Σταχυολογήματα από ομιλία του π. Νικολάου Λουδοβίκου στα Γιαννιτσά – Του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου

Του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου:

Πριν λίγες μέρες σε εκδήλωση για την εορτή των Τριών Ιεραρχών στο Πνευματικό Κέντρο Γιαννιτσών, ομιλητής ήταν, ο πολύ γνωστός από την τηλεόραση και το διαδίκτυο, π. Νικόλαος Λουδοβίκος. Ο π. Νικόλαος πιο πολύ μίλησε σαν ψυχολόγος που είναι, με ειδίκευση στην ψυχανάλυση, παρά σαν θεολόγος. Γι’ αυτό θα ήθελα να πληροφορηθούν μερικά από τα λόγια του και όσοι δεν ήταν στην εκδήλωση. Ο τίτλος της ομιλίας ήταν «ψυχοτεχνολογίες του εαυτού και σύγχρονοι ολοκληρωτισμοί».

Αρχικά εξήγησε την έννοια του «αποσυνδεδεμένου εαυτού» που εφαρμόστηκε στην φιλοσοφία στην Ευρώπη τους προηγούμενους αιώνες.

«Ο αποσυνδεδεμένος εαυτός χωρίζει με την σκέψη του την πραγματικότητα σε κομμάτια, δέχεται ότι τα πράγματα είναι όπως τα σκέπτεται και τα χρησιμοποιεί προς το συμφέρον του. Αυτός θεωρεί ότι μπορεί να κάμνει ότι θέλει, γιατί έχει βάλει στην άκρη τα πάντα, τα συναισθήματα, την ιστορία, είναι μόνο σκέψη. Έκαναν αναβάθμιση του ανθρώπινου υποκειμένου. Τον 20ο αιώνα πολέμησαν συστήματα, απόψεις, όχι άνθρωποι. Για παράδειγμα πίστευαν οι θεωρητικοί του Ναζισμού και μιλάμε για καθηγητές Πανεπιστημίων, ότι ο Ναζί είναι ο τέλειος άνθρωπος. Όταν έμπαινε ο Ναπολέοντας στην Ιένα έλεγε ένας μεγάλος φιλόσοφος, αυτή τη στιγμή μπαίνει το πνεύμα του κόσμου στην Γερμανία. Θα βελτιώσουμε τον άνθρωπο ακόμα και βίαια, επειδή εμείς καταλαβαίνουμε πως θα γίνει αυτό. Εκατομμύρια οι νεκροί.»

Δηλαδή με απλά λόγια, λέει ο π. Νικόλαος ότι αυτοί οι φιλόσοφοι κατακερμάτισαν τον άνθρωπο και κράτησαν μόνο την σκέψη, η σκέψη τους υπαγόρευσε ότι πρέπει να ζήσει μόνο ο τέλειος άνθρωπος που ήταν για παράδειγμα οι Ναζί, και όλα αυτά για μια καλύτερη ανθρωπότητα. Αποφάσισαν ότι πρέπει να βελτιωθεί το ανθρώπινο είδος με κάθε τίμημα γιατί μόνο αυτοί γνώριζαν την αλήθεια. Και όπως γνωρίζετε η εφαρμογή αυτών των απόψεων γέμισε την γη με ποταμούς αιμάτων και εκατομμύρια νεκρούς. Πόση διαφορά έχει αυτή η φιλοσοφία με την πρόσκληση του Χριστού «όστις θέλει οπίσω μου ελθείν» και για να πετύχει την βελτίωση του ανθρώπου ανέβηκε ο ίδιος Του στον Σταυρό ; Με άλλα λόγια, λένε «θα θυσιάσουμε τους άλλους για να ευτυχήσουμε εμείς», ενώ το παράδειγμα του Χριστού διδάσκει «θα θυσιαστούμε εμείς για να ευτυχήσουν οι άλλοι».

Στη συνέχεια ο π. Νικόλαος είπε ότι υπάρχει σήμερα μια βιοψυχοτεχνολογία του εαυτού. Φτιάχνω ένα εαυτό όπως τον θέλω και απαλλάσσομαι από το άγχος του πραγματικού εαυτού μου. Σήμερα είναι δικαίωμά μου να έχω μια ηθική του γούστου μου. Το 95 % που έρχονται στο γραφείο μου με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό λένε ότι έτσι είμαι από μικρό παιδί. Και στους άλλους λένε ότι είναι επιλογή τους. Επανατίθενται τα προβλήματα του εαυτού σήμερα με μεγάλη οξύτητα. Εύκολη λύση είναι, βόσκα παιδάκι μου στο διαδίκτυο. Πρέπει στο παιδί να δώσεις και πλοηγό. Αλλά σε τι θα συμφωνήσουμε ; Όταν παραδοθεί στα χέρια του διαδικτύου υφίσταται ταλαιπωρίες όπως ο φθόνος. Ότι οι άλλοι είναι όλοι καλύτεροι.

Αγωνία, άγχος, γιατί ο εαυτός που έχω ανάγκη να έχω δεν υπάρχει.

