Μετά την απόφαση έγκρισης του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης, ο δήμαρχος Λάζαρος Μαλούτας υπέγραψε σήμερα Τετάρτη, 10 Φεβρουαρίου, το Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Κοζάνης και του μη κερδοσκοπικού σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», για την υποστήριξη της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του αστικού και περιαστικού χώρου της πόλης.
Στο πλαίσιο του Συμφώνου, οι δύο φορείς θα επιδιώξουν από κοινού, με το βέλτιστο τρόπο, το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ανάπτυξης του αστικού ή/και περιαστικού χώρου της πόλης λαμβάνοντας υπόψη υφιστάμενες στρατηγικές και σχέδια με προοπτική την ένταξη της υλοποίησής του σε υφιστάμενα και νέα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Όπως τόνισε ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, το ζήτημα της αστικής ανάπτυξης και των αστικών αναπλάσεων έχει αναδειχθεί ως ένας από τους σημαντικούς πυλώνες σχεδιασμού για τη μετά το λιγνίτη εποχή. Η Κοζάνη, πρέπει να γίνει μια πόλη ακόμη πιο φιλική στους κατοίκους, μια πόλη ελκυστική για νέους και επιστήμονες, προκειμένου να συμβάλλει με αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξη όλης της περιφέρειας. Ο Δήμος Κοζάνης, με τη βοήθεια του Διαζώματος θα εκπονήσει ένα master plan που θα διαρθρώνει όλες τις δράσεις. Ο κύριος Μαλούτας διευκρίνισε ότι η συμβολή του Διαζώματος θα είναι αφιλοκερδής, ενώ θα υποστηρίξει τα στελέχη του Δήμου Κοζάνης που θα τρέξουν το πρόγραμμα.
Ο πρόεδρος του σωματείου «Διάζωμα», Σταύρος Μπένος, ανέφερε ότι το Σωματείο θα βοηθήσει ώστε όλες οι δυνάμεις της πόλης συντεταγμένα, συνθετικά, μέσα από έναν επίμονο διάλογο αλλά και μέσα από ένα οραματικό σχέδιο να ενωθούν για το μέλλον της πόλης. Το στρατηγικό θα ενώσει τους τρεις πυλώνες: Ο αστικός ιστός, η Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας και ο περιβάλλοντας χώρος θα ενωθούν σε ένα ενιαίο οραματικό σχέδιο, το οποίο θα συνεργάζεται με όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Το κείμενο του μνημονίου
υπογράφεται το παρόν Μνημόνιο Συνεργασίας, με στόχο οι φορείς που εκπροσωπούνται να επιδιώξουν από κοινού, με το βέλτιστο τρόπο, το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ανάπτυξης του αστικού ή/και περιαστικού χώρου της πόλης, συμπληρωματικού με :
το Σχέδιο Πρότασης για μία Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση,
το Στρατηγικό Σχέδιο Marketing Τόπου,
το Στρατηγικό Σχέδιο Κοζάνη-Έξυπνη Πόλη,
το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ )
το υλοποιούμενο πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Β.Α.Α),
το πρόγραμμα ανάπλασης όψεων που υφίσταται,
τα έργα αναπλάσεων που έχουν υλοποιηθεί έως σήμερα (κέντρο, Πλατεία Νίκης, Σκ΄ρκα, Ηπειρώτικα κ.α.),
το ευρισκόμενο σε εκκρεμότητα πρόγραμμα χαρακτηρισμού ΚΧ στην 5η Πολεοδομική Ενότητα,
τις εισηγήσεις που έχουν κατατεθεί σε συνέδρια και ημερίδες (3Η BIENNALE Αστικής και Αρχιτεκτονικής Αποκατάστασης – BRAU3, 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης ),
το διαχρονικό αίτημα για ενσωμάτωση μέρους του στρατοπέδου Μακεδονομάχων στον αστικό ιστό και
το υπό εκπόνηση Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου της τρέχουσας περιόδου (2019-2023),
με προοπτική είτε να ενταχθεί στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Δ. Μακεδονίας 2021-2027 ή να χρηματοδοτηθεί εξ’ ολοκλήρου ή τμηματικά από διάφορες άλλες πηγές όπως ενδεικτικά μπορούν να αναφερθούν τα αδιάθετα ποσά του τρέχοντος ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, το Ταμείο δίκαιης μετάβασης, το Π.Δ.Ε., οι ίδιοι πόροι του Δήμου κ.α. Στόχος μεταξύ άλλων είναι να ενισχυθεί η Κοζάνη να αξιοποιήσει και να αναδείξει όλους τους δυνητικούς της πόρους (φυσικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς), να βελτιώσει ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών και να καταστεί ακόμη περισσότερο, ελκυστικός τουριστικός προορισμός, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας.
