Γράφει η Μάρθα Στ. Καπλάνογλου Τεχνολόγος Γεωπόνος:
Η δημιουργία ενός κήπου, με παθητικά πυρόφυτα, τα οποία θα αποτελέσουν ανασχετικό παράγοντα στην επέκταση μιας επικίνδυνης πυρκαγιάς, πέρα από τη φύτευση ανάλογων δένδρων και θάμνων,μπορεί να ολοκληρωθεί, με τη φύτευση ενός ανθεκτικού, στη φωτιά, χλοοτάπητα, από γκαζόν ή άλλων έρποντων φυτών, ώστε η αντιμετώπιση της φωτιάς, να γίνει πιο εύκολη. Φυτικοί τάπητες με παθητικά πυρόφυτα που καθυστερούν την διάδοση της φωτιάς είναι :
*Χλοοτάπητες (Γκαζόν )
– 1 Φεστούκα (Festuca Arundinacea )
Η Φεστούκα είναι ένα φυτό αγρωστώδες, αειθαλές, το οποίο προτιμά ηλιόλουστες θέσεις. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε έδαφος, αν και προτιμάει κανονικά κι όχι πολύ πλούσια εδάφη.
Αντέχει στην ξηρασία, αλλά προοδεύει και σε υγρά, καλά στραγγιζόμενα εδάφη.
Έχει επίσης πολύ μεγάλη αντοχή στον πάγο.
Έχει μπλε-γκρι φύλλωμα και το μέγιστο ύψος και η περίμετρος του φτάνει στα 40εκ
– 2 Γκαζόν γηπέδου ( Wembley )
Είναι ένα γκαζόν με μεγάλες αντοχές. Σπέρνεται όλες τις εποχές, με την προυποθεση νυκτερινών θερμοκρασιών, άνω των 12ºC.
Οι καλύτερες εποχές σποράς είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Δημιουργεί πυκνό τάπητα, ο οποίος επανέρχεται πολύ ικανοποιητικά, μετά το πάτημα και παραμένει πράσινο όλο το χρόνο.
Στο μείγμα περιέχονται: 20% lolium perene A. – 20% lolium pereneM.- 30% poa pratensis.G.-30% festuca rubra rubra
– 3 Γκαζόν σκιάς
Το μείγμα αυτών των ποικιλιών είναι κατάλληλο για φτωχά εδάφη, καθώς και για βαριά, σκιαζόμενα, που κρατούν την υγρασία.
Σχηματίζει συμπαγή και ομοιόμορφο χλοοτάπητα, που αντέχει στο πάτημα. Περιέχει συνήθως : Loietto perenne 20%, Festuca oliva 25%, Festuca rubra 25%, Agrostide tenuis 10%, Poa trivialis 20%.
– 4 Τριφυλλάκι Διχόνδρα -«τριφυλλάκι »-
H διχόντρα (Dichondra repens) είναι ένα έρπον, πλατύφυλλο, ποώδες φυτό. Έχει χαμηλή ανάπτυξη και εξαπλώνεται εύκολα, χάρη στους έρποντες βλαστούς του .
Τα φύλλα του έχουν βαθύ πράσινο χρώμα. Μοιάζουν στην όψη και με τριφύλλι, και γι’ αυτό θα το συναντήσετε συχνά, αφού είναι ιδανικό φυτό εδαφοκάλυψης.
Τα φυτά εδαφοκάλυψης φυτεύονται ,,συνήθως, σε περιοχές, όπου η χλόη (γκαζόν) δεν αναπτύσσεται καλά
– 5 Aγριάδα ( Cynodon dactylon)
Η αγριάδα (Cynodon dactylon, Κυνόδους ο δάκτυλος) είναι ποώδες πολυετές φυτό χαμηλής ανάπτυξης. Το υπόγειο μέρος του φυτού δημιουργεί διάφορα ριζώματα, των οποίων η κορυφή τους σχηματίζει νέους βλαστούς, κατά την έξοδό της από το έδαφος.
Χρησιμοποιείται για δημιουργία χλοοταπήτων και ως καλλωπιστικό φυτό για εδαφοκαλύψεις, ιδιαίτερα σε περιοχές με θερμά κλίματα, λόγω της μεγάλης ανθεκτικότητας της στην ξηρασία.
Σε ψύχρες περιοχές χάνεται τον χειμώνα και επαναβλαστάνει την άνοιξη με την άνοδο της θερμοκρασίας
**Φυτά έρποντα
– Λιβανόχορτο – Αγιούγκα η έρπουσα ( Ajuga reptans)Πρόκειται για πολυετές, ποώδες είδος με ευρεία εξάπλωση στην Ευρώπη.
