Ο εμπαιγμός των μικρών επενδυτών φωτοβολταϊκών στην Δυτική Μακεδονία δεν έχει όρια. Με συνεχείς μεθοδεύσεις η ηγεσία του ΥΠΕΝ και η κυβέρνηση οδηγεί στο καλάθι των αχρήστων χιλιάδες αιτήσεις μικρών φωτοβολταϊκών ενώ την ίδια ώρα αδειοδοτεί μεγάλους φωτοβολταϊκούς σταθμούς και δεσμεύει μεγάλο μέρος του ηλεκτρικού χώρου για υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς.
Συγκεκριμένα έως τον 8/2021 είχαμε τις αδειοδοτήσεις μικρών φωτοβολταϊκών από 500 Kw έως και 1Mw ενεργειακών κοινοτήτων από τον ΔΕΔΔΗΕ οπότε και επήλθε κορεσμός του δικτύου μέσης τάσης (ΔΕΔΔΗΕ) με πολλά αιτήματα να απορρίπτονται από τότε. Οδηγία της τότε διοίκησης του υπουργείου ήταν να κατευθυνθούν οι ενδιαφερόμενοι τοπικοί επενδυτές στην υψηλή τάση μέσω ομαδοποιημένων αιτημάτων. Από τον 3/2021 έως και τον 9/2022 πράγματι ομαδοποιήθηκαν όσα έργα ήταν δυνατόν και κατατέθηκαν ως κοινά αιτήματα στον ΑΔΜΗΕ. Παράλληλα όμως στις 28/12/2021 αδειοδοτείται η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ με αποφάσεις Χατζηδάκη 2GW στις ζώνες απολιγνιτοποίησης και αποκλεισμός σ αυτές των έργων με λειτουργική ενίσχυση. Η υψηλή τάση δίνεται στην ΔΕΗ ανανεώσιμες σε μία νύκτα αποκλείοντας τα έργα των τοπικών και καταστρατηγώντας κάθε αρχή δίκαιου ανταγωνισμού.
Μόνη διέξοδος για τα μικρά τοπικά έργα πλέον είναι ο επανασχεδιασμός και η ομαδοποίηση για σύνδεση στην υπερ-υψηλή τάση. Μεγάλος αριθμός έργων μένει εκτός ενώ το κόστος επανασχεδιασμού και ή καθυστέρηση επιβαρύνει πάλι τους μικρούς τοπικούς επενδυτές με το όφελος των 2GW ηλεκτρικού χώρου να καταλήγει τελικά στην ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ και την Γερμανική RWE.
Στις 12/8/2022 έχουμε την έκδοση Υπουργικής Απόφασης προτεραιοτήτων και υπαγωγή μικρού υποσυνόλου των τοπικών αιτημάτων στην κατηγορία Γ2 και Γ4, με την ΔΕΗ Ανανεώσιμες ως ιδιωτική εταιρία πλέον να παίρνει πάλι προτεραιότητα στην κατηγορία Α για τα έργα της στην περιοχή και χωρίς κανένα περιορισμό. Η πλειονότητα των έργων από μικρότερους τοπικούς επενδυτές στην περιοχή καταλήγει στα αζήτητα της κατηγορίας ΣΤ. Μετά από αλλεπάλληλες συναντήσεις και συζητήσεις όπου οι εναπομείναντες τοπικοί των κατηγοριών Γ2 και Γ4 εξέφραζαν την ανησυχία τους για τις νέες καθυστερήσεις και για την ανεπάρκεια του ηλεκτρικού χώρου για την κατηγορία Γ, το ΥΠΕΝ διαβεβαίωνε σε όλους του τόνους και σε όλα τα επίπεδα ότι υπάρχει χώρος και τουλάχιστον αυτά τα έργα θα προχωρήσουν άμεσα. Δυστυχώς φθάσαμε στο 2023 και διαπιστώνεται ότι ο ηλεκτρικός χώρος δεν είναι αρκετός για τα έργα των μικρών επενδυτών με αποτέλεσμα να αναζητούνται λύσεις με την σύσταση επιτροπής για την εξεύρεση ηλεκτρικού χώρου με συστήματα αποθήκευσης κλπ.
