Γράφει η Μάρθα Στ..Καπλάνογλου:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το λάχανο με την Ελληνική επιστημονική ονομασία . Κράμβη η λαχανώδης ποικ. η κεφαλωτή, ή την διεθνή Brassica oleracea var. capitata) ανήκει στην τάξη Κραμβώδη (Brassicales),την οικογένεια Κραμβοειδή (Brassicaceae) και το γένος Κράμβη (Brassica) ,είναι φυτό διετές, ποώδες . Στην Κύπρο το λάχανο είναι γνωστό ως κραμπί. Το λάχανο είναι ένα φυτό που καταναλώνεται συνήθως ως λαχανικό. Είναι συγγενές είδος με το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι και το καλαμπόκι.
ΒΟΤΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Ο βλαστός του είναι κοντός και δεν ξεπερνάει τα 35 εκατοστά, μέχρι να ανθοφορήσει.
Τα φύλλα του βρίσκονται το ένα πάνω στο άλλο, με στήριγμα ένα σαρκώδες στέλεχος που αποτελεί τον κύριο άξονα του λάχανου. Τα φύλλα γίνονται πολύ μεγάλα και σαρκώδη,με διάταξη διαδοχική, το ένα επάνω στο άλλο, ώστε να σχηματίζουν είδος μάπας κλειστής ή κλειστού χωνιού. Τα αναπτυσσόμενα φύλλα, δίδουν το σχήμα μεγάλου ή μικρού κεφαλιού.
Η κεφαλή είναι συνεκτική, μεγάλου ή μικρού μεγέθους, αναλόγως της ποικιλίας, σφαιροειδής και σχηματίζεται από αλληλοεπικαλύψεις των φύλλων Ο χρωματισμός ποικίλλει από ανοικτό πράσινο μέχρι κοκκινωπό Τη δεύτερη άνοιξη βγαίνει στη μέση ένα σκληρό στέλεχος που φέρει μικρά άνθη. Τα άνθη είναι κίτρινα.
Η ωρίμανση του σπόρου γίνεται τον Αύγουστο και το χρώμα του σπόρου είναι σκούρο Το ριζικό σύστημα είναι επιφανειακό και έχει βάθος 12,5-30cm
ΑΝΑΓΚΕΣ
— Έδαφος Το έδαφος πρέπει να είναι μέσης σύστασης, γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, να διαθέτει υγρασία και στραγγίζει καλά. Το pH του εδάφους θα πρέπει να είναι 6-6.5, Για τα πρώιμα λάχανα προτιμώνται αμμώδη, ζεστά εδάφη. Για τα οψιμότερα προτιμώνται βαριά εδάφη που είναι στραγγερά και πλούσια σε οργανική ουσία
–Θερμοκρασία Καλλιεργείται σε όλες τις εύκρατες περιοχές . Το λάχανο θέλει δροσερό κλίμα και θεωρείται ανθεκτικό φυτό στις χαμηλές θερμοκρασίες Το λάχανο αναπτύσσεται, κανονικά, σε θερμοκρασίες από 15-18°C. Το φυτό αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ μία ποικιλία αντέχει και μέχρι τους –10 βαθμούς .Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να προξενήσουν ζημιές, μόνο όταν τα φυτά βρίσκονται σε μικρό στάδιο ανάπτυξης
— Νερό Οι απαιτήσεις του λάχανου σε νερό είναι μεγάλες. Πρέπει να ποτίζεται τακτικά αλλά κανονικά, γιατί μεγάλες ποσότητες νερού, πιθανόν να προκαλέσουν μεγάλη επέκταση των ριζών και εξασθένηση του φυτού.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
– Ποικιλίες
Έχουν αναπτυχθεί πολλές ποικιλίες λάχανου,που χαρακτηρίζονται από την εποχή, τη πρωιμότητα (πρώιμες ή όψιμες), το σχήμα (κωνική, σφαιρική), το βάρος (από μισό έως 6 κιλά), το χρώμα (λευκό ή μώβ) και την υφή της κεφαλής (σκληρή ή μαλακή).