Το εν λόγω πρόγραμμα θα περιλάβει μεταξύ άλλων διαδρομές ολοκληρωμένων στρατηγικών ανάπτυξης του αστικού και περιαστικού χώρου. Κατά συνέπεια, θα περιλάβει τις αναπλάσεις κοινόχρηστων χώρων, αναστηλώσεις ή συντηρήσεις μνημείων και δημόσιων ή ιδιωτικών κτιρίων, έργα υποδομών και προμήθεια ψηφιακού ή άλλου εξοπλισμού που απαιτείται για την υλοποίηση των έργων που θα υποδειχθούν από τη στρατηγική μελέτη (master plan) του Προγράμματος. Επίσης θα σχεδιαστούν δράσεις για την αμφίδρομη «επικοινωνία» της πόλης με τον περιαστικό χώρο και τις γύρω περιοχές, καθώς και οι ακόλουθες οργανωτικές ενέργειες:
Επιστημονικά τεκμηριωμένο μάρκετινγκ και branding
Επαγγελματικά σχεδιασμένη προβολή
Σύνδεση με τις τοπικές επιχειρήσεις (τουριστικές, αγροτικές, μεταποιητικές κλπ) της ευρύτερης περιοχής και με αξιόλογα τοπικά προϊόντα
Ψηφιακά μέσα που να καταλαμβάνουν χρονικά τις περιόδους πριν, κατά και μετά το ταξίδι του επισκέπτη. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται και μέσα in situ (πχ ψηφιακή ξενάγηση, ) αλλά και ηλεκτρονικό πωλητήριο (e-shop) κλπ
Παραγωγή και διάθεση ενθυμίων π.χ. αντιγράφων χαρακτηριστικών ευρημάτων της περιοχής ή και αντικειμένων σύγχρονης τέχνης κ.λπ.
Εκδηλώσεις εντός της πόλης με πολιτιστικό, ενημερωτικό και ψυχαγωγικό περιεχόμενο.
Πιο συγκεκριμένα:
1.Το εν λόγω πρόγραμμα θα προβλέπει το σχεδιασμό και υλοποίηση κατάλληλα επιλεγμένων τεχνικών έργων αναπλάσεων, συντηρήσεων και βελτιώσεων (π.χ. ενδεικτικά αναβάθμιση και ανάδειξη μνημείων, βελτιώσεις υποδομών πρόσβασης σε αυτά, ειδική εσωτερική αστική διαδρομή για τον επισκέπτη, διαδρομές που συνδέουν τον αστικό ιστό της πόλης με τα περιαστικά δάση, αναβάθμιση και εξωραϊσμός του δημόσιου χώρου με χρήση της τέχνης, του νερού, στοχευμένες αναπλάσεις που αναδεικνύουν το οικιστικό απόθεμα της πόλης κ.λπ.), που θα αναδείξουν περαιτέρω την αξία του αστικού χώρου, θα αναβαθμίσουν ποιοτικά το τουριστικό προϊόν της περιοχής, θα προσφέρουν στους επισκέπτες βιωματικές εμπειρίες κατά την επίσκεψή τους στην πόλη και θα δημιουργήσουν δικτυώσεις μεταξύ της πόλης και της ευρύτερης περιοχής με την τοπική οικονομία, την επιχειρηματικότητα και την κοινωνία. Οι τυχόν παρεμβάσεις σε μνημεία και προστατευόμενα κτίρια θα προταθούν και θα σχεδιαστούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, που θα έχουν και την επίβλεψη των αναγκαίων μελετών και την ευθύνη της υλοποίησης των έργων. Άλλα έργα στον δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, θα σχεδιαστούν και θα υλοποιηθούν με ευθύνη του Δήμου Κοζάνης, προκειμένου να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών, να διευκολύνουν τη διακίνηση των επισκεπτών και να εξασφαλίσουν ένα βελτιωμένο αισθητικά και λειτουργικά αποτέλεσμα για την πόλη σύμφωνα με το σχεδιασμό και το πρόγραμμα του Δήμου Κοζάνης.