Είναι ένα φυτό με πολύ μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης, ιδιαίτερα εύρωστο, ζωηρό, ευπροσάρμοστο και εύκολο στην καλλιέργειά του.
Προτιμά τις ημισκιερές ή σκιερές θέσεις και τα σχετικά ελαφριά, καλά στραγγιζόμενα εδάφη, ωστόσο προσαρμόζεται,με μεγάλη ευκολία στις περισσότερες θέσεις, αρκεί να αποφεύγεται η έκθεση στον ισχυρό μεσημεριανό ήλιο και τα ξηρά εδάφη.
Είναι ένα εξαιρετικά ψυχροανθεκτικό είδος, αντέχοντας σε θερμοκρασίες έως – 40 °C
– Δηλόσπερμα (Delosperma sutherlandii )
Το Delosperma sutherlandii είναι ένα πολυετές, νάνο φυτό.
Σχηματίζει ένα πυκνό χλοοτάπητα με άφθονη, μακράς διάρκειας ανθοφορία.
Θα φτάσει σε μεγέθη διαμέτρου 60 εκ και ύψους περίπου 10-15 εκ, έχοντας, ίσως, τα μεγαλύτερα άνθη του είδους του. Καλλιέργεια και χρήσεις Μπορεί να καλλιεργηθεί σε ένα ευρύ φάσμα περιοχώ, με μεσογειακό κλίμα .
– Αρκτοστάφυλο ( Arctostaphylos Uva-Ursi ) “σταφύλι της αρκούδας”
O Αρκτοστάφυλος uva-ursi είναι ένα μικρός πρηνής, ξυλώδης θάμνος 5-30 εκ.
Τα φύλλα είναι αειθαλή , παραμένοντας πράσινα για 1-3 χρόνια, πριν πέσουν.
Τα φύλλα είναι λαμπερά, μικρά, παχιά και άκαμπτα. Φέρονται εναλλάξ στα στελέχη.
Τα κάτω φύλλα έχουν πιο ανοιχτό πράσινο χρώμα, από ό, τι στις κορυφές. Τα νέα στελέχη μπορεί να είναι κόκκινα, εάν το φυτό βρίσκεται σε πλήρη ηλιοφάνεια, αλλά είναι πράσινα σε σκιασμένες περιοχές.
Οι συστάδες μικρών λουλουδιών, σε σχήμα δοχείου, ανθίζουν από Μάιο έως Ιούνιο.
Τα λουλούδια είναι λευκά έως ροζ,
Ο καρπός είναι ένα κόκκινο μούρο
– Εχεβέρια (Echeveria agavoides, E.elegans, E. Pulidonis, E. Setosa)
Η εχεβέρια είναι ένα από τα διασημότερα και πιο όμορφα παχύφυτα, που όλοι έχουμε θαυμάσει σε αυλές και κήπους, όμως οι περισσότεροι δε γνωρίζουν το όνομα της.
Υπάρχουν πολλά είδη εχεβέριας, που είναι πολύ δύσκολο για κάποιον αρχάριο να τα ξεχωρίσει . Η εχεβέρια χρειάζεται ελάχιστη φροντίδα, αρκεί να την τοποθετήσουμε στην κατάλληλη θέση
– Ψευδοφράουλα, (Fragaria vesca,)
Το χαμοκέρασο (αρχ.: χαμαικέρασος) (Fragaria vesca, Χαμαικέρασος η λεπτή) ονομάζεται, κοινώς, αγριοφράουλα και είναι ένα φυτό των δασικών εκτάσεων, που αναπτύσσεται σε όλο το Βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη.
Γνωστότερο άγριο είδος είναι το Fragaria vesca, ιθαγενές της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής.
Το φυτό αυτό γνωστό και ως αγριοφράουλα, συναντάται αυτοφυές σε ορεινές, δασώδεις περιοχές. Οι καρποί του είναι μικρές και πολύ εύγεστες φράουλες.
Πρόκειται για το πρώτο είδος φραουλιάς που άρχισε να καλλιεργείται στην Ευρώπη, μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα, οπότε αντικαταστάθηκε από το υβρίδιο Fragaria × ananassa.
Συνήθως φυτεύεται μαζί με την E. Runyonii
– Κεράστιο το χνουδωτό (Αrenaria muralis )
Ένα πολύ μικρό ανοιξιάτικο φυτό μονοετές ,συνήθως το συναντάμε σε βραχώδεις τοποθεσίες , και χαμηλούς λόφους που συνορεύουν με τη θάλασσα.
Το ύψος του φυτού φτάνει τα 25 εκατοστά,είναι πολύκλαδο,διακρίνεται από τα χνουδωτά μέρη του και το μικροσκοπικό λευκό λουλούδι του, που έχει πέντε πέταλα και διάφανους μακρείς στήμονες. Ανθίζει από τα μέσα Μαρτίου έως και τον Μάη.
