Εναλλακτικός Τουρισμός στην Δυτική Μακεδονία 4ομέρος – Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου Πρόεδρου του ΕΒΕ Κοζάνης 1983-1987

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

1. ΓΟΥΛΙΑΝΟΣ (Silurus glanis]

Ο γουλιανός (επιστημονική ονομασία: Silurus glanis) είναι μεγάλο είδος ΓΑΤΌΨΑΡΟΥ.

Ο γουλιανός είναι ψάρι του γλυκού νερού και αναγνωρίζεται από το ευρύ, παχύ κεφάλι και το μεγάλο στόμα του. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα είδη γατόψαρων και μπορεί να ξεπεράσει σε βάρος τα 300 κιλά και μήκος τα 5 μέτρα. Μπορεί να ζήσει τουλάχιστον 50 χρόνια.

Γουλιανοί «γίγαντες» ζουν στον βυθό της λίμνης Πολυφύτου στην Κοζάνη και κάθε φορά που ένας από αυτούς αλιεύεται από κάποιον ψαρά, δίνουν και παίρνουν μεταξύ πραγματικότητας και μύθων οι συζητήσεις και τα λεγόμενα.

Ο 56χρονος Ιορδάνης Χρυσοστομίδης ψάρεψε έναν γουλιανό βάρους 220 κιλών, που είχε μήκος 2,4 μέτρα.

Όμως αυτός ήταν τελικά μικρότερος από εκείνον που είχε ψαρέψει ι είχε βάρος 250 κιλά και μήκος 2,5 μέτρα. Την προηγούμενη χρόνια.

Αρκετές φορές παλιότερα αλλά και το τελευταίο διάστημα έχει ψαρέψει πολλούς γουλιανούς, από 50 μέχρι 100 κιλά, αλλά αυτό που στροβιλίζει συνεχώς το μυαλό του είναι πώς θα πιάσει έναν από τους γουλιανούς-γίγαντες, που ζουν στον βυθό σε βάθος κοντά στα 98 μέτρα, έτσι όπως τους περιέγραψαν οι δύτες που βούτηξαν στη λίμνη μετά τον μεγάλο σεισμό του 1995.

Οι δύτες κατέβηκαν μέχρι τον βυθό για να ελέγξουν τη στατικότητα της μεγάλης γέφυρας Πολυφύτου-Σερβίων, που ενώνει τη βόρεια με την νότια όχθη και σύμφωνα με τα λεγόμενά τους αντίκρισαν γουλιανούς σχεδόν τέρατα, που το μήκος τους φτάνει τα 4-5 μέτρα και το βάρος τα 400-500 κιλά, όπως υπολόγιζαν.

Την ύπαρξη γουλιανών μέχρι και 5 μέτρα σε μήκος και με βάρος πάνω από 400 κιλά επιβεβαιώνουν και επιστήμονες που έχουν κάνει μελέτες για τον πληθυσμό και τα είδη των ψαριών της λίμνης και με ειδικές συσκευές έχουν εντοπίσει και αυτοί τους τεράστιους γουλιανούς,

2. ΠΕΣΤΡΟΦΑ – (Oncorhynchus mykiss)

Η κοινή πέστροφα ή απλούστερα πέστροφα (Salmo trutta) είναι ψάρι των γλυκών νερών που ανήκει στην οικογένεια των Σολομονίδων. Περιλαμβάνει τόσο πληθυσμούς που ζουν αποκλειστικά στα γλυκά ύδατα καθώς και πληθυσμούς που ζουν στη θάλασσα (θαλασσοπέστροφες) και στη συνέχεια ανεβαίνουν πίσω στα ποτάμια. Η στροφή είναι ένα ψάρι μεσαίου μεγέθους, με μήκος περίπου 70 εκατοστά και βάρος ένα κιλό. Το μέγιστο καταγεγραμμένο μήκος είναι 140 εκατοστά και το μέγιστο βάρος 50 κιλά. Μπορούν να ζήσουν μέχρι 38 χρόνια. Ένα λεπτό σώμα, μερικές φορές με οβάλ προφίλ, ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Τα λέπια τους είναι μικρά.

