«Προμηθέας δεσμώτης»: Η εξουσία των θεών τιμωρεί τον Προμηθέα, επειδή αγαπάει τον άνθρωπο – Της Γιάννας Γκουτζιαμάνη



Τη Τετάρτη 3 Αυγούστου  στο υπαίθριο θέατρο της πόλης μας παίχτηκε για πρώτη φορά (εδώ και αρκετά χρόνια) η κορυφαία παράσταση Προμηθέας δεσμώτης του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη.

Ένα έργο αρχέγονο, μακριά από την εποχή μας και το αξιακό της σύστημα και πολύ δύσκολο στη σκηνική του μεταφορά, διότι ο πρωταγωνιστής του είναι καταδικασμένος σε ακινησία, επάνω στο βράχο.

Και όμως αυτό το ζεστό καλοκαιρινό βράδυ, έγινε κάτι μοναδικό και συγκλονιστικό για τα δεδομένα της πόλης μας: Η αφίσα μαγνήτισε λες τον κόσμο και ένα πλήθος συνέρευσε και κατέκλυσε όχι μόνο τον μέσα, αλλά και όλον τον έξω περιβάλλοντα χώρο. Όλη η πλαγιά ήταν γεμάτη κυρίως από νέο κόσμο.

Είδα λοιπόν κι εγώ για πρώτη φορά την παράσταση από αυτήν τη θέση, από μακριά, από πολύ ψηλά, σε πανοραμική θέα, που μας στέρησε όμως την προσωπική έκφραση των ηθοποιών.

Ήταν μια παράσταση τέλεια δομημένη, με καθαρό λόγο και άψογη αισθητική. Κινούνταν σε χρόνο άχρονο, έξω από κάθε εποχή.

Ο Προμηθέας στο κέντρο, ψηλά στο βράχο, ανάμεσα στους θεούς και στους ανθρώπους, συγκλονίζονταν από την οργή των θεών και από τα πάθη των ανθρώπων και ήταν σαν να χόρευε τον πυρρίχιο χορό.

Από κάτω ο χορός «πρωταγωνιστής» κρατούσε ψηλά και σταθερά  το «ταψί», πάνω στο οποίο κινούνταν όλοι: το Κράτος, η Βία, ο Ήφαιστος, με ένα τρέμουλο και μια αέναη κίνηση ισορροπημένη, ανάσαινε όλα όσα συνέβαιναν και αντιδρούσε σωματικά και η ανάσα τους ήταν ακριβώς αυτή που έβγαινε από τα σωθικά τους. 

Η μουσική απολύτως ταιριαστή με την ανάσα τους, βαθειά, ήταν σαν να έβγαινε από τα έγκατα του ωκεανού.

Όλος ο χώρος δονούνταν από κίνηση, ενέργεια και πάθη, όλα συγκρατημένα, αλλά πολύ δυνατά και ακόμα πιο δυνατές ήταν οι παύσεις, εκεί που έπρεπε, έδιναν την ανάσα και σ’ εμάς, για να απορροφήσουμε τους κραδασμούς που μας κρατούσαν σε συνεχή εγρήγορση.

Ο Άρης Μπινιάρης νέος σκηνοθέτης έφερε το δυνατό σωματικό θέατρο, που έδωσε παλμό και τη δυναμική που συμπαρασύρει το θεατή και τον κρατά σε ψυχοσωματική εγρήγορση. Ταυτόχρονα σέβεται απολύτως τους κανόνες της τραγωδίας και τολμά να ανεβάσει ένα άκρως επαναστατικό έργο, το οποίο παίχτηκε λίγες φορές στην Ελλάδα και μάλιστα σε μια εποχή , που όλα κινούνται με τόση ευκολία και ταχύτητα, σαν να μην υπάρχει πυξίδα, που να οδηγεί κάπου.

Ο Προμηθέας δεσμώτης μέσα από την κυρίαρχη σύγκρουση με το Δία, στο ρόλο του δασκάλου-αφηγητή, μας αποκαλύπτει τη δική του ευεργεσία στο ανθρώπινο γένος, τον τρόπο δηλαδή, που ευνόησε τον άνθρωπο: Η εξέλιξη του ανθρώπου θα γίνει μέσω της κατάκτησης της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού.