Δεδομένου ότι ο αστικός ιστός της πόλης βρίσκεται σε μια οργανική σχέση συμπληρωματικότητας και συλλειτουργίας με τη Ζώνη Ενεργού Πολεοδομία, που αποτελεί το Διοικητικό και Εκπαιδευτικό κέντρο της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, όπου σχεδιάζεται/προγραμματίζεται μια Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) στους τομείς τεχνολογίας, καινοτομίας, πράσινης ενέργειας και οικονομίας, το πρόγραμμα θα παίρνει υπ΄ όψιν του όλον τον υφιστάμενο σχεδιασμό ώστε από κοινού και συντονισμένα να υπηρετούν το συλλογικό αναπτυξιακό όραμα για την μετά τον λιγνίτη εποχή.
2. Το εν λόγω πρόγραμμα θα προβλέπει επίσης το σχεδιασμό προς υλοποίηση αναγκαίων οργανωτικών παρεμβάσεων / δράσεων «ήπιου» (soft) χαρακτήρα που αποτελούν προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προϊόντος/ εμπειρίας από κάθε τουριστικό προορισμό. Οι δράσεις αυτές αφορούν σε θέματα marketing και προβολής του προορισμού, κατάρτισης επαγγελματιών, ενίσχυσης της δημιουργικής βιομηχανίας, υποστήριξης τοπικών δικτυώσεων επιχειρήσεων κ.λπ. καθώς και άλλες ανάλογες προτάσεις των συμβαλλόμενων μερών.
3. Α) Για την υλοποίηση των προβλεπόμενων παρεμβάσεων του προγράμματος και την εν συνεχεία διαχείριση αυτού θα διερευνηθεί το θεσμικό πλαίσιο, η νομική μορφή, η οργανωτική δομή, οι πόροι και τα μέσα καθώς και τα πρακτικά βήματα ωρίμανσης για τη δημιουργία και τη λειτουργία Φορέα Λειτουργίας και Διαχείρισης του προορισμού (DMO), ο οποίος θα μεριμνά, για την απαιτούμενη συνεργασία με κρατικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς, καθώς και τον ιδιωτικό τομέα, για την συνεχή αναβάθμιση-βελτίωση, συστηματοποίηση και συγχρονισμό της τουριστικής προσφοράς της πόλης ώστε όλη η «αλυσίδα πόρων και υπηρεσιών της να είναι ενεργή και να διατηρεί υψηλή ποιότητα, χωρίς ασφαλώς να παρεμβαίνει σε θέματα αρμοδιότητας ΥΠΠΟΑ, αλλά και Δήμου Κοζάνης.
Β) Επιπλέον θα εκπονηθεί το πλαίσιο- πλάνο ενεργειών του Δήμου για τη δημιουργία της «συστάδας (cluster) επιχειρήσεων» στη βάση ενός κοινά αποδεκτού Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας, που θ’ αποτελεί εθελοντική πρωτοβουλία δικτύωσης των τοπικών επαγγελματιών και επιχειρηματιών, στόχος της οποίας είναι η υποστήριξη και η ανάπτυξη της εικόνας της πόλης, καθώς και η εξασφάλιση υψηλής ποιότητας των παρεχόμενων σ’ αυτή προϊόντων και υπηρεσιών.
Με την ολοκλήρωση των έργων και την υλοποίηση των ήπιων δράσεων στο πλαίσιο της Προγράμματος, ο Δήμος Κοζάνης θα διαθέτει ένα ισχυρό επώνυμο τουριστικό προϊόν βασισμένο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης (παράδοση, ιστορία, βιβλιοθήκη, τοπικά προϊόντα και γαστρονομία, σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή, αστικός και περιαστικός χώρος κ.λπ.), το οποίο δύναται να βελτιώσει τη θέση της στη διεθνή τουριστική αγορά, καθώς θα έχει ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα και θα ενσωματώνει προστιθέμενη αξία στο τοπικό τουριστικό προϊόν.
Η παράλληλη και συγχρονισμένη επίτευξη των ανωτέρω στόχων ( δηλ. αναβάθμιση και ανάδειξη αξιοθέατων, βελτίωση υποδομών πρόσβασης, κινητοποίηση της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας, προβολή επώνυμου ολοκληρωμένου τουριστικού προϊόντος) επιδιώκει να καταστήσει την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνηςς πιο ελκυστική για τον τουρισμό, να αυξήσει τις τουριστικές ροές και το μέσο χρόνο παραμονής των επισκεπτών, να επιμηκύνει την τουριστική περίοδο και να αυξήσει τη μέση δαπάνη ανά επισκέπτη.