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται κυρίως άσπρες φθινοπωρινές ποικιλίες όπως Γιαννιώτικα, Αλσατίας, Πρώιμα Νάντης,& Κοπεγχάγης , άσπρα Σαβοΐας , Μαγνησίας και άλλες
.– Πολλαπλασιασμός – Φύτευση
Ο πολλαπλασιασμός του λάχανου γίνεται, είτε με απευθείας σπορά, είτε με σποριόφυτα που γίνονται σε σπορείο και στη συνέχεια μεταφυτεύονται στον αγρό
. Η μεταφύτευση γίνεται,όταν το φυτό αποκτήσει 5-6 φύλλα .
Απαιτούμενη ποσότητα σπόρου, ανά στρέμμα 800-950 γραμμάρια
Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών φύτευσης είναι 70cm και οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών πάνω στη γραμμή περίπου 50cm.
Ο σπόρος τοποθετείται σε βάθος περίπου 1cm.
Εάν εφαρμοστεί απευθείας σπορά στο χωράφι, τότε σε κάθε θέση τοποθετούνται 2-3 σπόροι. Ιδανικές θερμοκρασίες για τη βλάστηση των σπόρων είναι μεταξύ 20-30 °C.
Κατά γενικό κανόνα, όσο η μεταφύτευση γίνεται αργά και πλησιάζει στη ξηρά εποχή, τόσο είναι αναγκαία τα συχνά και πλούσια ποτίσματα, κάθε 2-4 ημέρες, καθώς και περισσότερα σκαλίσματα για τη συγκράτηση της απαιτουμένης υγρασίας
— Τα σκαλίσματα -παραχώματα
Τα σκαλίσματα αυτά,κατά προτίμηση, πρέπει να γίνονται νωρίς, για να ευκολύνεται η ανάπτυξη των φυτών και συνεπώς ή πρωιμότερη παραγωγή. Ενδεχόμενα να χρειασθούν 2-3 σκαλίσματα, κατά τα όποια γίνονται και ελαφρά παραχώματα.
— Άρδευση
Το λάχανο είναι πολύ απαιτητικό σε νερό. Τα απαραίτητα ποτίσματα, πρέπει να είναι συχνά και άφθονα, μέχρι να αρχίσουν οι φθινοπωρινές βροχές
, Αρχικά, η άρδευση είναι απαραίτητη για να βοηθήσει στην εγκατάσταση των νεαρών φυτών μετά τη μεταφύτευση. Στη συνέχεια,πρέπει να αντισταθμίζονται με τον απαραίτητο αριθμό αρδεύσεων, ανάλογα με τον τύπο του εδάφους και τις καιρικές συνθήκες.
Χρειάζεται και καλή στράγγιση του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται καλός αερισμός των ριζών. Πρέπει να διατηρείται η κανονικότητα των ποτισμάτων. Περίοδοι στέρησης του νερού στο έδαφος μπορεί να προξενήσουν σκάσιμο της κεφαλής. Όσο αναπτύσσεται η καλλιέργεια,τόσο αυξάνονται οι απαιτήσεις σε νερό, λόγω των αυξανόμενων απωλειών από την διαπνοή των μεγάλων φύλλων.
Η στέρηση του νερού, κατά τη περίοδο σχηματισμού της κεφαλής, έχει αρνητική επίδραση στο μέγεθος της και στα ποιοτικά της χαρακτηριστικά της
— Λίπανση
Το λάχανο είναι απαιτητικό, κυρίως σε άζωτο και κάλιο. Χρειάζεται όμως προσοχή, γιατί η περίσσεια του αζώτου ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κακή ποιότητα, τη μικρή διατηρησιμότητα και το σκάσιμο του λάχανου. Επίσης, δεν πρέπει να υπάρχει έλλειψη μαγνησίου και έλλειψη βορίου. Το λάχανο είναι επίσης απαιτητικό σε θείο, γι αυτό το καλιούχο λίπασμα θα πρέπει να χορηγείται σε μορφή θειικού καλίου, αλλιώς να προστίθενται θειάφι στο χώμα, κατά τη βασική λίπανση.