– Παχύσανδρο (Pachysandrus).
Pachysandra είναι ένα γένος, από πέντε είδη των αειθαλών πολυετών φυτών ή και ημιξυλωδών , που ανήκουν στην οικογένεια του πυξαριού, Buxaceae .
Το είδος αυτό, μπορεί να φθάσει, σε ύψος 20-45, έχοντας ελαφρώς ξυλώδη στελέχη.
Τα φύλλα φέρονται εναλλάξ, είναι δερματώδη, με χοντρό οδοντωτό περιθώριο και έχουν, συνήθως, μήκος 5-10 εκ. Τα άνθη του είναι μικρά, πρασινωπά, ενώ η άνθήση του εντοπίζεται, στα τέλη της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού.
Είναι ιδανικό για φύτευση κάτω από δένδρα ή σε σκιερές περιοχές, που φτωχά ή όξινα εδάφη.
– Φλόγα έρπουσα(Phlox paniculata laura)
Η πολυετής Phlox paniculata , είναι μια ψηλή αναπτυσσόμενη φλόγα, που, συνήθως, φέρει ροζ λουλούδια.
Το πολυετές phlox φημίζεται για τα πολύχρωμα λουλούδια του και το γλυκό, σαν μέλι, άρωμά του. Είναι μια ιδανική επιλογή για τη μέση ενός περιγράμματος και ευδοκιμεί σε πλούσιο, υγρό έδαφος, σε ελαφριά σκιά.
Το Phlox paniculata «Laura» φέρει μεγάλα, αρωματικά, ροζ λουλούδια λεβάντας, το καθένα με λευκό κέντρο.
Φυτέψτε το σε ένα μονοπάτι όπου μπορείτε να απολαύσετε τη μυρωδιά του. Είναι, επίσης, εξαιρετικό ως δρεπτό άνθος.
– Θυμάρι έρπον ( Thymus praecox )
Το φυτό αυτό είναι ένα είδος του θυμαριού .
Το κοινό του όνομα είναι η μητέρα του θυμαριού , αλλά και το “έρπον θυμάρι” και το “άγριο θυμάρι”. Είναι αυτοφυές στην Κεντρική, Νότια και Δυτική Ευρώπη .
Το Thymus praecox καλλιεργείται ως διακοσμητικό φυτό , χρησιμοποιείται ως αειθαλές κάλυμμα εδάφους σε κήπους και γλάστρες .
Όταν διατηρείται σε χαμηλότερο ύψος αυτό χρησιμοποιείται μεταξύ λίθων του πεζοδρομίου, σε αυλές και διαδρόμους.
Είναι, ανθεκτικό στην ξηρασία, αφού ριζώσει.
– Σέντουμ ( Sedum)
Το Σέδο-Σέντιουμ είναι ένα από τα πιο ανθεκτικά παχύφυτα.
Έχει πάρα πολλές ποικιλίες, οι οποίες διαφέρουν ως προς το αν είναι σε θαμνώδη μορφή, αν είναι σε έρπουσα μορφή , αν αντέχουν στο κρύο ή στην ζέστη κτλ.
Χρησιμοποιείται στους οροφόκηπους, αλλά και είναι ιδανικό, για να δημιουργήσεις μια πράσινη στέγη.
Συνήθως, ανθοφορούν αρχές άνοιξης ή τέλη καλοκαιριού, ανάλογα την ποικιλία. Δεν χρειάζεται πολύ νερό, γιατί είναι παχύφυτο και δεν αγαπά την σκιά.
– Βίνκα μινόρ (Vinca minor )
Το φυτό Vinca minor είναι πολυετής πόα έως 40 εκατοστά ύψος, έρπουσα και αειθαλής, με βλαστούς που, αρχικά, ανυψώνονται, για να ξαναπέσουν, στη συνέχεια, στο έδαφος και να ριζώσουν, σχηματίζοντας έτσι ένα πυκνό χλοοτάπητα.
Η ρίζα του είναι ινώδης και άσπρη.
Τα φύλλα του είναι γυαλιστερά σκούρο-πράσινα, ελλειπτικά, λογχοειδή, αντίθετα, με δερματώδη υφή. Τα άνθη του είναι βιολετί-μπλε, με 5 πέταλα με μακριούς μίσχους, μοναχικά στις μασχάλες των φύλλων και παράγονται, κυρίως από τις αρχές της άνοιξης έως τα μέσα του καλοκαιριού.
Τη συναντάμε σε όλη τη χώρα, σε δάση και θαμνώδεις εκτάσεις, σε δροσερά και σκιερά σημεία.