Στο διαδίκτυο πολλαπλασιάζουν όλοι τα προσόντα τους x 10, ειδικά οι Αμερικανοί x 100. Ξέρω ζευγάρια αμερικανών φοιτητών μου που κάθε μέρα σκοτώνονται και στο facebook παρουσιάζονται ως το ιδεώδες ζευγάρι του 21ου αιώνα. Αυτό δημιουργεί ανησυχίες και άγχος γιατί είμαι πάντα λιγότερος. Γιατί βλέπω τι λένε οι άλλοι ότι έκαναν, ενώ για τα δικά μου ξέρω ότι λέω ψέματα. Πας στον γιατρό και του λες δώς μου αγχολυτικά γιατί όλοι οι άλλοι είναι καλύτεροι από μένα. Έχω επιθυμία να έχω likes. Το διαδίκτυο είναι σήμερα τεράστια πηγή άγχους. Να δώσουμε νέες τεχνολογίες στα παιδιά. Αλλά με ποιο τρόπο θα βγάλουν άκρη με τις νέες τεχνολογίες και δεν θα γίνουν στα 20 τους μισότρελα; Το έχουμε δει αυτό οι δάσκαλοι. Η ηθική του γούστου καταλήγει στη θέληση για δύναμη. Να επιβάλλω αυτό που είμαι, αυτό που θέλω.

Άρα σύμφωνα με τα λόγια του π. Νικολάου που έχει εξειδίκευση στην ψυχανάλυση, κάναμε λάθος που αφήσαμε τα κινητά και την πρόσβαση στο διαδίκτυο εντελώς ελεύθερα ακόμα και στα μικρά παιδιά. Έχει δίκιο, οι δάσκαλοι το βλέπουμε ότι έχουν γίνει μισότρελα τα παιδιά. Και πώς να μην γίνουν, με τόσο άγχος, αγωνία, πίεση, φθόνο, που βιώνουν με την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου ; Έχετε προσέξει ότι δεν μας λένε που σερφάρουν τόσες ώρες με τα κινητά τους στο διαδίκτυο ;

Ένα άλλο πρόβλημα, συνέχισε ο π. Νικόλαος, είναι η αποχαύνωση μπροστά στη απόλυτη ελευθερία. Σήμερα απαγορεύεται να απαγορεύσουμε. Αν απαγορεύσει κάτι στον εαυτό του νοιώθει ένοχος που το απαγορεύει. Ο συνεχής δικαιωματισμός παράγει ολοκληρωτισμό.

Την απόλυτη ελευθερία αν σας εξασφαλίσει κάποιος σας κάνει ότι θέλει μετά. Προσθέστε το γεγονός ότι σας ξέρει πολύ καλά, αφού στο διαδίκτυο είστε φακελωμένοι μέχρι λεπτομερειών. Τι κόπο θα γλύτωναν σήμερα οι πράκτορες στην πρώην Σοβιετική Ένωση αν δεν είχε πέσει το καθεστώς! Αυτό παράγει αδιαφορία για τις κοσμοθεωρία, την πολιτική. Που είναι οι παλιοί αγώνες των φοιτητικών κινημάτων ;Πάνε αυτά. Είμαι ελεύθερος για να ενσωματώσω την σοφία στη ζωή μου. Δεν είμαι ελεύθερος για να πατήσω ένα κουμπί και να καταστραφεί η ανθρωπότητα. Εδώ είναι το σημαντικό.

Την ελευθερία μου θα την συνδέσω με την σοφία. Στο διαδίκτυο δεν μπορούμε να μοιραστούμε την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, ούτε να μιλήσουμε για θάνατο. Η απώθηση του θανάτου επιστρέφει σαν υπαρξιακό άγχος. Χρειάζεται θάρρος σήμερα για να αναζητήσουμε πηγές νοήματος.

Τελειώνοντας την ομιλία του ο π. Νικόλαος είπε ότι ο μόνος λαός στην Ευρώπη που πάσχει από εθνική κατάθλιψη είναι οι Έλληνες, γι’ αυτό και δέχονται τα πάντα. Είναι κρίμα όμως να θεωρούμε ότι δεν είμαστε ικανοί για τίποτα και να παραδινόμαστε στην εισαγόμενη μόδα. Με την παράδοση που έχουμε μπορούμε να κάνουμε τεράστια πολιτιστική διπλωματία και να επηρεάσουμε τη ανθρωπότητα και να το ενστερνίσουμε και στα παιδιά μας. Δημοσιευόμενος και καλλιεργούμενος με σύγχρονα μέσα αυτός ο πολιτιστικός πλούτος της Ελλάδας δίνει λύση σε μεγάλα αδιέξοδα που έχει σε όλο τον κόσμο η πολιτική φιλοσοφία, η ψυχολογία, η ανθρωπολογία. Όπως είπε και ο Τσαρούχης : «είναι σημαντικό να κάνουμε ως Ευρωπαίοι, αυτά που θα έκαναν οι Ευρωπαίοι, αν ήταν Έλληνες».