Τα πρώιμα λάχανα, τα οποία έχουν γενικά μικρότερη ανάπτυξη από τα μεσοπρώιμα και τα όψιμα, χρειάζονται λιγότερη ποσότητα λιπασμάτων. Συνιστάται προσθήκη κοπριάς ή κομπόστ μερικούς μήνες πριν τη μεταφύτευση. Προσθήκη αζώτου σε ποσότητα 10-15 μονάδων λίπανσης για τα πρώιμα και 15-20 μονάδων λίπανσης για τα όψιμα. Ένα μέρος της ποσότητας αυτής να χορηγείται στη βασική λίπανση και ένα μέρος με επιφανειακή λίπανση. Στα πρώιμα είναι αρκετή μία επιφανειακή λίπανση, ενώ τα όψιμα χρειάζονται δύο. Οι ποσότητες των λιπασμάτων, που θα χρησιμοποιηθούν είναι συνάρτηση της ποιότητος του εδάφους
Ζιζανιοκτονία
Αμέσως μετά την μεταφύτευση θα πρέπει ο αγρός να καθαρίζεται από τα ζιζάνια, γιατί δρουν ανταγωνιστικά με τα λάχανα, απορροφώντας νερό και θρεπτικά στοιχεία. Η καταστροφή των ζιζανίων γίνεται με σκαλίσματα. Τα σκαλίσματα για την αντιμετώπιση των ζιζανίων θα πρέπει να είναι ελαφρά και να γίνονται με προσοχή, για να μην τραυματίζονται οι ρίζες Συχνά, εφαρμόζεται η αχυροκάλυψη του εδάφους ή κάλυψη με μαύρο πλαστικό, για να εμποδίζεται η βλάστηση των σπόρων των ζιζανίων.
— Συγκομιδή
Οι κεφαλές συγκομίζονται με το χέρι, όταν είναι σε εμπορεύσιμο μέγεθος. Η καθυστέρηση στη συγκομιδή μπορεί να προκαλέσει κίνδυνο προσβολών, όπως σήψη της κεφαλής και σκασίματος της κεφαλής. Η συγκομιδή της μεν καλοκαιρινής καλλιέργειας αρχίζει το φθινόπωρο και εξακολουθεί καθ’ όλο το χειμώνα, της δε εαρινής από τον Ιούλιο και παρατείνεται μέχρι τέλους φθινοπώρου. Η απόδοση μιας καλλιέργειας λάχανου κυμαίνεται 3-5 τόνους/στρέμμα.
— Συντήρηση
Το λάχανο μπορεί να αποθηκευτεί το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στους -1 έως 2 ° C (30 έως 36 ° F) με υγρασία 90-100%, αυτές οι συνθήκες θα οδηγήσουν σε έως και έξι μήνες μακροζωίας. Όταν αποθηκεύεται σε λιγότερο ιδανικές συνθήκες, το λάχανο μπορεί να διαρκέσει έως και τέσσερις μήνες.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΟΦΕΛΗ
Το λάχανο είναι ένα πράσινο φυλλώδες λαχανικό με ιδιαίτερα χαμηλές θερμίδες και αυξημένη θρεπτική αξία.
Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε βιταμίνη Κ (σε διπλάσιο ποσοστό από τα υπόλοιπα λαχανικά), σε βιταμίνη Α με την μορφή καροτενοειδών, βιταμίνη C, φυτικές ίνες, χαλκό και μαγγάνιο.