– Κονβόλβουλος ( Convolvulus arvensi )
[Κοινό όνομα:Καλημέρες]
Το Convolvulus arvensis είναι ένα είδος ζιζανίου που είναι ριζωματώδες και ανήκει στην οικογένεια Convolvulaceae, που προέρχεται από την Ευρώπη και την Ασία .
Είναι ένα ποώδες πολυετές αναρριχητικό ή αναρριχητικό φυτό με ύψος 0,5-2μ.
Υπάρχουν δύο ποικιλίες :
• Convolvulus arvensis var. Arvensis, που αναπτύσσεται πιο γρήγορα και
• Convolvulus arvensis var.linearifolius. , που έχει μια καθυστέρηση στην ανάπτυξη και με φύλλα πιο στενόμακρα.
Τα φύλλα είναι σπειροειδώς διατεταγμένα, γραμμικά σε σχήμα βέλους, μήκους 2–5 εκ. και εναλλάσσονται, με μίσχο 1-3 εκ.
Τα άνθη έχουν σχήμα τρομπέτας. Η ανθοφορία εμφανίζεται στα μέσα του καλοκαιριού, όταν αναπτύσσονται λευκά έως ανοιχτό ροζ, λουλούδια σε σχήμα χοάνης.
Οι μίσχοι ανεβαίνουν περιστρέφοντας γύρω από άλλους μίσχους του φυτού προς την αριστερόστροφη κατεύθυνση. Αν και παράγει ελκυστικά λουλούδια, είναι συχνά ανεπιθύμητο στους κήπους ως ενοχλητικό ζιζάνιο, λόγω της ταχείας ανάπτυξης και του πνιγμού των καλλιεργημένων φυτών
– Μυόπορο ( Myoporum insulare )
Το Myoporum insulare , κοινώς γνωστό ως κοινό boobialla , είναι ένας αειθαλής θάμνος, που φτάνει τα 3μ.
Το είδος είναι ερμαφρόδιτο, φέροντας τόσο αρσενικά, όσο και θηλυκά μέρη. Έχει παχιά, λεία πράσινα φύλλα μήκους 30–90 mm και πλάτους 7–22 mm, με άκρες που είναι οδοντωτές ή οδοντωτές προς την κορυφή.
Τα φύλλα έχουν θαμπό πράσινο χρώμα, ενώ έχει λευκά άνθη .
Είναι ιδανικό για, σχεδόν, όλα τα είδη εδαφών, προτιμώντας τα καλά στραγγιζόμενα. Κατάλληλο, για παραθαλάσσια μέρη.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως θάμνος ή ως ανεμοφράκτης, που αντέχει στους παράκτιους ανέμους και την ξηρασία.
*** Μέτρα που πρέπει να λαμβάνουμε στον κήπο για προστασία από φωτιά
Πέρα από την επιλογή των κατάλληλων φυτών, για τη δημιουργία του κήπο, που αντιστέκεται στις φωτιές, θα πρέπει να κάνουμε και ορισμένες διεργασίες:
Φροντίζουμε να διατηρούμε τον χλοοτάπητα σε χαμηλό ύψος, δροσερό και σε καλή κατάσταση,για να μην αναπτύσσεται εύκολα φωτιά.
Απομακρύνουμε τα υπολείμματα κοπής του χλοοτάπητα, από το κήπο, τοποθετώντας τα, κατά προτίμηση, σε κάδους ποσοτικοποίησης.
Στους ίδιους κάδους πρέπει να τοποθετούμε και κάθε φυτικό υλικό, που προέρχεται από κλαδέματα δένδρων και θάμνων
Σε καμιά περίπτωση δεν φυτεύουμε δένδρα, που παίρνουν μεγάλο ύψος κάτω από ηλεκτροφόρα καλώδια. Σε περιπτώσεις ύπαρξης δένδρων, με τέτοιες τάσεις, πρέπει να τα κρατάμε χαμηλά, με συνεχή κλαδέματα.
Οι φυτικοί φράκτες πρέπει να προέρχονται από φυτά βραδύκαυστα.
Στα αδρανή υλικά, για την διακόσμηση του κήπου, αποφεύγουμε διάφορα υλικά που έχουν, ως βάση, το ξύλο και ειδικά τους κορμούς, που είναι πολύ εύφλεκτοι.
Για δημιουργία μονοπατιών, ανθεκτικών στην φωτιά, προτιμητέα είναι η πέτρα,το χαλίκι, το βότσαλο και τα τούβλα.
Σε περιμετρικά σημεία του κήπου μας, διατηρούμε παρτέρια με λαχανικά, την περίοδο του καλοκαιριού, διότι είναι ιδιαίτερα βραδύκαυστα.
Δείτε το video μας, για μια πιο ολοκληρωμένη πληροφόρηση: