ΑΜΠΕΛΟΨΗ – ΠΑΡΘΕΝΟΚΙΣΣΟΣ
Parthenocissus quinquefolia
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ -ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Σταύρος Π. Καπλάνογλου & Μάρθα Στ. Καπλάνογλου Γεωπόνοι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αμπέλοψη ,γνωστή και ως παρθενοκισσός έχει το επιστ, όνομα Parthenocissus quinquefolia , γνωστό αναρριχητικό φυτό της οικογένειας των Vitaceae .
Είναι εγγενές στην ανατολική και κεντρική Βόρεια Αμερική, από τον νοτιοανατολικό Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες Μεξικό και τη Γουατεμάλα.
Η αμπέλοψη καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό , λόγω της ικανότητάς του να καλύπτει γρήγορα τοίχους και κτίρια και το βαθύ κόκκινο έως μπορντώ φθινοπωρινό φύλλωμά του.
Συχνά εμφανίζεται να καλύπτει τηλεφωνικούς στύλους ή δέντρα
Η αμπελοψη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αναρριχωμενο φυτο σκίασης για κτίρια σε τοίχους προσκολλάται στην επιφάνεια με δίσκους , δεν βλάπτει την τοιχοποιία, αλλά διατηρεί το κτίριο πιο δροσερό σκιάζοντας την επιφάνεια του τοίχου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
ΙΣΤΟΡΊΑ
Από το πρώτο μέρος της διεθνώς αναγνωρισμένης επιστημονικής ονομασίας <<Parthenocissus quinquefolia >>
Το «Parthenocissus» προέρχεται από τα Ελληνικά και σημαίνει «παρθένος κισσός». «Quinquefolia» σημαίνει «πεντάφυλλο». “Quinque” – “πέντε” και “folia” – “φύλλωμα”, “φύλλα”.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ
Επιστημονική ταξινόμηση
Βασίλειο: Plantae
Clade : Τραχειόφυτα
Clade : Αγγειόσπερμα
Clade : Eudicots
Clade: Ροσίδες
Σειρά: Vitales
Οικογένεια: Vitaceae
Γένος: Παθενόκισσος
Είδος: P. quinquefolia
Διωνυμικό όνομα
Parthenocissus quinquefolia
( L. ) Planch
.Συνώνυμα
Ampelopsis hederacea. Hedera quinquefolia. Vitis hederacea. V. quinquefolia.
ΒΟΤΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ
–Φυτό
Είναι φυλλοβόλο αναρριχόμενο φυτό που φτάνει σε ύψος 20-30 μέτρα στη φύση. Σκαρφαλώνει σε λείες επιφάνειες χρησιμοποιώντας μικρούς διχαλωτούς έλικες με μικρά ισχυρά αυτοκόλλητα μαξιλάρια μεγέθους 5 χιλιοστών
— Φύλλα
Τα φύλλα είναι σύνθετα , που αποτελούνται από πέντε φυλλαράκια (σπάνια τρία φυλλαράκια, ιδιαίτερα σε νεότερα κλήματα και μερικές φορές επτά) ενωμένα από ένα κεντρικό σημείο στο στέλεχος των φύλλων και κυμαίνονται από 3 έως 20 εκατ.σε μήκος. με οδοντωτό περιθώριο. σε μικρή ηλικία.
Τα φύλλα γίνονται ένα διακοσμητικό έντονο κόκκινο το φθινόπωρο.
–Ανθή
Τα άνθη είναι μικρά και πρασινωπά, παράγονται σε δυσδιάκριτες συστάδες στα τέλη της άνοιξης και ωριμάζουν στα τέλη του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώρου Άνθη: Ανθίζει Ιούνιο-Ιούλιο.
— Καρποί
Οι καρποί είναι μικρά σκληρά μοβ-μαύρα μούρα .
Έχουν διάμετρο 5 έως 7 χιλιοστά μεταφέρεται σε μικρά τσαμπιά όπως σταφύλια και περιέχουν τοξικές ποσότητες οξαλικού οξέος και είναι γνωστό ότι προκαλούν νεφρική βλάβη και θάνατο στον άνθρωπο.
Τα μούρα δεν .είναι τοξικά για τα πουλιά και αποτελούν σημαντική πηγή χειμερινής τροφής για πολλά είδη πουλιών
Ο καρπός συνήθως παράγεται μόνο μετά από ένα μακρύ ζεστό καλοκαίρι
ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ
–Έδαφος
Αναπτύσσεται σε διάφορους τύπους εδάφους , με την προϋπόθεση ότι το
έδαφος πρέπει να έχει καλή στράγγιση
–Κλίμα
Η αμπέλοψη ανέχεται ένα εύρος θερμοκρασιών εφόσον η υγρασία του εδάφους είναι επαρκής. Μπορεί να επιβιώσει σε διάφορα κλίματα, από ζεστά και υγρά έως κρύα και χιονισμένα.