3. ΚΥΠΡΙΝΟΣ-ΓΡΙΒΑΔΙ (Cyprinus carpio )

Ο κυπρίνος ή γριβάδι (ή και σαζάνι, επιστημ. ονομασία Cyprinus carpio ελλην. Κυπρίνος ο καρπίων) είναι ψάρι του γλυκού νερού με λιπαρή σάρκα. Ανήκει στην οικογένεια των κυπρινιδών, μια μεγάλη ομάδα ψαριών με καταγωγή από την Ασία και την Ευρώπη

Ο κυπρίνος για αιώνες αποτέλεσε σημαντική τροφή για τον άνθρωπο, καθώς και δημοφιλές διακοσμητικό ψάρι, όπως τα διάφορα χρυσόψαρα και η ποικιλία οικόσιτων κυπρίνων (Cyprinus carpio) . Συνακόλουθα, ο κυπρίνος έχει εισαχθεί σε διάφορα μέρη, αν και με ανάμεικτα αποτελέσματα. Ο πληθυσμός των γριβαδιών στο φυσικό τους περιβάλλον θεωρείται πως απειλείται με εξαφάνιση, αν και έχουν αναπτυχθεί ιχθυοκαλλιέργειες του είδους σε διάφορα υδάτινα περιβάλλοντα παγκοσμίως και συχνά θεωρείται χωροκατακτητικό, ιδιαίτερα επιθετικό και αδηφάγο. Συμπεριλαμβάνεται στα 100 πιο χωροκατακτητικά είδη παγκοσμίως και σε όλο τον κόσμο δαπανώνται μεγάλα ποσά χρημάτων για τον έλεγχό

*Εισαγωγές ξενικών ειδών γίνονταν και κατά τους αρχαίους, τους ρωμαϊκούς, τους νεώτερους χρόνους για καθαρά παραγωγικούς ή θρησκευτικούς λόγους. Στην Ελλάδα το ομώνυμο φαγητό γριβάδι θεωρείται το κατ΄εξοχήν παραδοσιακό φαγητό στην πόλη της Καστοριάς όταν παρασκευάζεται ταυτόχρονα το ίδιο ψάρι άνω των τριών κιλώνσε τρία επί μέρους πιάτα: σούπα, γκαρούφα[20] και ταβά. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το γριβάδι των Πρεσπών μεταφέρθηκε εκεί πιθανώς τη βυζαντινή εποχή. Ο έλεγχος με το μιτοχονδριακό DNA αναμένεται να καθορίσει το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο έλαβε χώρα το γεγονός.

4. ΠΕΤΑΛΟΥΔΕΣ-πεταλούδα (Carassius gibelio)

Η πεταλούδα είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα ξενικά ψάρια στην Ελλάδα, όπου εισάγεται κυρίως ακούσια μέσω της μεταφοράς του γόνου των αυτόχθονων ψαριών για τον εμπλουτισμό υδάτινων οικοσυστημάτων για αλιευτική χρήση.

Πιο συγκεκριμένα εισάγεται μαζί με τα νεαρά ιχθύδια του κυπρίνου (Cyprinus carpio) που έχουν ως στόχο τις τονώσεις για τον εμπλουτισμό αλιευμάτων. Θεωρείται ένα από τα σοβαρότερα είδη – ζιζάνια για τους επαγγελματίες αλιείς και έχει παρατηρηθεί μεγάλη μείωση των αλιευτικά σημαντικών ειδών (π.χ. κυπρίνου) όταν αυξάνονται οι πληθυσμοί της στις λίμνες. Επιπρόσθετα στην Ελλάδα, η πεταλούδα θεωρείται ως ανταγωνιστής του συγγενικού αυτόχθονου είδος Carassius carassius (κουτσουράς). Πριν την μεγάλη εξάπλωση της πεταλούδας και του χρυσόψαρου στην Ελλάδα, το Carassius carassius προϋπήρχε αντ’ αυτών στα οικοσυστήματα της βορειοανατολικής Ελλάδας, ενώ πιθανόν έχει πια εξαφανιστεί από την χώρα μας, εξαιτίας αυτών των εισαγωγών.

ο προϊστάμενος του Τμήματος Αλιείας, σημείωσε ότι «για πρώτη φορά το 2011 ο συνεταιρισμός επαγγελματιών ψαράδων έκανε εξαγωγές 35 τόνων πεταλούδας στην Τουρκία».

