Καλαίσθητο σαν αντίγραφο ιστορικού κειμηλίου, ενός πονεμένου συλλογικού βίου, της Ρωμιοσύνης, το Ημερολόγιο (τσέπης) 2022, της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, ‘’αφιερούται στα 100 χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής και στους εν Μικρά Ασία πέντε Εθνοϊερομάρτυρες Ιεράρχες’’. (σελ. 1).
Οι φωτογραφίες (σελ. 3 και 4) του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και του Σεβ. Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου είναι μια απάντηση στους διώκτες, που χάνουν την ώρα τους στα σκοτάδια του μίσους και μια ελπίδα στους λαούς για την ελευθερία και την ανάστασή τους εν τω Προσώπω του Ιησού Χριστού.
Στον πρόλογό του ο Σεβ. κ. Παύλος αναφέρει τα ονόματα των 5 εθνοϊερομαρτύρων Ιεραρχών, ‘’Σμύρνης Χρυσόστομο, Ζήλων Ευθύμιο, Μοσχονησίων Αμβρόσιο, Ικονίου Προκόπιο και Κυδωνιών Γρηγόριο’’ και κάνει αναφορά ‘’σ’ όλον εκείνο τον ακμαίο Ελληνισμό της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Καππαδοκίας, κλήρο και λαό, που έχασε τα πάντα και έγινε πρόσφυγας στην ηπειρωτική Ελλάδα’’. (σελ. 5).
Στην κατάληξη του επίλογου, ο Σεβ. κ. Παύλος, ενισχύει την ελπίδα, που την ταυτίζει με το Χριστό και προτρέπει τους αναγνώστες στη γνώση της ιστορίας: ‘’Να μην χάνετε την ελπίδα σας και αυτή είναι ο Χριστός και να μάθετε ιστορία διότι όποιος γνωρίζει το παρελθόν, σταθεροποιείται στο παρόν και οικοδομεί το μέλλον’’ (σελ. 7).
Στις σελ. 8-15 παρατίθενται ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ αυτοπτών της Μικρασιατικής καταστροφής που τσακίζουν κόκαλα για τη βαρβαρότητα των γεγονότων και επιβεβαιώνουν λόγο του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, που είπε πως ο άνθρωπος, όταν δεν είναι άνθρωπος είναι ‘’θηρίων θηριωδέστερος’’, πιο θηρίο κι απ’ τα θηρία.
Στις σελ. 16-37, 14 μικρά, συνοπτικά κείμενα, κάτω από το γενικό θέμα ‘’ΕΙΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΑΙΩΝΙΟΝ..’’, κάνουν το καθένα με τον δικό του υπότιτλο, αναφορά στην τιμώμενη αφιέρωση του Ημερολογίου 2022. Ενδιαφέροντα κείμενα.
Τα 14 αυτά υπο-θέματα είναι:
α. Τιμώντας την Μικρά Ασία… β. Μικρά Ασία: τόπος αγιωσύνης. γ. Καππαδοκία των Αγίων. δ. Πόντος του Αγίου Ευγενίου του Τραπεζουντίου. ε. Το αίμα του μαρτυρίου. στ. Οι πέντε Εθνοϊερομάρτυρες Ιεράρχες. ζ. Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης. η. Άγιος Αμβρόσιος Μητροπολίτης Μοσχονησίων. θ. Άγιος Προκόπιος Λαζαρίδης Μητροπολίτης Ικονίου (1911-1923 μ.Χ.). ι. Άγιος Γρηγόριος Μητροπολίτης Κυδωνιών (22 Ιουλίου 1908 – 3 Οκτωβρίου 1922). ια’. Άγιος Ευθύμιος, Μητροπολίτης Ζήλων. ιβ΄. Μαθαίνουμε ιστορία. ιγ’. Λαός χωρίς ιστορία και Εκκλησία: δένδρο χωρίς ρίζες. ιδ’. Επίλογος.
Δύο υπογραμμίσεις για προβληματισμό και γόνιμη σκέψη:
Υπογράμμιση 1η: ‘’Όταν τα χώματα ενός τόπου ποτίζονται με το αίμα του μαρτυρίου, τότε ‘’ανήκουν’’ στον Χριστό, έστω κι αν φαινομενικά βρίσκονται υπό κατάληψη ή κατοχή ή σε οποιαδήποτε κρατική επικράτεια’’ (σελ. 17).
Υπογράμμιση 2η: ‘’Η Μικρασιατική Καταστροφή πρέπει να μας διδάξει. Μελετώντας ενδελεχώς την ιστορία θα ανακαλύψει (ο αναγνώστης) και τις πολλές αιτίες. Μεταξύ αυτών δεν είναι μόνο ο κάματος των ελληνικών στρατευμάτων στην Μικρά Ασία αλλά και η βωμολοχία των θείων από στρατιώτες. Δεν είναι μόνο η εγκατάλειψη της Ελλάδος από τις ‘’Συμμαχικές’’ χώρες με τη διφορούμενη και κυρίως υπέρ του Κεμάλ στάση τους αλλά και οι φιλονικίες των Ελλήνων υπουργών, η αμφιλεγόμενη πολιτική του αυτοεξόριστου στο Παρίσι Ελευθερίου Βενιζέλου και η προπαγανδιστική υπέρ του Κεμάλ δράση της οργανώσεως ‘’Άμυνας Β’’’. Τι φανερώνουν όλες αυτές οι καταστάσεις; Την απουσία εθνικής ομοψυχίας. Την έλλειψη σταθεράς πίστεως στον Χριστό. Την αναμονή ξένης βοήθειας. Έτσι ο λαός πορεύεται διχασμένος σε φατρίες, ξεχνώντας τις δημιουργικές δυνατότητές του και πληγωμένος από τις ίδιες του τις βλασφημίες’’. (σελ. 33-35).
Στον ‘’Επίλογο’’ του Ημερολογίου 2022 γίνεται λόγος για την αγιοκατάταξη και τον γιορτασμό των 5 εθνοϊερομαρτύρων: ‘’Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγιοκατέταξε τους 5 Εθνοϊερομάρτυρες Ιεράρχες και η Εκκλησία της Ελλάδος διά της υπ’ αρίθμ. 2556/5-7-1993 συνοδικής εγκυκλίου τιμά την μνήμη τους την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού’’ (σελ. 37).
Κλείνω το σημείωμα με την ευχή του Σεβ. κ. Παύλου: ‘’Εύχομαι σ’ εσάς και τις οικογένειές σας την ‘’άνωθεν ειρήνη’’, υγεία και δύναμη καθ’ όλο το νέο έτος καθώς και την ‘’ειρήνη του σύμπαντος κόσμου’’ ώστε ποτέ να μην ζήσουμε ξανά αυτές τις δυσάρεστες καταστάσεις. ‘’Ει Θεός μεθ’ ημών, ουδείς καθ’ ημών’’. (σελ. 7).
Το Ημερολόγιο 2022 διατίθεται από Ιερούς Ναούς και από το βιβλιοπωλείο στην Κοζάνη ‘’ΚΑΤΑΦΥΓΗ’’ της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
