Το σώμα αναγεννάται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στην προσπάθειά του αυτή τα στρώματα ύπνου είναι καθοριστικής σημασίας σύμμαχος. Ωστόσο όσο καλά προϊόντα ύπνου κι αν χρησιμοποιεί κανείς, μπορεί να μην έχει τον απαιτούμενο ποιοτικό ύπνο, που θα ξεκουράσει πραγματικά νου και σώμα. Κι αν ο ύπνος έχει ευεργετικές επιδράσεις στον ενήλικα, φανταστείτε πόσο καθοριστικός είναι για τα παιδιά, που το σώμα και ο εγκέφαλός τους είναι σε ανάπτυξη.
Παρόλα αυτά πληθαίνουν οι έρευνες, που δείχνουν ότι το 50% των παιδιών στις ΗΠΑ δεν κοιμούνται όσο χρειάζεται για την ομαλή ανάπτυξή τους. Συγκεκριμένα βρέφη και νήπια χρειάζονται 10 με 14 ώρες ύπνου, παιδιά που πηγαίνουν σχολείο χρειάζονται 9 με 10 ώρες και έφηβοι 8 με 10 ώρες. Αν δεν κοιμούνται επαρκώς, δεν επιτελούνται οι αναρρωτικές διεργασίες, που επιφέρει ο ύπνος στο σώμα.
Τι συμβαίνει όταν τα παιδιά δεν κοιμούνται επαρκώς;
Στα μεγαλύτερα παιδιά ο ανεπαρκής ύπνος εμφανίζεται ως χρόνια κόπωση, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, δυσκολία συγκέντρωσης ή μειωμένη απόδοση, καθώς και δυσκολία διαχείρισης συναισθημάτων. Στα μικρότερα παιδιά ο κακής ποιότητας ύπνος έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπαση προσοχής ή την υπερκινητικότητα των παιδιών, που εκφράζονται ως:
- Ξεσπάσματα θυμού,
- Συμπεριφορικά προβλήματα,
- Υπερκινητικότητα
Όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, τα παιδιά σε αντίθεση με τους ενήλικες, που έχουν υπνηλία όταν δεν κοιμούνται επαρκώς, παρουσιάζουν περίσσεια ενέργειας και είναι ευερέθιστα.
Γονείς: Όχι μόνο στρώματα, αλλά και σωστές συνήθειες ύπνου
Ο ρόλος των γονέων δεν είναι μόνο να μεριμνήσουν για τα στρώματα, αλλά και να διαμορφώσουν σωστές συνήθειες ύπνου για τα παιδιά. Για την ακρίβεια αυτές οι συνήθειες είναι η αιτία, που πολλά παιδιά δεν κοιμούνται καλά. Το πρόγραμμά τους είναι υπερφορτωμένο με δραστηριότητες και σχολικές υποχρεώσεις. Σαν αποτέλεσμα τα παιδιά μένουν ξύπνια ως αργά για να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και ξυπνάνε πολύ πρωί την επομένη για να πάνε στο σχολείο.
Καθημερινά ο χρόνος τους μοιράζεται μεταξύ σχολείου και εργασιών στο σπίτι, αθλημάτων και δραστηριοτήτων, υποχρεώσεων στο σπίτι και χρόνου με τους φίλους. Μέσα σε όλα αυτά είναι δύσκολο να φτάσουν στο σπίτι, να βρουν χρόνο να ηρεμήσουν από την πολυάσχολη καθημερινότητα και να κοιμηθούν σε μια καλή ώρα.
Σύντομες οδηγίες προς γονείς για καλύτερο ύπνο των παιδιών
- Αποφύγετε να δώσετε στα παιδιά σας ενεργειακά ποτά ή ό,τι περιέχει καφεΐνη (σοκολάτα, κακάο) τουλάχιστον 8 ώρες πριν κοιμηθούν.
- Βεβαιωθείτε, ότι το παιδί σας ασκείται τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινά. Όμως όχι πολύ αργά ή κοντά στην ώρα ύπνου.
- Ρυθμίστε τα γεύματα του παιδιού στη διάρκεια της μέρας. Ένα ελαφρύ σνακ πριν τον ύπνο, επιτρέπεται.
Η ώρα του ύπνου σε πρώτο πλάνο
Ο καλύτερος τρόπος να βελτιωθεί ο ύπνος των παιδιών είναι να αυξηθεί ο χρόνος που περνούν στα κρεβάτια. Δημιουργήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, όπου το παιδί θα ξυπνά και θα κοιμάται και θα ξυπνά κάθε μέρα την ίδια ώρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα και το καλοκαίρι στο μέτρο του εφικτού. Αν το παιδί σας περνά ένα μεταβατικό στάδιο, όπως όταν ξεκινά στο δημοτικό, όπου αλλάζει η ώρα αφύπνισης, βοηθήστε το να κάνει τη μετάβαση ομαλά.
Το να δημιουργήσετε μια ρουτίνα πριν τον ύπνο επίσης βοηθά. Για τα μικρότερα παιδιά αυτό μπορεί να είναι ένα μπάνιο, ένα τραγούδι, ένα παραμύθι με εικόνες ή η ανάγνωση παραμυθιού. Για παιδιά στο προ-εφηβικό ή εφηβικό στάδιο χρησιμοποιήστε το διάβασμα, λίγη μουσική, ασκήσεις χαλάρωσης ή το να γράφουν σε ημερολόγιο. Ότι κι αν επιλέξετε, θα πρέπει κάθε βράδυ την ίδια ώρα να γίνονται τα ίδια πράγματα.
Περιορίστε τις οθόνες πριν τον ύπνο
Το να κρατάμε τις οθόνες κλειστές και να μην έχουμε τα κρεβάτια ως σημείο, που αράζουμε, αλλά αποκλειστικά για ύπνο, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Έτσι το μυαλό καταλαβαίνει, ότι όταν πηγαίνω στο κρεβάτι κοιμάμαι μόνο. Συνιστάται να σβήνουμε φώτα και όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές μια ώρα πριν τον ύπνο.
Ωστόσο αν δείτε, ότι παρά την υιοθέτηση μιας καλής ρουτίνας ύπνου και παρά το ότι έχετε ποιοτικά προϊόντα ύπνου, όπως στρώματα, μαξιλάρια ύπνου, κρεβάτια κλπ, τα παιδιά δεν κοιμούνται, ίσως είναι η στιγμή να επισκεφθείτε τον παιδίατρο.