4.Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ», στο πλαίσιο των σκοπών του, επιθυμεί να υποστηρίξει το Δήμο Κοζάνης στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος και μέσω αυτού:
α) στην ποιοτική διαφοροποίηση και στην περαιτέρω αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Κοζάνης
β) στην αύξηση της επισκεψιμότητας των αξιοθεάτων και την παροχή βιωματικής εμπειρίας στους επισκέπτες της πόλης
Για το λόγο αυτό, το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» θα αξιοποιήσει την εμπειρία, που έχει αποκτήσει από την επεξεργασία ολοκληρωμένων σχεδίων σύνθεσης πολιτιστικών και φυσικών πόρων σε εξειδικευμένο τουριστικό προϊόν/εμπειρία και σύνδεσής του με την τοπική οικονομία σε αντίστοιχα προγράμματα για άλλες περιφέρειες και δήμους της χώρας (π.χ. Πολιτιστική Διαδρομή των Αρχαίων Θεάτρων της Ηπείρου, Διαδρομή Φύσης και Πολιτισμού «ΟΙΔΙΠΟΥΣ», Μάρκετινγκ Πόλης Ηρακλείου κ.α.). Η συνδρομή του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ στοχεύει στην διασφάλιση του ολιστικού χαρακτήρα σε όλες τις φάσεις του αναπτυξιακού αυτού εγχειρήματος, που αποτελεί μια καινοτομία για τα ελληνικά δεδομένα.
Στο πλαίσιο αυτό το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» δύναται να υποστηρίξει το Δήμο:
στην προβολή/προώθηση/marketing του προορισμού
στην παρουσίαση της ιστορίας, των αξιοθέατων και των λοιπών στοιχείων της πόλης , με τη βοήθεια τεκμηριωμένων, αλλά προσιτών στο πλατύ κοινό αφηγήσεων με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών, κατάλληλων για συσκευές κινητής τηλεφωνίας και tablets.
στην εκπόνηση σχεδίου δημιουργίας δικτύου επιχειρήσεων, που θα συνδέονται μεταξύ τους με σύμφωνο ποιότητας και ανάπτυξης και θα στοχεύει στην ποιοτική αναβάθμισή τους, μέσα από ολιστικού χαρακτήρα δράσεις. Το σχέδιο αυτό μεταξύ των άλλων θα προτείνει μικρό αριθμό κριτηρίων, μέσω των οποίων η κάθε επιχείρηση θα έχει τη δυνατότητα με στοχευμένες κινήσεις, προσιτές σε κάθε σύγχρονη μικρομεσαία επιχείρηση και με επενδύσεις χαμηλού κόστους, να προχωρήσει στην ανάπτυξη και στην προσφορά όλο και πιο ποιοτικών υπηρεσιών και προϊόντων στους επισκέπτες. Το σχέδιο, πριν την οριστικοποίησή του, θα συζητηθεί, με επισπεύδοντα το Δήμο, με την τοπική επιχειρηματική κοινότητα και στην συνέχεια τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν σε τοπικές ημερίδες (διαβούλευση με τοπικούς φορείς και επιχειρηματίες).
στην προετοιμασία των «ήπιων» δράσεων που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό του προγράμματος, είτε με την συνδρομή των εθελοντών του, είτε με την αξιοποίηση του δυναμικού των εταιρικών του μελών.
Στην υπόδειξη διαδρομών και έργων, για την ανάδειξη , αξιοποίηση και διασύνδεση των περιαστικών δασών, με τον αστικό ιστό και τις λειτουργίες του.
