάλλη.
Άλλοι Προκοπιείς κατέφυγαν στη Λάρισα,τη Μακεδονία- κυρίως στη Θεσσαλονίκη- και τη Θράκη.
Άλλοι, πάλι, διασκορπίστηκαν στην Αττική, ενώ υπήρξαν και κάποιοι που αναζήτησαν την τύχη τους στο εξωτερικό.
ΣΗΜΕΡΑ
Το Ürgüp, (Προκόπι ) σήμερα ει χει το 2020 συνολικά 35697 από αυτούς οι 23237 βρισκόταν στην πόλη και στα γύρω 12460 χωριά