5. ΠΕΡΚΑ ( Perca fluviatilis )

Η ευρωπαϊκή πέρκα (επιστημονική ονομασία: Perca fluviatilis) είναι σαρκοβόρο ψάρι του γλυκού νερού που απαντάται κυρίως στην Ευρώπη και την Ασία. Αποτελεί δημοφιλείς αλίευμα αναψυχής και έχει εισαχθεί σε περιοχές μακριά από το φυσικό του περιβάλλον, όπως στην Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νότιο Αφρική, όπου προκαλεί σημαντικές απώλειες στους τοπικούς πληθυσμούς ψαριών. Η πέρκα είναι πρασινωπή, με κόκκινα πτερύγια και πέντε έως εννέα σκουρόχρωμες ράβδους στα πλευρά. Η ευρωπαϊκή πέρκα μπορεί να ζήσει έως και 22 χρόνια, το μέγιστο μήκος της φτάνει τα 60 εκατοστά και το μέγιστο βάρος γύρω στα 3 κιλά, αν και το μέγεθός της ποικίλλει ανάλογα με το περιβάλλον όπου ζει.

6. ΤΣΙΡΟΝΙ (Rutilus rutilus)

Από τα κοινά και πολυάριθμα ψάρια της λίμνης της Καστοριάς. Πρόκειται για σχετικά αργοκίνητο ψάρι. Συνήθως ζει κατά κοπάδια, μετακινούμενο κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε θέσεις όπου προστατεύεται καλύτερα.

Το Τσιρώνι είναι κυρίως φυτοφάγο είδος, αλλά στο διαιτολόγιό του περιλαμβάνονται και προνύμφες εντόμων και μαλακόστρακα. Το μέγεθός του δεν ξεπερνά τα 15-20 εκατοστά και το βάρος του τα 1 kgr-3 kgr. Αναπαράγεται από τις αρχές της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία του νερού έχει υπερβεί τους 10oC. Εναποθέτει τα αυγά του κυρίως στα αβαθή νερά σε περιοχές που διαθέτουν αμμώδη ή πετρώδη πυθμένα ή ακόμη και πυκνή υδρόβια βλάστηση, καθώς και σε βαθύτερα νερά πάνω σε πέτρες.

7. ΛΟΥΤΣΟΣ ή ΤΟΥΡΝΑ ποτ. Esox lucius

Η τούρνα (Esox lucius) η οποία ονομάζεται αλλιώς και λούτσος του γλυκου νερού είναι ένα ψάρι της οικογένειας των Εσοκιδών (Esocidae) που ζει στα γλυκά νερά της Ευρώπης. Η τούρνα είναι μεγαλόσωμη, με μήκος ως και 2 μέτρα για τα θηλυκά, με τα αρσενικά μικρότερα, και βάρος 10-21 κιλά για τα θηλυκά και ως 10 για τα αρσενικά. Το χρώμα κυμαίνεται ανάμεσα σε διάφορες αποχρώσεις του πράσινου, του κίτρινου ή του καφετί, ανάλογα με τον τόπο διαμονής. Τα άτομα που ζουν στα πιο καθαρά νερά έχουν και τους πιο ζωηρούς χρωματισμούς. Το σώμα του είναι μακρόστενο και επίμηκες, το κεφάλι μεγάλο, αλλά το μυαλό του δε ζυγίζει ούτε το 1/1000 του βάρους του.

Από την αρχαιότητα, ιδίως στους βόρειους λαούς, ο λούτσος είχε γίνει γνωστός όχι μόνο για την αδηφαγία του, αλλά και για το νόστιμο κρέας του. τη σημερινή εποχή ο λούτσος ιχθυεύεται ανελέητα από τους ανθρώπους.ι λούτσος του γλυκού νερού είναι ένα ψάρι με νόστιμο κρέας του.

Τον κυνηγούν οι ιχθυοτρόφοι, διότι τρώει τους σολομούς και τις πέστροφες, , και οι ψαράδες τον αναζητούν μανιωδώς διότι θεωρείται μεγάλο έπαθλο επειδή έχει εξαιρετικά νόστιμο κρέας. Ευτυχώς, οι πολλές γεννήσεις αντισταθμίζουν τους θανάτους και έτσι ο πληθυσμός των λούτσων παραμένει σταθερός

8. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΠΟΤΑΜΟΚΕΦΑΛΟΣ (Squalius vardarensis),