Συγκεκριμένα : Σύμφωνα με το USDA, 100 γραμμάρια ωμού λάχανου περιέχουν: 23 θερμίδες 48mg Ασβέστιο 0,061 mg θειαμίνη (Β1) 92,57g νερό 196mg Κάλιο 0,040 mg Ριβοφλαβίνη (Β2) 1,27g πρωτεΐνες 33mg Φώσφορο 0,234 mg Νιασίνη (Β3) 0,06g λιπαρά 12 mg Μαγνησιο 0,212 mg Παντοθενικό οξύ (Β5) 5,5g υδατάνθρακες 18 mg Νατριο 0,124 mg Βιταμίνη Β 6 1,9g φυτικές ίνες 0,47 mg Σιδηρος 36,6 mg Βιταμίνη C 2,79g σάκχαρα 0,16 mg Μαγγανιον 76 mg Βιταμίνη Κ 0,18 mg Ψευδαργυρος 43 μg Φολάτη (Β9 )
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Το λάχανο είναι ένα φυτό που καταναλώνεται συνήθως ως λαχανικό.
* Οι Αρχαίοι Έλληνες το συνιστούσαν ως καθαρτικό και χρησιμοποίησαν το χυμό λάχανου, ως αντίδοτο για δηλητηρίαση από μανιτάρια , για μαλακά μάτια και τις φλούδες για μώλωπες.
* Ο αρχαίος Ρωμαίος, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος , Περιγράφει τόσο τις μαγειρικές όσο και τις φαρμακευτικές ιδιότητες του λαχανικού.
* Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έτρωγαν μαγειρεμένο λάχανο, στην αρχή των γευμάτων για να μειώσουν τις μεθυστικές επιδράσεις του κρασιού.
* Στη Βρετανία χρησιμοποιήθηκαν ως επιθέματα για έλκη και αποστήματα μαστού .
* Ευρωπαϊκή λαϊκή ιατρική
Άλλες ιατρικές χρήσεις που καταγράφονται στην ευρωπαϊκή λαϊκή ιατρική ,περιλαμβάνουν θεραπείες για ρευματισμούς , πονόλαιμο , βραχνάδα , κολικούς και μελαγχολία .Τόσο το λιωμένο λάχανο όσο και ο χυμός λάχανου έχουν χρησιμοποιηθεί σε έγκαυμα, αλλά και για την αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων , της πνευμονίας , της σκωληκοειδίτιδας και των ελκών.
*** Σήμερα, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση αρκετών προβλημάτων υγείας ή την πρόληψη τους όπως:
–Το λάχανο χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία του άσθματος — Χρησιμοποιείται επίσης για την πρόληψη ασθενειών των οστών ( οστεοπόρωση ), — Κάνει καλό στην υγεία του εγκεφάλου.Είναι πλούσιο σε βιταμίνη Κ και ανθοκυανίνες, που βοηθούν τη νοητική λειτουργία και τη συγκέντρωση.
— Αποτρέπει το Αλτσχάιμερ. Αποτρέπει την βλάβη των νεύρων, βελτιώνοντας την άμυνά μας, κατά της νόσου του Αλτσχάιμερ και της άνοιας.
— Βοηθά στην ανακούφιση από τον πονοκέφαλο και καταπολεμά τις χρόνιες κεφαλαλγίες.
— Καταπολεμά συμπτώματα της μεγάλης κατανάλωσης του αλκοόλ.
— Βοηθά στο να έχουμε λαμπερό δέρμα – υγιή μαλλιά, και νύχια — Βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Το λάχανο περιέχει ίνες και φυτικές στερόλες (φυτοστερόλες), οι οποίες ελαχιστοποιούν την “κακή χοληστερόλη” στο ανθρώπινο αίμα
— Κάνει καλό στην καρδιά Οι ανθοκυανίνες στο κόκκινο λάχανο καταστέλλουν τη φλεγμονή που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακή νόσο
— Το λάχανο βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας. Η περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και νερό στο λάχανο βοηθά, επίσης, στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και στη διατήρηση ενός υγιούς πεπτικού συστήματος.
— Απομακρύνει τις τοξίνες που είναι οι κύριες αιτίες της αρθρίτιδας, δερματικών παθήσεων και ρευματισμών.
— Είναι ιδανικό για την απώλεια βάρους. Το μαγειρεμένο λάχανο έχει λίγες θερμίδες , είναι χαμηλό σε λιπαρά και πλούσιο σε φυτικές ίνες.
— Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Το λάχανο περιέχει γνωστές αντικαρκινικές ενώσεις που διεγείρουν τη δραστικότητα των ενζύμων και αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών όγκων.
— Βοηθά στη διατήρηση υγιούς αρτηριακής πίεσης. Η υψηλή περιεκτικότητα του λάχανου σε κάλιο, βοηθά στο άνοιγμα των αιμοφόρων αγγείων, διευκολύνοντας την ροή του αίματος.
— Προστασία από ακτινοθεραπεία Μια ένωση που βρίσκεται στο λάχανο και σε άλλα σταυρανθή λαχανικά είναι γνωστή ως DIM.Έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει από τις βλαβερές συνέπειες της θεραπείας με ακτινοβολία.
ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΛΑΧΑΝΟ
Το κόκκινο λάχανο περιέχει περισσότερα θρεπτικά οφέλη απο το πράσινο λάχανο.
Το κόκκινο λάχανο περιέχει ενώσεις που βρίσκονται σε φυτικές τροφές με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, όπως είναι οι πολυφαινόλες.
Οι πολυφαινόλες προσφέρουν οφέλη, λόγω της αντιοξειδωτικής, αντιφλεγμονώδους και αντι-καρκινικής τους ιδιότητας.
Το κόκκινο λάχανο, ένα χαμηλό σε θερμίδες λαχανικό, είναι μια καλή πηγή διαιτητικών ινών και μια πλούσια πηγή βιταμινών, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών Α, C και Κ, καθώς και σε μέταλλα, όπως κάλιο και μαγγάνιο.
Περιέχει πολυφαινόλες και είναι πλούσιο σε β-καροτίνη, η οποία προσφέρει αντιοξειδωτικά οφέλη. Διακρίνεται για το βαθύ κόκκινο ή μοβ χρώμα του.
Το κόκκινο λάχανο μπορεί επίσης να ποικίλλει σε μέγεθος από μικρό έως πολύ μεγάλο, με το πράσινο λάχανο να σχηματίζει μεγαλύτερες κεφαλές σε σχέση με το κόκκινο.
Η γεύση του είναι επίσης αρκετά ήπια και παρόμοια με αυτή του πράσινου . ,
Είναι κατάλληλο για προσθήκη σε σούπες, μαγειρευτά φαγητά και σαλάτες, αλλά πρέπει να έχετε κατά νου ότι οι χρωστικές ουσίες που περιέχει μπορεί να σας κάνουν όλο το φαγητό μωβ Το κόκκινο λάχανο με τις φυσικές κόκκινες χρωστικές ουσίες του θεωρείται πως μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και αυξάνει την παραγωγή ινσουλίνης
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Το λάχανο είναι ασφαλές όταν καταναλώνεται σε φυσιολογικές ποσότητες.
Η υπερβολική κατανάλωση λάχανου μπορεί να οδηγήσει σε:
Φούσκωμα και μετεωρισμό σε αυξημένο εντερικό αέριο Λάχανο και άλλα λαχανικά σταυροειδών περιέχουν μικρές ποσότητες θειοκυανικού , μια ένωση που συνδέεται με τον σχηματισμό βλαστών, όταν η πρόσληψη ιωδίου είναι ανεπαρκής.
— Φόβος μολύνσεων από ακάθαρτα μολυσμένα λάχανα Υπάρχει το ενδεχόμενο κρουσμάτων δηλητηρίασης απο Listeria monocytogenes και το Clostridium botulinum που συνδέονται με άψητα λάχανα, λόγω μόλυνσης σε πολλά στάδια της διαδικασίας καλλιέργειας, συγκομιδής και συσκευασίας.