Φανερώνεται ότι το πεδίο των συγκρούσεων είναι το εφαλτήριο της καλλιέργειας και της αφύπνισης, ο Προμηθέας δεν διστάζει να συγκρουστεί με τα όργανα του Δία, το Κράτος , τη Βία , τον Ήφαιστο και τον Ερμή, ενώ η Ιώ και οι Ωκεανίδες βρίσκουν τη δύναμη να συγκρουστούν με το Δία.

Ο Προμηθέας δεσμώτης, δάσκαλος και επαναστάτης, δίνει ένα μάθημα στο γένος των ανθρώπων, ώστε να εκμεταλλευτούν τη γνώση και να αποκτήσουν επίγνωση, κριτική σκέψη και πάθος για την ελευθερία και την αυτονομία τους.

Είναι αυτός που μπορεί να γίνει οδηγός στην παραπαίουσα εποχή μας.

Γκουτζιαμάνη Γιάννα

11 σχόλια στο άρθρο “«Προμηθέας δεσμώτης»: Η εξουσία των θεών τιμωρεί τον Προμηθέα, επειδή αγαπάει τον άνθρωπο – Της Γιάννας Γκουτζιαμάνη

  1. ΑΞΙΟΛΌΓΗ Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ !

    Στον Προμηθέα Δεσμώτη ο Αισχύλος αποκαλύπτει τη βαθειά θρησκευτική ιδιοσυγκρασία του.

  2. Συγχαρητήρια στην καλή αρθρογράφο,όσο για τον σχολιαστή,ο Αισχύλος ειπε” Μισώ όλους τους Θεούς”

    1. Οι αρχαίοι Έλληνες τραγικοί ποιητές όλοι τους διέθεταν βαθειά θρησκευτικότητα, υψηλό πνευματικό όραμα και οι αμφισβητήσεις τους δεν είχαν ποτέ την έννοια της άρνησης.

      ο Αισχύλος έγραψε γιά την έλευση του Λυτρωτή – Θεού !!

  3. Ο ίδιος ο Προμηθέας δεν μοιάζει στο Χριστό; Θεός που τιμωρείται κλπ. Πάντως η παράσταση ήταν ανυπόφορη. Τα έλεγαν χύμα όλα σαν ποίημα, δεν ένιωθαν τίποτα.

    1. Οι αρχαίοι Έλληνες περίμεναν την έλευση του Χριστού.

      Στην Πολιτεία του Πλάτωνα (B, V , 362) – βιβλίο που όλοι το αποδέχονται – περιέχεται μία προφητεία για το Χριστό ισάξια μ’ αυτές των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης.

  4. Και οι αρχαίοι Τούρκοι περίμεναν την ελευση του Μωάμεθ και όλοι οι αρχαίοι λαοί περίμεναν τον δικό τους Λυτρωτή, μιας και δυστυχούσαν σ αυτή τη ζωή,όπως γίνεται και σήμερα και περίμεναν ο δικός τους Θεός να τους οδηγήσει στον παράδεισο,άλλοι να τρώνε με χρυσά κουταλιά κι άλλοι με χρυσές μασελες,αρκεί να φύγουν απ αυτόν τον κόσμο,κόσμο πλασμένο για τους ελάχιστους και κόσμο, κόλαση για τους πολλους

