Το αγριοκάρδαμο ή καπσέλα ή πορτοφόλι του βοσκού είναι ένα από τα πιο κοινά αγριολούλουδα στη Γη.Το όνομά του προέρχεται από τους μικρούς τριγωνικούς καρπούς του που μοιάζουν με πορτοφόλι, αλλά είναι επίσης γνωστός στην Ελλάδα ως :
Καψέλλα ο ποιμενόσακκος ,Σάκος του βοσκού, Αγριοκαρδαμούδα, Τραγιάς, Τζουρκάς
ΙΣΤΟΡΙΑ
Γιατί ονομάσθηκε << Το πορτοφόλι του βοσκού >>
Προφανώς η ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι οι καρδιόσχημοι καρποί του φυτού έμοιαζαν με τα πουγκιά που είχαν κάποτε οι βοσκοί.
Το βότανο ήταν γνωστό από την Αρχαιότητα και χρησιμοποιήθηκε ευρέως κατά τον Μεσαίωνα.
Σπόροι της έχουν βρεθεί στο στομάχι των ανθρώπων της Τολούνδης (500 π.χ. – και στις ανασκαφές στο Κατάλ Χοτγιούκ (Τουρκία 5950 π.Χ.).
– Διοσκουρίδης
Ο Διοσκουρίδης το ονόμαζε «Θλάσπι» το χρησιμοποιούσε ως φάρμακο για τις αιμοπτύσεις.
– Κούλπεπερ *
Ο Κούλπεπερ έγραφε για το βότανο. «Αν τοποθετηθεί στους καρπούς ή τα πέλματα των ποδιών βοηθά στον ίκτερο.
Σε κατάπλασμα βοηθά στις φλεγμονές. Σταγόνες του χυμού στο αφτί βοηθά στον πόνο και το βούισμα. Είναι βασικό συστατικό σε αλοιφή για όλες τις πληγές και ιδιαίτερα για τραύματα της κεφαλής».
** Ο Nicholas Culpeper (1616 – 1654) ήταν Άγγλος βοτανολόγος , γιατρός και αστρολόγος .
Σο βιβλίο του The English Physician (1652, αργότερα Complete Herbal , 1653 κ.εξ.) έγραφε : είναι μια πηγή φαρμακευτικής και φυτικής παράδοσης της εποχής .
– Μεσαίωνας
Στον μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε στη λαϊκή ιατρική για προβλήματα όπως αιματουρία, αιμορροΐδες, χρόνια διάρροια, δυσεντερία.
Το βότανο το χρησιμοποιούσαν ακόμη σε ρευματικές παθήσεις, προβλήματα μήτρας, διάφορες αιμορραγίες (ιδιαίτερα της μήτρας), σε κράμπες και κολικούς καθώς και σε αιμορραγίες των βλεννογόνων.
Σε τοπικές εφαρμογές το χρησιμοποιούσαν για επουλωτικό σε αιμορραγία της μύτης βάζοντας βαμβάκι με τον χυμό του φυτού μέσα στη μύτη.
Στην Κρήτη χρησιμοποιούσαν τις ανθισμένες κορυφές του βοτάνου καθώς και τους σπόρους ως καυτήριο των αιμορροΐδων.
Για τον ίδιο σκοπό χρησιμοποιούσαν και τα φύλλα ως κατάπλασμα.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ
Βασίλειο: Φυτά
Clade : Τραχειόφυτα
Clade : Αγγειόσπερμα
Clade : Eudicots
Clade : Ροσίδες
Σειρά: Brassicales
Οικογένεια: Brassicaceae
Γένος: Καψέλα
Είδος: Capsella pursa pastoris.
Διωνυμικό όνομα Capsella pursa pastoris. (L )
Στη χώρα μας το συναντούμε με την ονομασία αγριοκαρδαμούδα, αγριοκαρδάμησα, αγριοκαρδαμούρα, κάψα, ραγιάς, σακούλα του βοσκού, τραγιάς, τζουρκάς, τσουρκιά, θλάψη κ.ά.
ΒΟΤΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ
–Φυτό
Είναι συνήθως διετές, ποώδες χνουδωτό φυτό,
\Φυτρώνει σχεδόν παντού, σε χέρσα εδάφη, αναχώματα, άκρες δρόμων, κήπους.
–Φύλλα
Τον πρώτο χρόνο σχηματίζεται ο ρόδακας των κατώτερων φύλλων, που είναι επιμήκη, οδοντωτά με μίσχο.
Τα επόμενα φύλλα είναι άμισχα, έχουν δύο φαρδιά φυλλάρια στη βάση τους και σχηματίζουν λοβούς. Το δεύτερο χρόνο εμφανίζονται οι όρθιοι ανθοφόροι βλαστοί του φτάνουν σε ύψος μέχρι τα 50 εκατοστά.
–Άνθη
Τα άνθη είναι λευκά, μικρά, πολλά μαζί σε τσαμπιά με μακριούς ποδίσκους.
–Καρποί
Οι καρποί του είναι πράσινη, τριγωνικοί, πλατιοί και εγκολπωμένοι, μοιάζουν με σχήμα καρδιάς. Ανθίζει και καρποφορεί όλο τον χρόνο.
ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Περιέχει σαπωνίνες, έλαιο μουστάρδας, φλαβονοειδή, μονοαμίνες, ρητίνη, χολίνη, ακετυλχολίνη, σιτοστερόλη, διοσμίνη, ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο και βιταμίνες Α, Β, C και Κ.
Το φουμαρικό οξύ είναι μια χημική ουσία που έχει απομονωθεί από το C. bursa-pastoris .
Το φουμαρικό οξύ χρησιμοποιείται ως οξινιστικό τροφίμων από το 1946. Έχει εγκριθεί για χρήση ως πρόσθετο τροφίμων στην ΕΕ, & ΗΠΑ , στην Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία. Ως πρόσθετο τροφίμων , χρησιμοποιείται ως ρυθμιστής οξύτητας και μπορεί να συμβολιστεί με τον αριθμό Ε E297
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Συλλέγετε για φαγητό όσο είναι τρυφερό από την άνοιξη, το καλοκαίρι μέχρι και το φθινόπωρο, τα φύλλα συλλέγονται πριν την ανθοφορία του.
Τα φύλλα του γίνονται άριστη σαλάτα, προσθέτοντας και λίγους από τους ανθούς του,
Τρώγεται φρέσκο σε σαλάτες με διάφορα άλλα λαχανικά, σε σούπες, σε βρασμένα λαχανικά με λαδολέμονο, στον ατμό για γαρνίρισμα πιάτων με κρέας και ψάρι.
Το φυτό μπορεί να καταναλωθεί ωμό. τα φύλλα είναι καλύτερα όταν μαζεύονται νεαρά. Οι ιθαγενείς της Αμερικής το αλέθουν σε ένα γεύμα και έφτιαχναν ένα ρόφημα από αυτό.
Η καπσέλλα συλλέγεται από την άγρια φύση ή καλλιεργείται έχει πολλές χρήσεις, μεταξύ άλλων για τρόφιμα, για συμπλήρωση ζωοτροφών, για καλλυντικά, και στην παραδοσιακή ιατρική .
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Είναι από τα βρώσιμα χόρτα της πρώιμης άνοιξης και εξαιρετικό φαρμακευτικό βότανο που χρησιμοποιείται ήδη στην Φαρμακολογία για τις πλούσιες και ποικίλες ιδιότητές
Γίνεται χρήση για δημιουργία παρασκευασμάτων για Πονοκέφαλους . Καρδιακά προβλήματα . Προεμμηνορροϊκά προβλήματα . Διάρροια .