Τέλος από τον ηλεκτρικό χώρο που δεν υπήρχε για τους μικρούς επενδυτές στις 28/11/2023 γίνεται παρακράτηση 2GW ηλεκτρικού χώρου για offshore Αιολικά και πάγωμα νέων όρων σύνδεσης στην κατηγορία Α6. Πλέον το μήνυμα είναι ότι δεν επαρκεί ο ηλεκτρικός χώρος και θα πρέπει να αλλάξει πάλι ο σχεδιασμός των έργων με απαγορευτικούς περιορισμούς έκχυσης ή προσθήκη μπαταριών πάλι ευνοώντας τους μεγάλους καθετοποιημένους παίκτες σε βάρος των μικρότερων που δεν μπορούν να ακολουθήσουν με τις νέες καθυστερήσεις, την αλλαγή των οικονομικών όρων και την μετατροπή των έργων τους σε μη χρηματοδοτήσιμα από τις τράπεζες.
Είχατε υποσχεθεί ότι θα περισσέψει ηλεκτρικός χώρος για την τοπική κοινωνία αλλά αντ’ αυτού τα έργα μας μπαίνουν συνέχεια και άδικα πίσω από νεότερα έργα μεγάλων ομίλων ενώ το οικονομικό πλαίσιο και οι σταθερές τιμές στα οποία έχουν βασιστεί τίθεται υπό αμφισβήτηση με τις απανωτές καθυστερήσεις.
Με τις ενέργειές σας
Πήγε ποιο πίσω η αδειοδότηση των κοινών αιτημάτων που θα είχαν πάρει όρους σύνδεσης από το 2021 αν δεν είχαν επέλθει απανωτές και μεθοδευμένες αλλαγές στο πλαίσιο,
Λήγει η περίοδος της δυνατότητας υπογραφής σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ. Οι τοπικοί επενδυτές δεν έχουν το μέγεθος ή την καθετοποίηση υπηρεσιών για να υλοποιήσουν έργα χωρίς σταθερή τιμή ενώ αυτό σε κάθε περίπτωση δεν θα ήταν χρηματοδοτήσιμο από τις τράπεζες.
Λήγει η ισχύουσα ταρίφα την οποία οι τοπικοί επενδυτές θα είχαν εξασφαλίσει από το 2020 όπως έκαναν άλλα έργα που αναπτύχθηκαν μετά τα δικά μας σε όλη την περιφέρεια.
Τα έργα μας είναι ώριμα έτοιμα για κατασκευή από το 2021 και θα μπορούσαν να συνδεθούν στο δίκτυο εντός 12 μηνών σε αντίθεση με την πλειονότητα των έργων που προτεραιοποιηθηκαν στην κατηγορία Α και τα οποία θα χρειαστούν 3-5 χρόνια για να ωριμάσουν και να κατασκευαστούν/ μπουν στην παραγωγή.
Σε καμία περίπτωση δεν είμαστε αντίθετοι στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και μάλιστα από μεγάλους επενδυτές. Ως τόσο ας τηρηθεί η θεωρία της τυρόπιτας στην διανομή του ηλεκτρικού χώρου (παίρνοντας το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων οι μεγάλοι επενδυτές και ας μείνουν στους μικρούς τοπικούς επενδυτές τα τρίματα), ειδικά σε μια περιοχή όπως η Δυτική Μακεδονία που πλήττεται από την απολιγνιτοποίηση θεωρούμε ότι πρέπει και οι μικροί και κυρίως τοπικοί επενδυτές να έχουν μερίδιο στον ηλεκτρικό χώρο. Βλέπουμε καθημερινά τα μεγάλα έργα που υλοποιούνται από ΔΕΗ Ανανεώσιμες, ΕΛΠΕ, ΒΡ και εμείς δεν έχουμε την δυνατότητα μετά από τις αλλεπάλληλες μεθοδευμένες τακτικές να συνδέσουμε ούτε ένα έργο. Και σίγουρα γνωρίζουμε ότι με την αδειοδότηση των μικρών αυτών έργων στις κατηγορίες Γ2 και Γ4 της υπουργικής απόφασης δεν λύνεται το μείζων πρόβλημα της ανεργίας, αλλά δίνεται η δυνατότητα της συμπλήρωσης εισοδήματος για μια μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας που μπορεί να ξεπερνά και τις 2.000 οικογένειες.
Ο Φώτης Ζυγούρης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Επενδυτών Φωτοβολταϊκών Δυτικής Μακεδονίας
