Η ισπανική γρίπη, η πρώτη μεγάλη πανδημία το 1918 και τα θύματα στη Δυτική Μακεδονία – Του Γιάννη Τσιομπάνου

Από το προφίλ του γνωστού συλλέκτη Γιάννη Τσιομπάνου:

Το 1918 έκανε την εμφάνισή της η πρώτη μεγάλη πανδημία του 20ου αιώνα. Ήταν η ισπανική γρίπη. Με τους πιο μετριοπαθείς αριθμούς υπολογίζεται ότι εξόντωσε πάνω από 20 εκατομμύρια ανθρώπους και μόλυνε το 1/3 του πληθυσμού. Χαρακτηριστικό της ασθένειας ήταν ότι προσέβαλε κυρίως νεαρά άτομα, που δεν ανήκαν στις ευπαθείς ομάδες.

Ξεφυλλίζοντας τις εφημερίδες της εποχής διαπιστώνεις πραγματικά με πόση μανία έπεφτε στις νέες και τους νέους και τους πλέον παραγωγικούς ανθρώπους της εποχής. Αν αναλογιστούμε και τις ανθρώπινες απώλειες, που είχαν την περίοδο αυτή τα εμπλεκόμενα κράτη από τα νιάτα της κατά τον α’ παγκόσμιο πόλεμο, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για μεγάλη καταστροφή.

Οι ιατροφαρμακευτικές συνθήκες της εποχής σίγουρα συνετέλεσαν στην ταχύτατη εξάπλωση του ιού. Μελέτες οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι ήταν ιός της γρίπης των πτηνών που μεταπήδησε στον άνθρωπο. Ονομάστηκε ισπανική, γιατί οι πρώτες αναφορές προήλθαν από τον ισπανικό τύπο. Κατά πάσα όμως πιθανότητα προήλθε από την Άπω Ανατολή. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με καταγραφές, το πρώτο κρούσμα εντοπίστηκε στην Πάτρα (κατά άλλους στην Αθήνα) το καλοκαίρι του 1918.

Η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας ήταν πολύ ψηλά στον πίνακα των θυμάτων. Από δημοσίευμα της Ηχούς της Μακεδονίας, εφημερίδα της εποχής που κυκλοφορούσε στην Κοζάνη, διαπιστώνουμε το μέγεθος της συμφοράς. Επίσημα καταγεγραμμένοι 10.264 νεκροί σε μία περίοδο που η περιφέρεια είναι σαφώς αραιοκατοικημένη, καθώς δεν έχουν προσαρτηστεί οι ξεριζωμένοι Έλληνες από τη μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών που ακολούθησε.

Εν κατακλείδι… Ψυχραιμία και σεβασμό σε όσους νοσούν. Και μην εκχυδαΐζετε κάποιοι τo λόγο σας, γιατί η λεκτική βία οδηγεί πολύ εύκολα και στις άλλες μορφές της.