Ξεχωρίζει από τη συγγένειά του στη Βαλκανική Χερσόνησο από τους ακόλουθους χαρακτήρες: δεν προβάλλει το άνω χείλος. τερματικό στόμα; μήκος κεφαλιού 1,0-1,2 φορές το βάθος σώματος, Κατοικεί σε ρέματα με ρέοντα, καθαρά νερά. Μεγαλώνει μέχρι περίπου 16 cm

9. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΜΠΡΙΑΝΑ (Barbus macedonicus)

Ευρώπη: Ελλάδα και Μακεδονία σε αποχετεύσεις Βαρδάρη, Αλιάκμονα και Πηνειού. Μέγιστο μήκος : 65,0 cm Διαγνώστηκε από άλλα είδη Barbus και Luciobarbus στη Βαλκανική Χερσόνησο με τους ακόλουθους χαρακτήρες: μήκος της τελευταίας απλής ραχιαία ακτίνα εμφανώς μεγαλύτερο από το βάθος της κεφαλής, οπίσθιο κοίλο περιθώριο. τελευταία απλή ραχιαία ακτίνα ακανθώδης, ισχυρή, οδοντωτή οπίσθια τουλάχιστον κατά το ήμισυ του μήκους της. κάτω χείλος παχύ, με πρησμένο μεσαίο μαξιλάρι ή κοντό λοβό. νεαρά με σκούρα σημάδια στο πλάι Κατοικεί σε κύριους ποταμούς, εκτείνεται με γρήγορο ρεύμα, πάνω από πέτρα και χαλίκια.

10. ΘΕΣΣΑΛΟΣΙΡΚΟ Alburnus thessalicus) το

Το Alburnus thessalicus είναι ένα είδος ψαριού με πτερύγια ακτίνων της οικογένειας των κυπρίνων Cyprinidae . Είναι ένα ψάρι του γλυκού νερού που απαντάται σε λίμνες και ρυάκια στην Ευρώπη. Βρίσκεται στην Αλβανία , τη Βουλγαρία , την Ελλάδα , τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία .

Αυτό το είδος έχει μήκος έως 15,5 εκατοστά. Κατοικεί σε ανοιχτά νερά μεσαίων έως μεγάλων ποταμών, όπου αναζητά τροφή κοντά στην επιφάνεια.]

Πρόκειται για ένα άφθονο ψάρι και δεν θεωρείται απειλούμενο είδος.

11. ΜΑΛΑΜΙΔΑ (Vimba melanops),

Η Malamída ( Vimba melanops ) είναι ένα ευρωπαϊκό είδος ψαριού του γλυκού νερού της οικογένειας Cyprinidae .Βρίσκεται στη λεκάνη του Αιγαίου Πελάγους στην Ελλάδα ( Θεσσαλία , Μακεδονία και Θράκη ), και στη γειτονική Βουλγαρία , Βόρεια Μακεδονία και βορειοδυτική Τουρκία ( απορροή Έβρου ). Κατοικεί σε ποτάμια και ταμιευτήρες γλυκού νερού .

Απειλείται από απώλεια οικοτόπων . Η ταξινομική διαφορά από το πιο διαδεδομένο Vimba vimba δεν είναι σαφής.

12. ΟΡΤΟΦΑΓΟΣ ΚΥΠΡΙΝΟΣ (Ctenopharyngodon idella)

Οι κυπρίνοι έχουν επιμήκεις, παχουλές, τορπιλοειδείς μορφές σώματος. Το τελικό στόμιο είναι ελαφρώς λοξό με μη σαρκώδη, σφιχτά χείλη και χωρίς μπάρα .Ο κυπρίνος αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Τα νεαρά ψάρια φτάνουν την άνοιξη στα 20 cm ( θα φτάσουν πάνω από 45 cm μέχρι το φθινόπωρο. Το τυπικό μήκος είναι περίπου 60–100 cm . Το μέγιστο μήκος είναι 2,0 μέτρα και μεγαλώνουν σε 45 κιλά Ο κυπρίνος αυτός κατοικεί σε λίμνες, λίμνες , πισίνες και τέλματα μεγάλων ποταμών, προτιμώντας μεγάλα, αργής ροής ή στάσιμα υδάτινα σώματα με άφθονη βλάστηση. Στην άγρια φύση, ο χλοοτάπητας κυπρίνος αναπαράγεται σε ταχέως κινούμενους ποταμούς και τα αυγά τους, τα οποία είναι ελαφρώς βαρύτερα από το νερό, αναπτύσσονται ενώ παρασύρονται Οι ενήλικοι κυπρίνοι τρέφονται κυρίως με υδρόβια φυτά , τόσο ανώτερα υδρόβια φυτά όσο και βυθισμένη χερσαία βλάστηση, αλλά μπορεί επίσης να τρώνε υπολείμματα , έντομα και άλλα ασπόνδυλα . ] Τρώνε έως και τρεις φορές το σωματικό τους βάρος καθημερινά και ευδοκιμούν σε μικρές λίμνες και τέλματα που παρέχουν άφθονη βλάστηση.

