Σήμερα ανάβει ο Φανός Αλώνια, ο Φανός αυτός τα παλιότερα χρόνια γίνονταν μπροστά από του Κουμούση το πηγάδι, επί της Μ. Αλεξάνδρου, λίγο πιο κάτω από το σημερινό Καφέ Χαρμάνι. Είχε σταθερά σπουδαίους τραγουδιστές άνδρες αλλά και γυναίκες. Ξακουστές κορυφαίες τραγουδίστριες του Φανού, που έβγαιναν επικεφαλής του χορού και τραγουδούσαν ήταν η Μαρία Μπιλιώνη, αδελφή του Μιχάλη Μπηλιώνη (Χαλιούρα), ο οποίος τραγουδούσε στο Δεσποτικό στη Β’ Ανάσταση και στα Μπουντανάθκα και από το ‘60 και μετά η Κούλα Καντζούρη, που ντύνονταν πάντα τσιγγάνα και είχε φανταστική φωνή.
Ο κύκλος των κορυφαίων τραγουδιστριών διευρύνονταν από τις καλλίφωνες αδελφές Δήμητρα Κοκκαλιάρη και Βαγγελιώ Τσιάνα (Τσιάνινα) υποστηριζόμενες από τη νύφη τους Τασίτσα Ζαφείρη αλλά και από την Λέγκω (Ελένη Μπουμπόναρη) –Πεσλή, που διέθετε εξαιρετική φωνή υποστηριζόμενη από τις αδελφές της Κούλα και Τασούλα, θυγατέρες όλες του Ζήση Πεσλή του αγιογράφου. Κόρη της Τασούλας Πεσλή ήταν και μια νεώτερη αοιδός της γειτονιάς, η αείμνηστη Ανθή Κωλέτση. Στην κορυφή επίσης τραγουδούσε και η Βασιλική Μπιλιώνη.
Κορυφαίοι άνδρες τραγουδιστές ήταν ο Γιώργος Κοκκαλιάρης που καθόταν κοντά στον Αη Γιώρη, ο Μήκας Τζάλιας, παππούς των σημερινών κορυφαίων του Φανού Τάκη και του γιού του Θύμιου Τζάλια και ο Μερκούρης Καστανάρας. Από το ‘70 όμως και μετά και για περισσότερο από 20 χρόνια κορυφαίος τραγουδιστής του Φανού ήταν ο Θοδωράκης Ιωαννίδης (Γιοβάνης), το γένος Μαμάτσιου, πρώτος ξάδελφος του Γιάννη Τσιμπέρη από το Κεραμαριό, που κληρονόμησε κι αυτός το θείο δώρο της φωνής, που διέθετε τόσο ο Γιάννης Τσιμπέρης, όσο και η μάνα του. Την ίδια εποχή ως άλλοι σπουδαίοι τραγουδιστές αναφέρονται ο Ρούσης Πεσλής, ανηψιός της Λέγκως Καραμούζα που τραγουδούσε ως κορυφαία στο Φανό τ’ Αη Δημήτρη, ο Γιάννης Πάτσιος και ο Γιάννης Τσουμής.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 και μετά, στην κορφή του χορού τους διαδέχονται ο Τάκης Τζάλιας και ο Γιώργος Σβώλης. Στο Φανό έβγαινε όλη η γειτονιά, αλλά η παρουσία των ανδρών ήταν κυρίαρχη. Από το ‘60 και μετά στα βασικά στελέχη του Φανού συγκαταλέγονται ο Ρούσσης Πεσλής, που ήταν και κανταδόρος, (αγαπημένο του τραγούδι «κι σεις πουλιά πετούμενα , εκεί ψηλά που πάτε»), ο Μήκας Τζάλιας, ο Μήτσος Κοκκαλιάρης, ο Ηλίας Μαγούλας, ο Γιώργος Κοκκαλιάρης, ο Σωτήρης Πάτσιος και τα ανήψια του Ηλίας και Γιάννης, ο Γιάννης Γιαπράκας, ο Βασίλης Βασιλειάδης, ο Πάνος Σταμάτης, ο Αιμίλιος Κουντουράς, ο Τάκης Αραμπατζής αλλά και στα νεότερα χρόνια ο Τάκης Κουράκλης. Το χειρότερο τραγούδι που έλεγαν ήταν το «Θαμα πουδα το Σαββάτο».
Η βασική ομάδα του Φανού ξεκινούσε τις αποκριάτικες προετοιμασίες κάνοντας την πρώτη της συγκέντρωση την Κυριακή της Μικρής Αποκριάς στην πλατεία Αλώνια με μια μοσχαροκεφαλή στο λαδόχαρτο. Τρώγοντας και πίνοντας ξεκινούσαν την κουβέντα για τις δουλειές που έπρεπε να γίνουν μέχρι την άλλη Κυριακή της Τυροφάγου, την Κυριακή της Μεγάλης Αποκριάς, που θα άναβε κανονικά ο Φανός. Ελλείψει στεκιού, μεγάλο μέρος των προετοιμασιών, γινόταν στο μαγαζί των Βαχτσεβαναίων, που το παραχωρούσαν εκείνες τις μέρες και στο σπίτι του Ηλία Μαγούλα, όπου και η Τασίτσα Μαγούλα (η Μαγούλαινα) έβαζε όλη την τέχνη της στην παρασκευή των απαραίτητων εδεσμάτων , κυρίως μια κουπάνα κεφτέδες για το βράδυ της Κυριακής.
Ευχαριστώ για τις πληροφορίες και το φωτογραφικό υλικό : τον Τάκη Τζάλια, Γιάννη Πάτσιο, Λόλα Μπιλιώνη, Μιχάλη Μαγούλα, Δώρα Πεσλή, Κούλα Γκρίμπα-Πεσλή.
Φανή Φτάκα Τσικριτζή
