Δημήτριος Β΄ Αιτωλικός: Το 4ο μέλος της Ελιμείωτικης δυναστείας των Αντιγονιδών – Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου



 

Ο Δημήτριος Β΄ Αιτωλικός υπήρξε Βασιλιάς της Μακεδονίας για 10 χρόνια από το 239 π.Χ έως το 229 π.Χ. ήταν το 4ο μέλος της Ελιμείωτικης Δυναστείας των Αντιγονιδών που έλαβε αυτό το αξίωμα.

Υπήρξε απόγονος τριών βασιλέων όντας δισέγγονος του Αντίγονου Α ‘ του Ετερόφθαλμου ή μονόφθαλμου ή Κύκλωπα.

Εγγονός του Δημητρίου του Πολιορκητή και γιος του Αντίγονου Β’ Γόνατα Στην σύντομη θητεία του αντιμετώπισε προβλήματα κυρίως στα βόρεια και και βορειοδυτικά σύνορα της Μακεδονίας από τους Ιλλυριούς και τους Δαρδάνους.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

–Γονείς

Γεννήθηκε το 275 π,Χ, από την Φίλα την Β’ και πατέρα τον Αντίγονο Β’ Γονατάς Πέθανε το 229 π.Χ.σε ηλικία 54 ετών

–Ανάληψη βασιλείας

Έγινε Βασιλιάς της Μακεδονίας 239 π.Χ J.-C. – 229 π.Χ. J.-C. (10 χρόνια)

διαδεχόμενος τον πατέρα του , Αντίγονο Β’ Γονατά ,λπγω του χαρακτήρος του είχε επονομασθεί και Δημήτριος Β ο καλός ,πέρα από την επωνυμία που πήρε Αιτωλικός λόγω της επαφής του με τους Αιτωλούς.

– Σύζυγοι

Ο Δημήτριος συνήψε τέσσερις γάμους :

α) Με την Νίκαια, παντρεύτηκε γύρω στο 245 π.Χ. , χήρα του ξαδέλφου της Αλέξανδρου, κυβερνήτη της Κορίνθου.

β) Πρίγκιπας ακόμη, σε πόλεμο κατά του Πτολεμαίου της Αιγύπτου, απέρριψε τον βασιλιά της Ηπείρου Αλέξανδρο και με την ευκαιρία αυτή παντρεύτηκε τη Στρατονίκη, αδελφή του Αντίοχου του Θέου.

Με την Στρατονίκη Β’, κόρη του Αντίοχου Α’ που του χάρισε μια κόρη, την Απάμα Γ’, που παντρεύτηκε με τον Πρωσο, βασιλιά της Βιθυνίας.

Ο Αντίοχος Β΄ Θεός (286 – 246 π. Χ.), ήταν βασιλιάς του ελληνιστικού βασιλείου των Σελευκιδών κατά την περίοδο 261 – 246 π. Χ.

γ) Με την Φθία, κόρη του Αλεξάνδρου Β’ της Ηπείρου, παντρεύτηκε το 239 π.Χ..και

δ ) Με την Χρυσηίδα, πιθανώς παλλακίδα,που πιστεύεται ότι ήταν μητέρα του μετέπειτα βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Ε’ η Χρησιήδα αργότερα παντρεύτηκε τον Αντίγονο Γ’ τον Δώσον. επίσης βασιλία της Μακεδονίας

–Τέκνα

Φίλιππος

Μετέπειτα βασιλιάς της Μακεδονίας ως Φίλιππος Ε’

Αππάμια

Η Αππάμια Γ’, που παντρεύτηκε με τον Πρώσο, βασιλιά της Βιθυνίας.

– Θάνατος – διάδοχη

Πέθανε το 229 π.Χ.σε ηλικία 54 ετών των διαδέχθηκε ο Αντίγονος Γ’ ο Δώσον

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ

— Ο Δημήτριος κατά Αλεξάνδρου Β της Ηπείρου

Ο Δημήτριος διακρίθηκε όσο ζούσε ο πατέρας του και πριν ακόμη αναλάβει βασιλικά καθήκοντα, νικώντας τον Αλέξανδρο Β’ της Ηπείρου*, γιο του περίφημου Πύρρου, στη μάχη της Δέρδιας, προφανώς κάπου στη Δυτική Μακεδονία.