13. ΑΣΗΜΟΚΥΠΡΙΝΟΣ (Hypophthalmichthys molitrix).

Βρίσκονται στη φυσική τους περιοχή σε ποτάμια με έντονες διακυμάνσεις της στάθμης του νερού και διαχειμάζει σε μεσαία και κατώτερα τμήματα, κολυμπώντας ακριβώς κάτω από την επιφάνεια. Τρέφονται σε ρηχά (0,5-1,0 m βάθος) και ζεστά (πάνω από 21°C) τέλματα, λίμνες και πλημμυρισμένες περιοχές με αργό ρεύμα σε φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν . Τα ενήλικα αναπαράγονται σε ποτάμια ή παραπόταμους πάνω από ρηχά ορμητικά νερά με χαλίκι ή άμμο, στο ανώτερο στρώμα νερού ή ακόμα και στην επιφάνεια κατά τις πλημμύρες όταν η στάθμη του νερού αυξάνεται κατά 50-120 cm πάνω από το κανονικό επίπεδο. Οι συνθήκες ωοτοκίας περιλαμβάνουν , θολό νερό, θερμοκρασίες πάνω από 15°C (συνήθως 18-26°C) και υψηλές συγκεντρώσεις οξυγόνου Η ωοτοκία σταματά αν αλλάξουν οι συνθήκες (ιδιαίτερα ευαίσθητη στην πτώση της στάθμης του νερού) και ξαναρχίζει όταν αυξηθεί η στάθμη του νερού. . Τα ώριμα άτομα αναλαμβάνουν τη μετανάστευση σε μεγάλες αποστάσεις προς τα πάνω κατά την έναρξη μιας ταχείας πλημμύρας και αύξησης της στάθμης του νερού, ικανά να πηδήξουν πάνω από εμπόδια έως και 1 m. Μετά την ωοτοκία, τα ενήλικα μεταναστεύουν σε ενδιαιτήματα αναζήτησης τροφής. Το φθινόπωρο, τα ενήλικα μετακινούνται σε βαθύτερα μέρη στο κύριο ρεύμα του ποταμού όπου παραμένουν χωρίς τροφή.

Χρησιμοποιείται φρέσκο για ανθρώπινη κατανάλωση και επίσης εισήχθη σε πολλές χώρες όπου η ικανότητά του να καθαρίζει δεξαμενές και άλλα νερά από φραγμένα φύκια εκτιμάται ακόμη περισσότερο από την τροφική του αξία

14. ΣΥΡΤΗΣ (Chondrostoma vardarense

Εμφανίζεται σε πεδινά υδάτινα ρεύματα Κατοικεί από ποτάμια μέχρι ρυάκια, πάνω από πέτρα μέχρι βυθό με γρήγορο έως δυνατό ρεύμα. Μετακινείται σε παραπόταμους για να ωοτοκήσει σε ορμητικά νερά και ραβδώσεις ανάμεσα σε πέτρες. Απειλείται λόγω ρύπανσης και άντλησης νερού

Μέγιστο μήκος : 35,0 cm

Ευρώπη και Ασία: Λεκάνη Αιγαίου από τη Μαρίτσα έως τον Πηνειό (Τουρκία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Μακεδονία). και της λεκάνης της Αδριατικής στην αποχέτευση Αώου (Ελλάδα, Αλβανία).

