Υπενθύμιση εγκυκλίου περί μέτρων προστασίας της Δημόσιας Υγείας από την αφρικανική σκόνη
Σχετ: α. Η ΚΥΑ οικ. 70601/2013 (ΦΕΚ 3272/Β’/2013) με θέμα «Βραχυπρόθεσμα σχέδια Δράσης για την αντιμετώπιση ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια.
β. Η ΔΥΓ2/Γ.Π. οικ. 3191/14-01-2014 Εγκύκλιος με θέμα «Συστάσεις για την προστασία της Δημόσιας Υγείας από υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, λόγω αυξημένων συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10)» ΑΔΑ: ΒΙΨΠΘ-ΩΣ1)
γ. Η Δ1(δ)/ΓΠ 44300/23-08-2023 Εγκύκλιος με θέμα «Λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών όπως οι πυρκαγιές» (ΑΔΑ: 99ΟΗ465ΦΥΟ-ΟΕ7)
δ. Η Δ1(δ)/ΓΠοικ.25498/8.5.2024 Εγκύκλιος με θέμα «Προστασία της Δημόσιας Υγείας στην περίπτωση μεταφοράς αφρικανικής σκόνης» ( ΑΔΑ: Ψ9ΜΗ465ΦΥΟ-ΣΙΧ)
Με αφορμή τις πρόσφατες μετεωρολογικές προγνώσεις αναφορικά με την εκδήλωση του φαινομένου μεταφοράς αφρικανικής σκόνης που θα πλήξει την επικράτεια τις επόμενες ημέρες, το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της υγείας του πληθυσμού, υπενθυμίζει τη (δ) σχετ. εγκύκλιο αναφορικά με το εν λόγω θέμα.
Ιδιαιτέρως διευκρινίζεται ότι:
Το φαινόμενο μπορεί να επηρεάσει τη υγεία οποιουδήποτε ατόμου, όμως συστήνεται ιδιαίτερη προσοχή στις ακόλουθες ευάλωτες ομάδες1:
i. Παιδιά και βρέφη
ii. Ηλικιωμένα άτομα
iii. Άτομα με παθήσεις στους πνεύμονες
iv. Άτομα με χρόνιες καρδιοαναπνευστικές παθήσεις
Υπενθυμίζεται ότι οι συστάσεις και τα μέτρα για την προστασία του πληθυσμού, ανάλογα με τα επίπεδα συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων , όπως αυτά ανακοινώνονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Περιφερειακές Υπηρεσίες Περιβάλλοντος) έχουν ως εξής:
1 https://www.cdc.gov/air/saharan-dust.html
24ωρη
συγκέντρωση
ΑΣ10 (μg/m3) Συστάσεις σε άτομα αυξημένου κινδύνου Συστάσεις στον γενικό πληθυσμό
51-75 Ενήλικες με αναπνευστικό πρόβλημα, ενήλικες καρδιοπαθείς και παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική άσκηση, ιδιαίτερα αν αυτή
γίνεται σε εξωτερικούς χώρους. Καμία
76-100 Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς και παιδιά θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους.
• Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές του ανακουφιστικού φαρμάκου.
• Άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική τους δραστηριότητα. Κάθε άτομο που αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική του άσκηση- δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς
χώρους.
101-150 • Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα
• καρδιοπαθείς
• παιδιά καθώς και
• τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική άσκηση-δραστηριότητα και το χρόνο παραμονής τους σε εξωτερικούς χώρους.
• Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Κάθε άτομο θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική άσκηση ιδιαίτερα αν αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό
>150 • Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα
• καρδιοπαθείς
• παιδιά καθώς και
• τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκηση- δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους.
Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.
• Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Επί επιμονής συμπτωμάτων συνιστάται επικοινωνία με τον
θεράποντα ιατρό. Σε κάθε άτομο συνιστάται να αποφύγει κάθε σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.
24ωρη
συγκέντρωση
ΑΣ10 (μg/m3) Μέτρα για την προστασία του πληθυσμού
>150 Διακοπή λειτουργίας των δημόσιων ή ιδιωτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών, παιδικών
σταθμών, νηπιαγωγείων και σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
Για τις προτεινόμενες συστάσεις και μέτρα προστασίας του πληθυσμού για την Περιφέρεια Αττικής, το κοινό μπορεί να ενημερώνεται από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας ενώ για τις υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας η αρμοδιότητα ενημέρωσης ανήκει στον οικείο Περιφερειάρχη.
Επιπλέον συστήνονται τα ακόλουθα μέτρα προφύλαξης του πληθυσμού:
• Παραμονή σε κλειστούς χώρους. Σε περίπτωση όπου κατοικημένες περιοχές βρίσκονται εντός της ζώνης εκδήλωσης του επεισοδίου κι επηρεάζονται από την μεταφορά της σκόνης προτείνεται η ελάττωση των άσκοπων μετακινήσεων και η παραμονή σε κλειστούς χώρους χωρίς απευθείας επικοινωνία με τον εξωτερικό αέρα (κλείσιμο παραθύρων, πορτών και λοιπών διόδων αέρα προς το εσωτερικό).
• Εφόσον οι κατοικίες διαθέτουν σύστημα κλιματισμού, προτείνεται η χρήση του στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση της ποιότητας του αέρα στους εσωτερικούς χώρους. Η επιλογή εισαγωγής «φρέσκου αέρα» που παρέχεται από ορισμένα συστήματα κλιματισμού πρέπει να απενεργοποιείται κατά τη διάρκεια του επεισοδίου για να αποφευχθεί η εισροή καπνού από το εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης, είναι απαραίτητη η σωστή συντήρηση των φίλτρων των συστημάτων κλιματισμού.
• Μείωση των πηγών ρύπανσης του εσωτερικού αέρα εντός του σπιτιού. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα στο εσωτερικό των κατοικιών, το μαγείρεμα με τη χρήση ψησταριάς, η χρήση τζακιού για ψήσιμο/μαγείρεμα/θέρμανση, η χρήση αεροζόλ και οποιασδήποτε άλλης πηγής που ενδέχεται να επιβαρύνει την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες των Αρμόδιων Αρχών.
Πληροφορίες σχετικά με την πρόγνωση της εξέλιξης των φαινομένων μεταφοράς σκόνης μπορούν να αναζητηθούν στη σελίδα του προγράμματος «Κοπέρνικος» της ΕΕ στον παρακάτω σύνδεσμο:
• https://atmosphere.copernicus.eu/charts/packages/cams_air_quality/
Τέλος σημειώνεται ότι το Υπουργείο Υγείας παρακολουθεί την εξέλιξη του φαινομένου και ανάλογα με την εκτίμηση των μέσων ημερήσιων επιπέδων συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων, σύμφωνα με την ενημέρωση από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα εκδίδει άμεσα συστάσεις για την προστασία του πληθυσμού οι οποίες θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου.
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας
Ειρήνη Αγαπηδάκη