Όσο ο βασιλιάς της Μακεδονίας και πατέρας του Δημητρίου Β του Αιτωλικού, Αντίγονος β ο Γονατάς ήταν απασχολημένος με νέες μάχες κατά των Πτολεμαίων, των Σπαρτιατών και τελικά των Αθηναίων, ο Αλέξανδρος Β’ της Ηπείρου βρήκε την ευκαιρία να περάσει τα Μακεδονικά σύνορα.

Ο Αντίγονος έσπευσε πίσω στη χώρα του για να αντιμετωπίσει τους Ηπειρώτες. Ωστόσο, πολλοί από τους άνδρες του τον εγκατέλειψαν με αποτέλεσμα να χάσει τόσο τα εδάφη του στην Ήπειρο, όσο και τον θρόνο της Μακεδονίας.

Εντούτοις, ο γιος του Αντίγονου, Δημήτριος, αν και ήταν ακόμη στην εφηβεία, συγκέντρωσε στρατό όσο απουσίαζε ο πατέρας του και όχι μόνο ανέκτησε τη Μακεδονία, αλλά και έδιωξε τον Αλέξανδρο από τον θρόνο του.

Στον Αλέξανδρο προσέφεραν καταφύγιο οι Ακαρνάνες, με τον οποίων τη συνδρομή, εκείνος και οι άνδρες του ανακατέλαβαν λίγο αργότερα την Ήπειρο.

Ο Πολύβιος κάνει και μια αναφορά σε μια συμφωνία του με την Αιτωλική Συμπολιτεία βάσει της οποίας κατέκτησαν και μοιράστηκαν κάποια εδάφη στην Ακαρνανία.

Τότε, λέει ο Ιουστίνος, ο Δημήτριος εισέβαλε στην Ήπειρο, αναγκάζοντας τον Αλέξανδρο να καταφύγει στη γειτονική Ακαρνανία.

Η νίκη του γιου του Αντίγονου Β Γόνατα εξασφάλισε την ασφάλεια των συνόρων της Μακεδονίας, επιτρέποντας στον Αντίγονο να επικεντρωθεί στην ήττα του αντιμακεδονικού συνασπισμού στη νότια Ελλάδα.

*Ο Αλέξανδρος (3ος αιώνας π.Χ.) ήταν βασιλιάς των Μολοσσών, μέλος της Δυναστείας των Αιακιδών. Ανήλθε στον θρόνο του Βασιλείου της Ηπείρου το 272 π.Χ. διαδεχόμενος τον πατέρα του, Πύρρο. Μητέρα του ήταν η Λάνασσα, κόρη του τυράννου των Συρακουσών, Αγαθοκλή.

–Ο Δημήτριος Β αναλαμβάνει τον θρόνο

Όταν το 239 π,Χ πέθανε ο Αντίγονος Β’ ο επονομαζόμενος Γονατάς τον διαδέχθηκε ο τριαντάχρονος γιος του που κατά μια πληροφορία είχε συγκυβερνήσει με τον πατέρα του από το 257εως το 256 π.Χ.

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την δράση του γενικά πλην εκείνων που αφορούν την στρατιωτική του δράση.

Ο ιστορικός Ευσέβιος έγραψε ότι κατέκτησε την Λιβύη και την Κυρήνη διατηρώντας συγχρόνως την κληρονομιά του πατέρα του από απόψεως επιρροής.

Η Λιβύη είναι γνώση από την αρχαιότητα χώρα της Αφρικής και η Κυρήνη ήταν ελληνική αποικία στη Βόρεια Αφρική.

Ιδρύθηκε το 630 π.Χ. από τους Θηραίους με αρχηγό τον Βάττο Αριστοτέλη, ενώ πήρε το όνομα της από την πηγή Κύρη, που ήταν αφιερωμένη στο θεό Απόλλωνα

–Η φυλή των Παιονων

Έχει γραφτεί ότι την εποχή του η φυλή των Παιόνων που κατοικούσε περίπου στην περιοχή που βρίσκεται η πόλη των Σκοπίων σήμερα ανεξαρτητοποιήθηκε από τους Μακεδόνες

Κληρονόμησε και μια σειρά από προβλήματα διπλωματικής φύσης.