15. ΚΑΡΑΒΙΔΕΣ του γλυκου νερού (Astacus astacus & Astacus leptodactylus )

Ο Astacus astacus , η ευρωπαϊκή καραβίδα , η ευγενής καραβίδα ή η καραβίδα με πλατύ δάχτυλο , είναι το πιο κοινό είδος καραβίδαςστην Ευρώπη και μια παραδοσιακή πηγή τροφής. Όπως και άλλες αληθινές καραβίδες, το A. astacus περιορίζεται στο γλυκό νερό , ζει μόνο σε μη μολυσμένα ρυάκια, ποτάμια και λίμνες. Βρίσκεται από τη Γαλλία σε όλη την Κεντρική Ευρώπη , μέχρι τη Βαλκανική Χερσόνησο , και βόρεια μέχρι τη Σκανδιναβία και τη Φινλανδία και την Ανατολική Ευρώπη.

Το μήκος των αρσενικών μπορεί να φτάσει τα 16 cm και τα θηλυκά έως τα 12 cm

Οι ευρωπαϊκές καραβίδες τρέφονται με σκουλήκια , υδρόβια έντομα , μαλάκια και φυτά.

Είναι νυκτόβια , περνούν τη μέρα ξεκουράζονται σε ένα λαγούμι . Προτιμούν ενδιαιτήματα με υψηλά επίπεδα διαθεσιμότητας καταφυγίου. Τα νερά στα οποία βρίσκονται τείνουν να έχουν μαλακό πυθμένα με λίγη άμμο και δεν τείνουν να βρίσκονται σε λασπωμένα νερά.

Στα νερά της λίμνης βρέθηκε και η γαλαζια καραβιδα ((Astacus leptodactylus )

16 ΔΙΘΥΡΟ ΜΑΛΑΚΙΟ του είδους Dreissena polymorpha

Το μύδι ζέβρας (Dreissena polymorpha) είναι ένα μικρό μύδι του γλυκού νερού, ένα υδρόβιο δίθυρο μαλάκιο της οικογένειας Dreissenidae. Το είδος είναι εγγενές στις λίμνες της νότιας Ρωσίας και της Ουκρανίας, αλλά έχει εισαχθεί κατά λάθος σε πολλές άλλες περιοχές και έχει γίνει ένα χωροκατακτητικό είδος σε πολλές χώρες παγκοσμίως. . Οι δυσμενείς επιπτώσεις των μυδιών dreissenid στα συστήματα γλυκού νερού έχουν οδηγήσει στην κατάταξή τους ως ένα από τα πιο χωροκατακτητικά υδρόβια είδη στον κόσμο. Σημειώνεται ότι οι καραβίδες θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο σε πυκνότητες μήκους 1 έως 5 mm (1 ⁄ 32 έως 3 ⁄ 16 ) σε μύδια ζέβρας. Μια ενήλικη καραβίδα καταναλώνει περίπου 105 μύδια ζέβρας κάθε μέρα ή περίπου 6.000 μύδια σε μια εποχή. Τα μύδια αποτελούν πηγή τροφής για τα υδρόβια πτηνά και έχουν προκαλέσει διπλασιασμό του αριθμού των πτηνών τα τελευταία 30 χρόνια. Τα μύδια ζέβρας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση ανθρώπινων κινδύνων από περιβαλλοντικούς κινδύνους και θεωρούνται αποτελεσματικοί δείκτες περιβαλλοντικής ρύπανσης

17. ΧΕΛΙ Anguilla anguilla .

Τα χέλια είναι ψάρια της τάξης Εγχελυόμορφα (Anguilliformes). Η τάξη περιλαμβάνει 20 οικογένειες, 111 γένη και 800 είδη.

Τα περισσότερα χέλια είναι αρπακτικά ψάρια.

Ο όρος χέλι χρησιμοποιείται και για άλλα είδη που δεν είναι μέλη της τάξης, όπως για παράδειγμα το ηλεκτροφόρο χέλι.

Έχουν επίμηκες σώμα, σαν φίδι, με μήκος από 5 εκατοστά μέχρι 4 μέτρα.

Τα χέλια δεν έχουν πυελικά πτερύγια, ενώ αρκετά είδη δεν έχουν και θωρακικά πτερύγια.

Τα ραχιαία και πρωκτικά πτερύγια έχουν ενωθεί και σχηματίζουν μια ενιαία κορδέλα κατά μήκος μεγάλου μέρους του σώματός τους.