Το χρησιμοποιούσε ως πηκτικό και καθαρτικό του αίματος, αλλά και για την τόνωση των μυών
Στα σύγχρονα συμπληρώματα και στην παραδοσιακή ιατρική, οι μίσχοι, τα φύλλα και τα άνθη του φυτού χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν στην επούλωση των πληγών και να βελτιώσουν τις αιμορραγικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών της εμμήνου ρύσεως και των παθήσεων του κυκλοφορικού και της καρδιάς
Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται όλο το φυτό, σε προβλήματα –
– Αναγνωρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Φαρμάκων και ως το απόλυτο ρυθμιστικό της αρτηριακής πίεσης
— – Κυστίτιδας,
– Λιθίασης των αγωγών του ουροποιητικού,
–Αιμορραγίες .
–Αιμορραγίας της ουρήθρας,
– Αιμορραγία μετά τον τοκετό
Μια σχετική μελέτη σε 100 γυναίκες διαπίστωσε ότι η ορμόνη ωκυτοκίνη μείωσε την αιμορραγία σε μία ομάδα.
στόσο, μια άλλη ομάδα που έλαβε τόσο ωκυτοκίνη όσο και 10 σταγόνες από την Καπσέλλα παρουσίασε σημαντικά μεγαλύτερη μείωση
–Αιμορροΐδες,
Ανακουφίζει από τους πόνους και την αιμορραγία
– Εμμηνορροϊκή αιμορραγία – αυξημένη.,
Μπορεί να βοηθήσει σε βαριά αιμορραγία που σχετίζεται με τον εμμηνορροϊκό κύκλο.
–Ρινορραγίες,
Σταματά τις αιμορραγίες στην μύτη.
– Αιμοπτύσεις και πληγές.
Το φρέσκο φυτό και η καψέλλα είναι πολύ καλή πρώτη βοήθεια σε πληγές με αιμορραγία, περιέχει μια γλυκοζίδη, τη διοσμίνη που θρομβώνει το αίμα και χρησιμεύει στην αντιμετώπιση των αιμορραγιών, γι αυτό οι στρατιώτες στον Α παγκόσμιο πόλεμο την έβαζαν στις πληγές τους
ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΟ
Έχει επίσης διουρητικές ιδιότητες και συνιστάται
στις κυστίτιδες και σε παθήσεις του δέρματος.
ΣΤΥΠΤΙΚΟ
Επειδή έχει στυπτικές ιδιότητες, είναι καλό και
για την διάρροια.
.ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Η Καπσέλλα φαίνεται να είναι ασφαλής όταν λαμβάνεται από το στόμα ή εφαρμόζεται στο δέρμα σε μικρές ποσότητες.
Μπορεί να προκαλέσει υπνηλία, αλλαγές στην αρτηριακή πίεση, αλλαγές στη λειτουργία του θυρεοειδούς και αίσθημα παλμών της καρδιάς.
– Αντενδείκνυται στην θρομβοφλεβίτιδα.
Μπορεί να προκαλέσει , υπνηλία , δυσκολία στην αναπνοή ,διεύρυνση της κόρης του οφθαλμού.
. Υπάρχει έλλειψη μελετών σε ανθρώπους σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του βοτάνου, επομένως μπορεί να εμφανίσετε παρενέργειες που δεν αναφέρονται εδώ.Για τις παρενέργειες υπάρχουν μελέτες μόνον σε ζώα όχι σε ανθρώπους
– Εγκυμοσύνη και θηλασμός
Η Καπσέλλα είναι ασφαλής όταν λαμβάνεται από το στόμα ή εφαρμόζεται στο δέρμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μπορεί να προκαλέσει τη συστολή της μήτρας ή την έναρξη της εμμήνου ρύσεως, με αποτέλεσμα την αποβολή.
– Θηλασμός
Δεν υπάρχουν στοιχεία για τη χρήση και την ασφάλεια του βοτάνου κατά τη διάρκεια του θηλασμού, καλόν είναι σε αυτή την περίοδο η θηλαζουσα μητέρα να είναι επιφυλακτική .