Η αυξανόμενη επιρροή της Αιτωλικής Συμπολιτείας αποτελούσε απειλή για τα εδάφη του Δημητρίου στη Θεσσαλία, ενώ το γεγονός ότι οι Αιτωλοί διαχειρίζονταν το πέρασμα των Θερμοπυλών καθιστούσε προβληματική την επικοινωνία με τον νότο.

Προβλήματα αντιμετώπισε με την Αχαϊκή Συμπολιτεία υπό τον στρατηγό Άρατο παρενοχλούσε τους τυράννους που υποστήριζαν οι Μακεδόνες, οι οποίοι προφανώς χρησίμευαν ως γραμμή άμυνας κατά των επιθέσεων από τον νότο κυρίως από τον Πτολεμαίο.

–Δημήτριος πόλεμος 238-229 π.Χ

Ο λεγόμενος Δημητρίου πόλεμος, στον οποίο η Μακεδονία και οι σύμμαχοί της αντιτάχθηκαν στην Αιτωλική-Αχαϊκή συμμαχία (238-229 π.Χ.), πήρε το όνομά του από τον Δημήτριο, ο οποίος εκ πρώτης όψεως μπορεί να θεωρηθεί απελευθερωτικός πόλεμος για τους Έλληνες. Ωστόσο, υπό τα συνθήματα της απελευθέρωσης των εξαρτημένων από τη Μακεδονία Ελληνικών κρατών, οι Αιτωλοί και οι Αχαιοί επεδίωξαν ουσιαστικά να επεκτείνουν τις ομοσπονδίες τους. Τους αντιπάλους της Μακεδονίας στα Βαλκάνια υποστήριξε ο Πτολεμαίος Ευεργέτης.

Σε αυτή την κατάσταση, ο Δημήτριος έπρεπε να δώσει μεγάλη προσοχή στην προστασία της σφαίρας επιρροής της Μακεδονίας στην Ελλάδα, βάση της οποίας την εποχή εκείνη ήταν η Αττική και η Εύβοια.

Ο Πλούταρχος αναφέρει την ήττα των Αχαιών με αρχηγό τον Άρατο από τον βασιλικό στρατηγό Μπιθία στη Φιλακία.

Ο βασιλιάς υποστήριξε επίσης αρκετά τυραννικά καθεστώτα στην Πελοπόννησο.

–Εισβολή στην Βοιωτία

Το 236 π.Χ μι. Ο Δημήτριος, επικεφαλής στρατού, εισέβαλε στη Βοιωτία, η οποία ήταν μετά την ήττα στη Χαιρώνεια το 245 π.Χ. ε., αναγκαστικός σύμμαχος της Αιτωλίας, και κέρδισε τους Βοιωτούς στο πλευρό της Μακεδονίας. Ωστόσο, στην Πελοπόννησο οι Αχαιοί σημείωσαν μεγάλες επιτυχίες, πετυχαίνοντας την ένταξη της Μεγαλόπολης και του Ορχομενού στη συμμαχία τους. Είναι αλήθεια ότι ο Άρατος δεν κατάφερε να κατακτήσει το Άργος, όπου μετά τον θάνατο του τυράννου Αρίστιππου σε μάχη με τους Αχαιούς, ο αδελφός του Αριστομάχος εδραίωσε την εξουσία του.

–Βοήθεια στην πόλη των Μεδίων

Το 231 π.Χ μι. Οι κάτοικοι της Ακαρνανικής πόλης Μεδεών , ,*που πολιορκούνταν από τα Αιτωλικά στρατεύματα, στράφηκαν στον Δημήτριο για βοήθεια.

Ο Μακεδόνας βασιλιάς, μη έχοντας την ευκαιρία να παράσχει άμεση στρατιωτική υποστήριξη εκείνη την εποχή, δωροδόκησε τον βασιλιά των Ιλλυρών-Αρδών Αγρόν.

(Οι Ιλλυριοί και ο Δημήτριος είχαν συνάψει συμμαχία με τους Ιλλυριούς λόγω των πιέσεων που δεχόταν εκείνο το διάστημα από τους Δαρδανούς )

Ο Αγρόν έστειλε μια ομάδα απόβασης στην πόλη Μεδεών ( Medion ), η οποία νίκησε τους Αιτωλούς .

