Εισήγηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Π.Ε. Κοζάνης Στάθη Κωνσταντινίδη στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του σ/ν του Υπουργείου Παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιου για θέματα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, με τίτλο «Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010 για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, όπως έχει τροποποιηθεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018 και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης».
Από την εξελιχθείσα συζήτηση γύρω από τα οπτικοακουστικά μέσα, αυτό που έγινε απολύτως σαφές είναι ότι το νομοθετικό πλαίσιο χρειαζόταν ρύθμιση.
Χρειαζόταν ρύθμιση και σε ότι αφορά στο πεδίο αναφοράς της Οδηγίας 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η οποία ενσωματώνεται με το πρώτο μέρος του προς ψήφιση Σχεδίου/Νόμου, με το οποίο επανακαθορίζεται το πλαίσιο λειτουργίας και δικαιοδοσίας των παρόχων που είναι εγκατεστημένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Χρειαζόταν όμως εκσυγχρονισμό και το εσωτερικό οικοσύστημα των τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών, έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης .
Και αυτό είναι απολύτως λογικό και προφανές αφού το πεδίο αυτό γνωρίζει ραγδαία εξέλιξη και είναι βέβαιο ότι και στο κοντινό μέλλον θα απαιτηθούν κι άλλες αναθεωρήσεις στο πλαίσιο, ώστε να συμβαδίζει κάθε φορά με τις τεχνολογικές αλλαγές και τις καταναλωτικές συνήθειες.
Σήμερα, κάθε computer, κάθε τηλεφωνική ακόμα συσκευή δεν είναι μόνο μέσον επικοινωνίας ανάμεσα στους πολίτες, αλλά κυρίως μέσο κατανάλωσης οπτικοακουστικού υλικού, είτε πρόκειται για οργανωμένη εμπορική παραγωγή είτε για κάποια ερασιτεχνική.
Προσομοιάζει έτσι ο χαρακτήρας των μέσων αυτών και των υπηρεσιών τους, περισσότερο με εκείνο των παραδοσιακών τηλεοπτικών μέσων. Γι’ αυτό κάθε μορφή προβολής, είτε πρόκειται για την κλασική τηλεόραση, είτε για συνδρομητική, είτε για Πλατφόρμα Διαμοιρασμού Βίντεο, είτε για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πρέπει και θα ρυθμίζεται από τούδε με ενιαίο τρόπο.
Επιπλέον, με τις προβλέψεις του Νόμου επιτυγχάνεται ίδιο επίπεδο προστασίας από όλα τα μέσα απέναντι για το καταναλωτικό κοινό και διαμορφώνεται έτσι περιβάλλον ίσων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ανάμεσά τους.
Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου επιχειρούνται αναγκαίες προσαρμογές που καθίστανται επίσης επιτακτικές από την εξέλιξη των μέσων αλλά και από τα νέα δεδομένα που προκαλούν στην αγορά οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης.
Σ’ αυτές, δύσκολα θα μπορούσε να αντιλέξει: στην υποχρέωση καταγραφής όλων των επιχειρήσεων στο Μητρώο του Ε.Σ.Ρ., στις αλλαγές των προϋποθέσεων για τη μεταβίβαση ή τον μετασχηματισμό επιχείρησης που κατέχει άδεια τηλεοπτικού σταθμού, στις συγγενείς ρυθμίσεις για τη μεταβίβαση και για τα ασυμβίβαστα ραδιοφωνικών επιχειρήσεων ή για την κατάργηση της αναχρονιστικής απαγόρευσης συμβάσεων δανείων από εταίρους και μέλη προς την εταιρεία που λειτουργεί τηλεοπτικό σταθμό, αλλά και στη δυνατότητα που παρέχεται για μία αλλαγή στη φυσιογνωμία προγράμματος ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών μέχρι την έκδοση οριστικών αδειών.
Περαιτέρω, από το σύνολο του νομοσχεδίου, θα πρέπει να σημειωθούν και οι ακόλουθες προβλέψεις, πολύ σημαντικές:
Α. Για την ενίσχυση της προσβασιμότητας στις υπηρεσίες των οπτικοακουστικών μέσων σε άτομα με αναπηρία.
Β. Για την επόπτευση των νέων και ραγδαία εξελισσόμενων μέσων, όπως είναι οι πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο, όπου το τοπίο εκεί είναι ακόμα πιο πολύπλοκο, αφού εκεί ο κάθε χρήστης γίνεται ενίοτε και παραγωγός υλικού. Με τις ειδικότερες μέριμνες που λαμβάνονται, για τις διαφημίσεις, τις άμεσες και τις έμμεσες, για την προβολή περιεχομένου που κρίνεται επιβλαβές για την ανάπτυξη των ανηλίκων και για το υλικό που υποκινεί σε πράξεις βίας ή μίσους και ωθεί σε τέλεση τρομοκρατικών πράξεων.
Από την άλλη και οι διατάξεις για την προώθηση ευρωπαϊκών έργων και παραγωγών, είναι πολύ σημαντικές, με την υποχρέωση προβολής αυτών από τις πλατφόρμες (on demand). Υπάρχει σχετική ρήτρα για το 30% των προσφερόμενων έργων, ενώ σχετική είναι και η πρόβλεψη για την οικονομική συνεισφορά (του 1,5% του κύκλου εργασιών που αφορά στην Ελλάδα) στους παρόχους κατά παραγγελία υπηρεσιών που εδρεύουν αλλού, αλλά απευθύνονται στο ελληνικό κοινό.
Κονδύλι από το οποίο θα χρηματοδοτηθούν ελληνικές ταινίες και σειρές, εναλλακτικά και το εθνικό κέντρο οπτικοακουστικών μέσων και επικοινωνίας.
Μεγάλη συζήτηση έγινε και για τη στήριξη των μέσων ενημέρωσης (κεντρικών και περιφερειακών). Από τη μία, από τους ανθρώπους που υπηρετούν τη ενημέρωση, ιδίως στην ελληνική περιφέρεια, οι οποίοι ζητούν μονιμότερου χαρακτήρα μέτρα – σε σχέση με τα ρυθμιζόμενα- προκειμένου να υπάρξουν όροι βιωσιμότητας και να διασφαλιστούν έτσι και οι θέσεις εργασίας.
Και από την άλλη, σηκώθηκε η αναμενόμενη σκόνη, από την αξιωματική κυρίως αντιπολίτευση, η οποία αδίκως διαμαρτύρεται για δήθεν προσπάθεια χειραγώγησης των μέσων, αφού η δική της θητεία την εκθέτει ανεπανόρθωτα.
Προκλήθηκε στα ζητήματα αυτά και απάντησε με στοιχεία ο κύριος Υφυπουργός, για τις παροχές του Σύριζα προς τα κανάλια. Το 20% του φόρου τηλεόρασης που το έκανε 5% το 2017, με ετήσιο κόστος στον προϋπολογισμό τα 20 εκατομμύρια ευρώ. Και για την επέκταση της μείωσης αυτής και στα περιφερειακά κανάλια, λίγες μέρες μόνο πριν τις ευρωεκλογές.
Επί της ουσίας όμως, είναι αναγκαίες οι ρυθμίσεις:
-για τον καθορισμό ημερομηνίας για την αδειοδότηση των περιφερειακών και θεματικών τηλεοπτικών σταθμών (δηλαδή η 31η Δεκεμβρίου 2022), και πρέπει και να τηρηθεί.
-για την οικονομική ενίσχυση των σταθμών, με συμψηφισμό οφειλών, για την αναβάθμιση του εξοπλισμού τους.
-για την απαλλαγή των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών από την καταβολή του 1,5% των ετήσιων διαφημιστικών εσόδων τους για την παραγωγή κινηματογραφικών έργων και από τον ειδικό φόρο διαφήμισης συντελεστή ύψους 5% έως 31/12/2022.
-για την ενίσχυση με την κάλυψη οφειλόμενων εισφορών τους προς τον φορέα επικουρικής ασφάλισης του προσωπικού τους (ΕΔΟΕΑΠ) για τα έτη 2017 – 2020, και ίσως θα πρέπει να εξετάσουμε και το αίτημα για το μετά το 2020 διάστημα τι θα γίνει με αυτήν την πρόβλεψη.
Όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις, καθώς και άλλες θεσμικού χαρακτήρα, ήταν αναγκαίες αλλά και ουσιαστικές, για τα μέσα και κυρίως για τα περιφερειακά μέσα, των οποίων οι άνθρωποι δίνουν κοπιαστικό, καθημερινό και προσωπικό θα πω αγώνα, στις δύσκολες συνθήκες των τελευταίων ετών, αφού κατά κανόνα πρόκειται για ατομικές ή έστω ολιγομελείς επιχειρήσεις, με σημαντική παραγωγή έργου και μεγάλη απήχηση στις τοπικές κοινωνίες.
Τέλος, μέσα σε αυτό το ταχύτατα μεταβαλλόμενο περιβάλλον είναι επιβεβλημένες και οι παρεμβάσεις που γίνονται με στόχο να καταστήσουν την ΕΡΤ πιο ανταγωνιστική και το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης πιο αποτελεσματικό στον παλυδιάστατο ρόλο του, εξασφαλίζοντας στη δημόσια τηλεόραση και στην Ανεξάρτητη Αρχή τα αυτονόητα εργαλεία.
Είναι λοιπόν σαφές ότι το ν/σ προσφέρει σαφείς, αναγκαίες και θετικές παρεμβάσεις στο ισχύον πλαίσιο και γι’ αυτό το υπερψηφίζω.
Στάθης Κωνσταντινίδης
Βουλευτής Νέας Δημοκρατίας Π.Ε. Κοζάνης