Στην υποστήριξη του Δήμου στα θέματα μελετών και υπηρεσιών για την συστηματοποίηση ή τη δημιουργία εργαλείων υποστήριξης τουριστικού προϊόντος που θα παρέχεται μέσω παροχής συμβουλών- προτάσεων για την σύνταξη προδιαγραφών για τα ανωτέρω και τη συμμετοχή εκπροσώπου του στις επιτροπές αξιολόγησης παραδοτέων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, οι δύο φορείς, που υπογράφουν το παρόν, συμφωνούν και συναποδέχονται τα ακόλουθα:
Α. Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» θα υποστηρίξει με τις δυνάμεις του το σχεδιασμό του προγράμματος, προκειμένου να ενταχθεί στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δ. Μακεδονίας 2021-2027 ή να χρηματοδοτηθεί εξ΄ ολοκλήρου ή τμηματικά από άλλους πόρους (π.χ. τρέχον ΕΣΠΑ, ίδια διαθέσιμα του Δήμου, Π.Δ.Ε. κ.λπ.). Επίσης, θα μελετήσει και θα προτείνει τις αναγκαίες οργανωτικές (soft) δράσεις για την προβολή και καθιέρωση της πόλης.
Β. Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» θα συμβάλει με τις δικές του δυνάμεις σε θέματα σχεδιασμού των αναγκαίων παρεμβάσεων, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία, που απέκτησε ή αποκτά από μελέτες οργανωτικού χαρακτήρα, που έχουν ανατεθεί και υλοποιηθεί για παρόμοια εγχειρήματα ( Ο.Χ.Ε, Β.Α.Α κλπ) σε άλλες περιοχές της χώρας. Συγκεκριμένα το “ΔΙΑΖΩΜΑ” μπορεί να συμβάλει μεταξύ άλλων στις παρακάτω μελέτες και δράσεις:
Προδιαγραφές για τη Στρατηγική Μελέτη (master plan) του Προγράμματος
Υποστήριξη για την υλοποίηση της Μελέτης Marketing Plan για τη δημιουργία της ταυτότητας του τόπου.
΄Ηδη εκπονηθείσες μελέτες, τα πορίσματα των οποίων μπορούν να προσαρμοστούν στο συγκεκριμένο Πρόγραμμα, όπως Μελέτη «Οργάνωση της συμμετοχής της τοπικής οικονομίας στην Πολιτιστική Διαδρομή Αρχ. Θεάτρων της Ηπείρου», Μελέτη «Ψηφιακή Στρατηγική για τον Πολιτισμό, ως Οδηγός για τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας στο χώρο του πολιτισμού»
Υποστήριξη των υπηρεσιών του Δήμου στην εξειδίκευση και προετοιμασία των “ήπιων” δράσεων, που ήδη προβλέπονται ή θα κριθεί ότι απαιτούνται συμπληρωματικά, στο πλαίσιο του εν λόγω έγχειρήματος.
Γ. Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» θα υποστηρίζει το Δήμο Κοζάνης στο σχεδιασμό και την οργάνωση των δύο θεσμών (α) του DMO και (β) του cluster, μέσω της ειδικής δομής του, της θερμοκοιτίδας “D-Hub”.
Δ. Με το παρόν δεν παρακάμπτεται η αρμοδιότητα των συλλογικών και λοιπών οργάνων του Δήμου για λήψη απόφασης για την σύνταξη σχεδίων, εκπόνηση μελετών, προώθηση δράσεων και υπηρεσιών ( όπου απαιτούνται, στο πλαίσιο των θεματικών πεδίων που αναπτύχθηκαν παραπάνω) είτε από τις υπηρεσίες του είτε κατόπιν ανάθεσης σε τρίτους, καθώς και την αξιολόγηση, έγκριση και παραλαβή αυτών πριν την αξιοποίηση ή υλοποίηση τους. Το ίδιο θα ισχύει για τα «παραδοτέα» στο Δήμο από την εφαρμογή του παρόντος μνημονίου συνεργασίας.
Ε. Πριν την εκκίνηση κάθε σταδίου υλοποίησης του παρόντος μνημονίου τα δύο μέρη θα συμφωνούν και συνυπογράφουν πρόσθετη πράξη που θα προβλέπει την τυχόν εξειδίκευση που απαιτείται καθώς και τους εκπροσώπους των μερών που θα παρακολουθούν και επιβλέπουν την διαδικασία υλοποίησης
Όλες οι μελέτες, που θα εκπονηθούν από το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» στο πλαίσιο των παραπάνω υποχρεώσεων θα χρηματοδοτηθούν από τα μέλη, τους δωρητές και χορηγούς του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» και θα προσφερθούν στο Δήμο Κοζάνης δωρεάν, όπως και κάθε υπηρεσία, που θα παρέχει το «ΔΙΑΖΩΜΑ» στο πλαίσιο του παρόντος Μνημονίου.