– Καρδιακές παθήσεις
Η Καπσέλλα μπορεί να επηρεάσει τη θεραπεία για καρδιακές παθήσεις. Είναι καλύτερο να αποφύγετε τη χρήση του βοτάνου εάν έχετε καρδιακή πάθηση.
– Πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση)
Επιπλέον, αποφύγετε το βότανο εάν έχετε πέτρες στα νεφρά,
Η Καπσέλλα περιέχει χημικές ενώσεις που ονομάζονται οξαλικά, τα οποία μπορούν να σχηματίσουν πέτρες στα νεφρά. Εάν είχατε πέτρες στα νεφρά στο παρελθόν, είναι καλύτερο να αποφύγετε τη χρήση της
–Άτομα με νεφρική ανεπάρκεια
Δεδομένου του μικρού κινδύνου υπερδοσολογίας, τα άτομα με νεφρική νόσο θα πρέπει να συμβουλευτούν τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν χρησιμοποιήσουν την Καπσέλλα.
Είναι άγνωστο εάν μπορεί να συσσωρευτεί σε άτομα με κατεστραμμένα νεφρά.
– Χειρουργική επέμβαση
Η Καπσέλλα μπορεί να επηρεάσει το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Υπάρχει ανησυχία ότι μπορεί να επιβραδύνει υπερβολικά τη δραστηριότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος όταν συνδυάζεται με αναισθησία και άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια και μετά τη χειρουργική επέμβαση. Σταματήστε να χρησιμοποιείτε το βότανο τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν από μια προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση.
– Παθήσεις του θυρεοειδούς :
Η Καπσέλλα μπορεί να επηρεάσει τη θεραπεία για παθήσεις του θυρεοειδούς. Είναι καλύτερο να αποφύγετε τη χρήση της , εάν έχετε πάθηση του θυρεοειδούς.
– Παιδιά
Μην το δίνετε σε παιδιά ή εφήβους, εκτός εάν σας έχει υποδείξει ένας πάροχος υγειονομικής περίθαλψης.
– Αλληλεπιδράσεις
Η Καπσέλλα μπορεί να αλληλεπιδράσει με μια ποικιλία φαρμάκων. Εάν παίρνετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα φάρμακα, συμβουλευτείτε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν το πάρετε .
* Αραιωτικά αίματος. Η Καπσέλλα μπορεί να αυξήσει την πήξη του αίματος, η οποία μπορεί να επηρεάσει τα αραιωτικά του αίματος και να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών στην υγεία.
* Προβλήματα με το κυκλοφορικό & λήψη αραιωτικών αίματος
Επειδή η Καπσέλλα μπορεί να επηρεάσει το αίμα και την κυκλοφορία σας, είναι καλύτερο να το αποφύγετε εάν παίρνετε αραιωτικά αίματος ή έχετε προβλήματα με το κυκλοφορικό
*Φάρμακα για τον θυρεοειδή. Το βότανο μπορεί να καταστείλει τη λειτουργία του θυρεοειδούς και μπορεί να επηρεάσει τα φάρμακα για τον θυρεοειδή. –Προβλήματα θηριώδους
Θα πρέπει επίσης να το αποφεύγετε εάν έχετε προβλήματα με τον θυρεοειδή, καθώς μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς
* Ηρεμιστικά ή υπνωτικά φάρμακα.
Η Καπσέλλα μπορεί να έχει ηρεμιστικά αποτελέσματα, τα οποία μπορεί να είναι επικίνδυνα σε συνδυασμό με ένα ηρεμιστικό ή φάρμακο ύπνου.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Η παρούσα δημοσίευση έχει πληροφοριακό χαρακτήρα .
Τα διάφορα βότανα να χρησιμοποιούνται με προσοχή και η χρήση τους να τίθεται υπό την κρίση του θεράποντος ιατρού
Ιδιαίτερη προσοχή για την καπσέλλα , πέραν των άλλων ,να δίνεται στην αλληλοεπίδραση της με αλλά φάρμακα