Μέγιστο μήκος :

122 cm TL αρσενικό/χωρίς φύλο;33,0 cm TL (θηλυκό); κοινό μήκος : 35,0 cm TL αρσενικό/χωρίς φύλο; ; κοινό μήκος :50 cm TL (θηλυκό); μέγ. δημοσιευμένο βάρος: 6,6 kg (; μέγ. δημοσιευμένο βάρος: 6,6 kg; μέγ. αναφερόμενη ηλικία: 23 ετών

Στο τέλος της περιόδου ανάπτυξής τους, γίνονται σεξουαλικά ώριμα, μεταναστεύουν στη θάλασσα και διανύουν μεγάλες αποστάσεις κατά τη μετανάστευση ωοτοκίας τους (5.000-6.000 km). με εκτεταμένες ημερήσιες κατακόρυφες μεταναστεύσεις μεταξύ 200 m τη νύχτα και 600 m κατά τη διάρκεια της ημέρας, πιθανώς για αποφυγή αρπακτικών . Η γαμετογένεση συμβαίνει εξ ολοκλήρου κατά τη μετανάστευση ωοτοκίας.

18. ΗΛΙΟΨΑΡΟ Lepomis gibbosus

Τα ανεπιθύμητα ηλιόψαρα και την εξάπλωσή τους στις λίμνες της Δυτικής Μακεδονίας.Το χρώμα τους είναι πράσινο-κίτρινο-μπλέ με στίγματα στα πλευρά και το χαρακτηριστικό τους είναι μία πορτοκαλί-μαύρη κηλίδα στα βραγχιοκαλύμματα. Τα όμορφα χρώματα το κάνουν περιζήτητο για τα ενυδρεία. Το μήκος του φτάνει συνήθως 10-15 εκ. ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις φτάνει και τα 20 εκ. Η διάρκεια ζωής του είναι 6-8 χρόνια και αναπαράγεται μόλις ζεσταθούνε τα νερά (Μάϊο-Αύγουστο). Γεννάνε περίπου 1500-2000 αυγά (ανάλογα με το μέγεθός τους) τα οποία εκκολάπτονται πολύ γρήγορα (σε 3-4 ημέρες). Τα ηλιόψαρα τρέφονται με έντομα, προνύμφες, σκουλίκια, μικρά μαλάκια, γόνο ή αυγά άλλων ψαριών ή ακόμη και από το γόνο του ίδιου είδους.

Το είδος αυτό δεν καταγράφονταν στην ιχθυοπανίδα της χώρας μας πριν το 1970. Για πρώτη φορά γίνεται αναφορά του είδους, από τον καθ. Π. Οικονομίδη, όπου εντοπίσθηκε από τον ίδιο στον Αξιό το 1970-1971(Κατάλογος των ιχθύων της Ελλάδος) τελευταία 20ετία όμως, αυτά τα αλλόχθονα ψάρια έχουν εμφανισθεί σχεδόν σε όλη τη Μακεδονία, προξενώντας μεγάλα προβλήματα στους ερασιτέχνες και επαγγελματίες ψαράδες. Οι επαγγελματίες αλιείς αγανακτούν διότι πιάνονται συνεχώς στα δίκτυα τους αυτά τα ψάρια που δεν έχουν εμπορική αξία και αναγκάζονται συνεχώς να χρησιμοποιούν δίχτυα με μεγαλύτερο μάτι. Αλλά και για την ερασιτεχνική αλιεία δέν προσφέρονται για ψάρεμα, διότι είναι πολύ μικρά και τσιμπάνε αμέσως εκνευρίζοντας τους ερασιτέχνες ψαράδες.

Για την παρουσία των ηλιόψαρων, έχουν γίνει αναφορές για τον Έβρο, τη Δράμα, τον Αξιό, τον Λουδία, τον Πηνειό, τις Πρέσπες, την Κερκίνη, την Κορώνεια, την Καστοριά, τη Ζάζαρη και τώρα τη λίμνη Πολυφύτου. Εμείς το συναντήσαμε επίσης και στη λίμνη Πετρών και στη Βεγορίτιδα

Δείτε από το αρχείο ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ ένα μικρο βίντεο που δημιούργησαν οι Γεωπόνοι Σταύρος και Ευαγγελία Καπλάνογλου με τις φωτογραφίες των ψαριών της λίμνης διάρκειας μόνον 2:42 λεπτών

Παραγωγή FY KA YOUTUBE ( ΦΥτώρια ΚΑπλάνογλου)

ΨΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΛΙΜΝΗ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤ.$ ΕΥΑΓ. ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