Η συμμετοχή στη μοίρα του Μεδίωνα ήταν η τελευταία γνωστή δράση εξωτερικής πολιτικής του Δημητρίου.

*Μεδεών είναι το όνομα αρχαίας ελληνικής πόλης της Ακαρνανίας, που βρισκόταν στη μετέπειτα επαρχία Ξηρομέρου, σε απόσταση 1 χιλιομέτρου περίπου Νοτιοανατολικά της σημερινής Κατούνας.

Το όνομα της πόλης προήλθε από τον Μεδεώνα, γιο του Πυλάδη και της Ηλέκτρας.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ

Ο Δημήτριος ο Αιτωλικός πέθανε το 229 π.Χ.σε ηλικία 54 ετών των διαδέχθηκε ο Αντίγονος Γ’ ο Δώσον όταν συγκρούσθηκε με τους Δαρδάνους όπου απειλούμενος από αυτούς , σύρθηκε προς τα βόρεια και μετά από ήττα που υπ΄τστη.

Το Βασίλειο της Δαρδανίας ήταν κατά την κλασική αρχαιότητα ένας ευρύτατος πολιτικός σχηματισμός στα κεντρικά Βαλκάνια. Το όνομα του το πήρε από τους Δαρδάνους μια πρωτόγονη Βαλκανική φυλή που έγινε αργότερα ο πυρήνας του βασιλείου. Το ευρύτερο βασίλειο περιείχε το σημερινό Κοσσυφοπέδιο, την βορειοδυτική Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, τμήμα από το Σάντζακ, την Σερβική Νις και το Κούκεσι στην βορειοανατολική Αλβανία. Στα ανατολικά τμήματα του βασιλείου ζούσαν Ιλλυριοί μαζί με Θράκες. Στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ονομάστηκε επαρχία της Μοισίας ή επαρχία της Δαρδανίας.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΟΥ ΘΗΤΕΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ

Ο Δημήτριος Β΄ κυβέρνησε συνολικά για δέκα χρόνια, με τον θάνατό του να λαμβάνει χώρα ξαφνικά, την εποχή που οι Ρωμαίοι επενέβησαν για πρώτη φορά στην Ιλλυρία.

Ο θάνατος του Μακεδόνα βασιλιά, σύμφωνα με τον Πολύβιο, άφησε έκθετους τους τυράννους των διαφόρων πόλεων της Πελοποννήσου, των οποίων υπήρξε προστάτης και παροχέας δωρεών. Έτσι ο ένας μετά τον άλλο, επέστρεψαν την εκτελεστική εξουσία στους συμπολίτες τους, που με τη σειρά τους ένωσαν τις δυνάμεις τους με την Αχαϊκή Συμπολιτεία

Ο Δημήτριος κέρδισε διάκριση νικώντας και εκθρονίζοντας τον Αλέξανδρο της Ηπείρου, σώζοντας έτσι τη Μακεδονία περίπου το 263 π.Χ.).

Κατά την ένταξή του βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν Αιτωλικό και Αχαϊκό συνασπισμό, ενώ αργότερα προσχώρησε η Ηπειρώτικη Συμμαχία. Η αποτυχία του αποδυνάμωσε σοβαρά τόσο το βασίλειο όσο και τη μοναρχία.

Πεθαίνοντας ο Δημήτριος Β΄ άφησε κληρονόμο του θρόνου του τον γιο του, Φίλιππο. Ο τελευταίος ωστόσο ήταν ακόμη νεαρό αγόρι, κι έτσι οι επιφανείς Μακεδόνες, φοβούμενοι την αναρχία που ίσως ξεσπούσε, κάλεσαν τον πρώτο εξάδελφο του αποθανόντος βασιλιά και επίσης εγγονό του Πολιορκητή, τον Αντίγονο, να αναλάβει τη διακυβέρνηση. Τον πάντρεψαν με τη μητέρα του Φιλίππου και του έδωσαν τα αξιώματα του αντιβασιλέως και του αρχιστράτηγου. Όταν δε διέγνωσαν πως επρόκειτο για ικανό κυβερνήτη, ωφέλιμο για το γενικό καλό, του απέδωσαν τον πλήρη τίτλο του βασιλιά.

 

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.