  5. αχ και βαχ!Στέλιος Κ

    - Edit

    Απαντήστε

    Πιο σκληρή απ την πολιτική εξουσία είναι η θρησκευτική εξουσια!
    Η πολιτική εξουσία λεγει” αν είσαι φτωχός κι αδύναμος και δεν έχεις στον ήλιο
    Μοίρα,θα υποφέρεις και θα πονάς σ αυτή τη ζωή,ετσι απλά κι ανερυθριαστα,η θρησκευτική εξουσια λεει” αν είσαι φτωχός κι αγκομαχας σ αυτή τη Ζωη και υποφέρεις,κάνε υπομονη( λες και περιμένεις στη στάση,να περασει το επόμενο λεωφορείο,έτσι απλα),θα σου φτιάξω εγώ έναν Παράδεισο και στην άλλη ΖΩΗ,ΘΑ ΑΠΟΛΑΜΒΑΒΕΙς ΟΣΑ ΣΤΕΡΗΘΗΚΕΣ Σ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΗΙΝΗ ΖΩΗ ΕΙΣ ΤΗΝ νιοστή!
    Κάνε υπομονή,τα χρόνια αυτής της ζωής είναι δύσκολα,τα επόμενα;μπερεκετια και πανηγύρια μερα- νυχτα!
    Να γιατί ,από τότε που δημιουργήθηκαν οι παραπάνω εξουσιες,υπάρχει αγαστή και τέλεια συνεργασία μεταξύ των,τέτοια συνεργασια…ούτε δάσκαλος με μαθητή,ούτε άνθρωπος με τον συνάνθρωπο του!
    Συνεργασία,ποιο πάνω κι απ αδέλφια,μιας και τ αδέλφια μπορούν να σκοτωθούν για το ποιος θαχει ένα δένδρο ελιάς λιγότερο ή περισσότερο απ την περιουσία των γονέων των!
    Δεν ξέρω τι γίνεται στις άλλες θρησκείες,αλλά όσον αφορά τον Χριστιανισμό και το Ισλαμ,οι σχέσεις των παραπάνω θρησκειών με τις αντίστοιχες πολιτικες είναι σχέσεις που πορεύονται ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ,χωρίς την παραμικρή σύγκρουση,τετοι ταύτιση και αλληλοβοήθεια,ούτε σε ουτοπική κοινωνια!
    Τι τους συνδέει και μέχρι σήμερα,μοιράζονται τις αναπνοές των και είναι ντάλε κουάλε;ή Υποκρισία και η αναλγησια!
    Και για να περνάνε τα σχέδια τους και να ρίχνουν στάχτη στα μάτια του κοσμακη,βάζουν και συμμετοχους στα φθηνά κι ανάλγητα έργα τους,Ιερά πρόσωπα ,βάζουν μπροστά και τον Γλυκύτατο Χριστό μας.οσον αφορά στα καθ ημάς,τα του Χριστιανισμού!
    Λεξικό:
    Ντάλε κουαλε= πανομοιτυπα!
    Μπερεκέτια,απ την τουρκική λέξη bereket- tler= η αφθονια- αφθονιες!
    ” εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ,όμως κι οι δυο μας..,

  6. Στέλιος Κ.καθηγητης!

    - Edit

    Απαντήστε

    Και άλλη φορά,δοθείσης ευκαιριας,θα μιλήσουμε για τη άλλη απάτη,την παγκόσμια γαγγραινα,τη Δικαστική εξουσια με την τυφλή κόρη της,τη Δικαιοσύνη,τόσο τυφλή,όσο τυφλός ήταν ο Μίμη-ς ,Φωτόπουλος στην ιστορία β’ της μεγάλης κινηματογραφικης επιτυχίας,” Η καλπική λιρα”,ο οποίος έλεγε το α-μιμη-το” ελεηστε τον αόμματο”,αλλά όταν περνούσε κάποια όμορφη Κυρια ελεγε” τι κόμματος είσαι εσύ Θεέ μου;”
    Όλες οι εξουσιες γεννήθηκαν για να φθείρουν τον ανθρωπο!
    Κάποτε σε βιβλίο των θρησκευτικων και στο κεφ που αναφέρονταν στις ΒασιλειεςΑ’,Β’,Γ’,Δ’,υπήρχε ο υποτιτλος” Η Εξουσία φθειρει”
    Η γιαγιά πουλούσε τσουραπια στην Αριστοτέλους και την πιάσανε επ αυτοφωρω,Θεός φυλάξει και έμεινε ένα βράδυ στο αστ,τμήμα,αλλά ο δολοφόνος του Αλέξανδρου,ΕΞΩ,ο καλλιτεχνικος διευθυντης των βιαστών και φίλος του Εμμονικού,ΕΞΩ,οι δολοφόνοι του Κωστοπουλου,που τους είδαμε σε βιντεο( τι χρειαν εισέτι εχομεν μαρτυρων),ΕΞΩ!
    Λεξικο=ο Εμμονικος , ο ψόφιος ΚΟΡΙΟΣ,που παρακολουθαει,εδώ και 37 μηνες,ο,τι κινείται κι αναπνεει!
    ” ελεήσει τον αόμματο”

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.