Οι μολυσματικές ουσίες από το νερό, τους ανθρώπους, τα ζώα και το έδαφος έχουν τη δυνατότητα να μεταφερθούν στο λάχανο και από εκεί στον τελικό καταναλωτή
— Εγκυμοσύνη : Αν και δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια της κατανάλωσης λάχανου ,η κατάχρηση της κατανάλωσης του , καλόν είναι να αποφεύγεται
— Θηλάζουσες μητέρες .Η εφαρμογή των φύλλων λάχανων στα στήθη για την ανακούφιση του πρήξιμου και του πόνου, που οφείλεται στον θηλασμό φαίνεται να είναι ασφαλής, όταν γίνεται μερικές φορές την ημέρα για μία ή δύο μέρες και όχι συνεχόμενα και ανεξέλεγκτα.
— Διαβήτης : Το λάχανο μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άτομα με διαβήτη .Μπορεί να εμφανισθούν σημάδια χαμηλού σακχάρου στο αίμα ( υπογλυκαιμία )
— Υποθυρεοειδισμός Υπάρχει κάποια ανησυχία ότι το λάχανο μπορεί να καταστήσει την κατάσταση αυτή χειρότερη.
— Χειρουργική :
Το λάχανο μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και μπορεί να επηρεάσει τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, κατά τη διάρκεια και μετά από χειρουργικές επεμβάσεις. Σταματήστε να χρησιμοποιείτε το λάχανο τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση.
— Αλληλεπιδράσεις με τα φάρμακα Υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με ορισμένα τα φάρμακα;
1. Όπως π.χ. το Ακεταμινοφέν ( Tylenol , άλλοι) Αξιολογήθηκε ότι υπάρχει αλληλεπίδραση: Μέτρια Να είστε προσεκτικοί με αυτό το συνδυασμό
2.Το λάχανο μπορεί να διασπάσει γρήγορα στο συκώτι κάποια φάρμακα. Λαμβάνοντας λάχανο μαζί με μερικά φάρμακα μπορεί να μειωθεί η αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων
Μερικά από αυτά τα φάρμακα που μεταβάλλονται από το ήπαρ περιλαμβάνουν κλοζαπίνη ( Clozaril ), κυκλοβενζαπρίνη ( Flexeril ), φλουβοξαμίνη ( Luvox ), αλοπεριδόλη ( Haldol ), ιμιπραμίνη ( Tofranil ), mexiletine ( Mexitil ), ολανζαπίνη ( Zyprexa ) , προπανολόλη ( Inderal ), τακρίνη (Cognex), θεοφυλλίνη , ημερήσιο ( Zyflo ), ζολμιτριπτάνη ( Zomig ) και άλλα. Υπάρχουν και άλλες παρενέργειες από την λανθασμένη ή υπερβολική χρήση του λάχανου, για ιατρικούς σκοπούς και ιδιαιτέρως σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα , γι’ αυτό μιλήστε .με τον γιατρό σας αν αισθάνεσθε ότι κάτι σας ενοχλεί .
ΧΡΗΣΕΙΣ
Το λάχανο παρασκευάζεται και καταναλώνεται με πολλούς τρόπους. Οι πιο απλές επιλογές περιλαμβάνουν την κατανάλωση του λαχανικού ακατέργαστου ή μαγειρεμένου στον ατμό τ την παρασκευή τουρσιού , στιφάδο , σαλάτες, ενώ τα φύλλα χρησιμοποιούνται τόσο για πωλήσεις, όσο και για μεταποίηση στην αγορά. (λάχανο, λάχανο, κρέας και άγρια μανιτάρια, μεταξύ άλλων συστατικών ) Η γνωστή λαχανοσαλάτα έχει προέλευση από την Ολλανδία.
Η λαχανόσουπα είναι ευρέως διαδεδομένη σε πολλές χώρες, οι λαχανοντολμάδες είναι παραδοσιακό Ελληνικό πιάτο και μία λαχανόσουπα με μανιτάρια τρώγεται, παραδοσιακά στη Πολωνία, την παραμονή της πρωτοχρονιάς και την Ανάσταση.