Κατά την διάρκεια του χειμώνα χωρίς φύλλα μπορεί να αντέξει στους -25°c, αν και η νεαρή ανάπτυξη την άνοιξη μπορεί να καταστραφεί από τους όψιμους παγετούς.
–Ηλιοφάνεια
Η αμπέλοψη δεν έχει προβλήματα με το φως του ήλιου. Αναπτύσσεται σε ένα ευρύ φάσμα συνθηκών φωτός, από τον ήλιο έως τη σκια
–Ρύπανση
Ανέχεται την ατμοσφαιρική ρύπανση
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
— Θέσεις φύτευσης
Χρειάζεται προσοχή στις θέσεις που θα τοποθετήσει .
Αναπτύσσεται πολύ γρήγορα, αν και συχνά δεν αναπτύσσεται πολύ τα πρώτα ή δύο χρόνια μετά τη φύτευση. Όταν εγκατασταθεί, μπορεί να εκτοξεύσει νέα ανάπτυξη μήκους 6 μέτρων σε ένα χρόνο
Μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα σε άλλα φυτά επειδή στα οποια ανεβαίνει για να στηριχθεί, τα καλύπτει σκιάζοντας το στήριγμά του και περιορίζοντας έτσι την ικανότητα φωτοσύνθεσης των υποστηρικτικών φυτών .
Με την επιθετική ανάπτυξή του, μπορεί να επιβαρύνει τα πιο αργά αναπτυσσόμενα δέντρα κάτω από το βάρος του, καταστρέφοντας τα. Η ικανότητά του να πολλαπλασιάζεται μέσω του εκτεταμένου ριζικού του συστήματος καθιστά δύσκολη την εξάλειψή του.
–Πολλαπλασιασμός
Μπορεί εύκολα να πολλαπλασιαστεί με μοσχεύματα στελέχους που λαμβάνονται την άνοιξη.
–Άρδευση
Σε μικρή ηλικία θα πρέπει να ποτίζεται τακτικά μετά τη φύτευση για να αναπτυχθεί το ριζικό του σύστημα .μεγαλώσει λίγο (εγκατασταθεί 0, το πότισμα είναι απαραίτητο μόνο σε υπερβολική ζέστη.
–Λίπανση
Επειδή είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται γρήγορα λίπασμα συχνά δεν χρειάζεται, Αν το έδαφος δεν είναι ιδιαίτερα γόνιμο Ένα κοκκώδες σύνθετο λίπασμα για όλες τις χρήσεις του τύπου 12-12-17 είναι κατάλληλο για το φυτό
–Κλάδεμα
Το φυτό σπάνια χρειάζεται κλάδεμα, εκτός αν καταλαμβάνει μια περιοχή όπου είναι ανεπιθύμητη .Τσε τέτοιες περιπτώσεις φυτό πρέπει να κόβεται τακτικά για να μην αναπτυχθεί σε περιοχές όπου δεν είναι επιθυμητό. Εάν αφεθεί να διεισδύσει στον τοίχο ενός σπιτιού πλαισίου, θα αναπτυχθεί προς τα πάνω μέσα στον τοίχο μέχρι να βρει ένα μέρος για να αναδυθεί. Οι ρίζες μπορούν να διεισδύσουν σε ένα βράχο και να αναπτυχθούν στο υπόγειο ενός παλιού σπιτιού, εκτείνοντας μεγάλες αποστάσεις αναζητώντας υγρασία και μεγαλώνοντας σε ρωγμές δαπέδου ή αποχετεύσεις
Τα φυτά είναι πολύ ανεκτικά στο κόψιμο και μπορούν να κοπούν αμέσως στη βάση, εάν απαιτείται για την αναζωογόνηση του φυτού.
Οποιοδήποτε κλάδεμα γίνεται καλύτερα την άνοιξη
– Ασθένειες
Η αμπέλοψη είναι αρκετά ανθεκτική σε μυκητολογικές ασθένειες και σε προσβολές από έντομα. Η πιο συνηθισμένη εντομολογική προσβολή της αμπέλοψης είναι από μελίγκρα. , ψεκάζουμε με θερινό πολτό ή σάπωνες αλάτων –
ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Μέρη του εμπεριέχουν Οξαλικό οξύ .
Οι ιστοί του φυτού περιέχουν μικροσκοπικούς, ερεθιστικούς βελονοειδείς κρυστάλλους που ονομάζονται ραφίδες Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι καρποί είναι δηλητηριώδεις
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Η ρίζα, ο φλοιός, τα κλαδιά, τα φρέσκα φύλλα, τα μούρα και η ρητίνη του αναρριχητικού φυτού αμπέλοψη a χρησιμοποιούνται για ιατρική χρήση.
. Το χρησιμοποιούν για να προκαλέσουν εφίδρωση,, ως τονωτικό ως διουρητικό , ως αποχρεμπτικό,.
Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αντιμετωπισθούν , προβλήματα πέψης.
διάρροια, δυσκολία στην ούρηση, πρήξιμο κ.α.
— Χρησιμοποίηση τσαγιού του φυτού
Το τσάι που παρασκευάζεται από το φυτό χρησιμοποιείται στη θεραπεία του ίκτερου.
Το τσάι χρησιμοποιείται ως πλύσιμο σε οιδήματα και εξανθήματα από δηλητηριώδη κισσό.
Το ζεστό αφέψημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κατάπλασμα για να βοηθήσει στη μείωση των οιδημάτων.
–Χρησιμοποίηση των φύλλων
Ο χυμός των φύλλων λέγεται ότι θεραπεύει τον πονοκέφαλο, όταν εφαρμόζεται στα ρουθούνια.
Το αφέψημα των φύλλων που εφαρμόζεται εξωτερικά θα καταστρέψει τις ψείρες στα παιδιά.
Τα φύλλα έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί ως καταπλάσματα και παρασκευάσματα σε διευρύνσεις αδένων, νωθρά έλκη κ.λπ.
Τσάι φύλλων που χρησιμοποιείται για το πλύσιμο των οιδημάτων και του δηλητηριώδους-σουμάκ εξανθήματος. Αναμειγνύεται με ξύδι για πληγές και κλειδαριά. στυπτικό και διουρητικό.
— –Χρησιμοποίηση των φύλλων και των καρπών
Ένα έγχυμα από φύλλα και μούρα θα ανακουφίσει επίσης έναν σοβαρό πονοκέφαλο.
— –Χρησιμοποίηση των καρπών
Τα μούρα έχουν βρεθεί χρήσιμα σε ρευματικά συμπτώματα και έχουν βρεθεί ότι βοηθούν στη θεραπεία της υδρωπικία
Τα φρούτα είναι χρήσιμα στη θεραπεία του πυρετού.
— Χρησιμοποίηση του φλοιού
Ο φλοιός έχει χρησιμοποιηθεί στην εγχώρια ιατρική ως φάρμακο για την υδρωπικία.
Η ρητινώδης ύλη από το φλοιό των κύριων στελεχών θεωρείται χρήσιμο διεγερτικό, σπασμολυτικό και εμμηναγωγό.
Ο φλοιός και οι φρέσκοι νεαροί βλαστοί είναι εμετικοί, αποχρεμπτικοί και τονωτικοί
— Χρησιμοποίηση των ριζών
Οι ρίζες χρησιμοποιούνται για τη διάρροια και ο φλοιός και τα κλαδιά γίνονται σιρόπι για τον βήχα.
Το τσάι που παρασκευάζεται από τις ρίζες χρησιμοποιείται στη θεραπεία της γονόρροιας και της διάρροιας.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για να γνωρίζουμε εάν ο παρθενοκισσός είναι ασφαλής.
Ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι τα μούρα (λόγω της περιεκτικότητας σε οξαλικό οξύ) είναι δηλητηριώδη
–Δέρμα
Η επαφή με το δέρμα με τα φύλλα το φθινόπωρο μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα σε μερικούς ανθρώπους.
Τα μούρα (καρποί )περιέχουν χημικές ουσίες που θεωρούνται δηλητηριώδεις.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, κοιλιακό άλγος, εμετούς και διάρροια, διεσταλμένες κόρες, πονοκέφαλο, εφίδρωση, αδύναμο σφυγμό, υπνηλία, συσπάσεις του προσώπου.
– Εγκυμοσύνη και θηλασμός
Δεν είναι αρκετά γνωστά για τη χρήση του ύ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Μείνετε στην ασφαλή πλευρά και αποφύγετε τη χρήση.
ΧΡΗΣΕΙΣ
—Βαφή
Από τον καρπό λαμβάνεται μια ροζ βαφή
–Εδαφοκάλυψης εδάφους
. Το φυτό μπορεί δημιουργήσει ένα κάλυμμα εδάφους που απλώνεται γρήγορα.
Χρησιμοποιώντας το φυτό σε επικλινή εδάφη απλώνεται κατά μήκος συγκρατώντας την διάβρωση του.
–Χρησιμοποίηση στην άγρια ζωή:
Πτηνά, τρέφονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τσικνίδες, καρυοθραύστες, σπίνοι, , χελιδόνια, τσούχτρες, δρυοκολάπτες και τσίχλες κ.α.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Προσοχή υπάρχουν κίνδυνοι από την λανθασμένη χρήση των μερών του φυτού αμπέλοψη/παρθενοκισσός όταν χρησιμοποιηθούν για ιατροφαρμακευτικούς σκοπούς αλόγιστα .
Η χρήση των βοτάνων πρεπε να τίθεται στην κρίση των επιστημόνων υγείας
Η παρούσα δημοσίευση έχει μόνον πληροφοριακό χαρακτήρα .
