Τα δεδομένα: Πτολεμαΐδα, πόλη επίπεδη, μικρομεσαίας κλίμακας, εύκολα την φέρνεις βόλτα. Με χώρους ελεύθερους αρκετούς αλλά ασύνδετους. Χωρίς κάποιο ιδιαίτερο τοπόσημο αλλά με κάμποσους χώρους πολιτισμού και δραστηριοτήτων, αποκομμένους μεταξύ τους. Πόλη με παρεμβάσεις μικρές, αδύναμες και καλοπληρωμένες. Προεκλογικές (μόνο) αντιπαραθέσεις ιδεών για παρεμβάσεις τοπικές, στο επίπεδο του οικοπέδου και max του οικοδομικού τετραγώνου. Πάντα σημειακές κι όχι δομικές, ήτοι: χωρίς προοπτικές. Σχέδια θεωρητικά και επί χάρτου μπόλικα, συρτάρια γεμάτα με μελέτες από ιδέες εισαγόμενες χωρίς βιωματική σχέση με το χώρο και το πεδίο. Η συνταγή της αποτυχίας: Στόχοι υψηλοί χωρίς προπόνηση χωρίς επιμονή δηλαδή χωρίς αποφασιστικότητα, προνοητικότητα χωρίς διαρκή εγρήγορση. Πολιτικοί δρώντες ειδικοί στις εργοκόπιες και τους κωδικούς του ΕΣΠΑ· ταυτόχρονα ανορθολογικοί ως προς τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Τελικά: Πόλη γκρίζα και σκυθρωπή: Πολίτες με διάθεση και πυγμή αλλ’ αποκλεισμένοι κι όχι και τόσο χαρούμενοι.
Ο στόχος: Η δημιουργία ενός ασφαλούς περιαστικού δικτύου προτεραιότητας κίνησης των πεζών και των ποδηλάτων: Μιας κυκλικής διαδρομής διπλής κατεύθυνσης με ειδική σήμανση, μέσω της ενοποίησης υφιστάμενων πολιτιστικών και αθλητικών εγκαταστάσεων, ελεύθερων χώρων πρασίνου και πόλων έλξης δραστηριοτήτων.
Η διαδρομή – δομή(περιγραφικά): Κολυμβητήριο – κλειστό στάδιο (στίβος), Σχολή Πυροσβεστικής – Πάρκο Λιγνίτη, σύνδεση με περιμετρική τάφρο (κανάλι), κίνηση επί της τάφρου έως τη θέση της εμποροπανήγυρης – ΤΕΛ, Πνευματικό κέντρο – Σύλλογος Μικρασιατών, Αθλητικές εγκαταστάσεις – αναψυκτήριο, χώρος πρώην στρατοπέδου (ειδική πρόταση ανάπλασης), κίνηση επί του ορίου της πόλης, νέο κτίριο Περιφέρειας, Πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής, Αγροκήπιο (ειδική πρόταση για τα κτίρια), Πάρκο εκτάκτων αναγκών, Κέντρο περιβάλλοντος, Μουσικό σχολείο, ΟΣΕ (ειδική πρόταση – κτίριο πολιτισμού), όριο πόλης, επιστροφή στο κλειστό στάδιο. Μήκος διαδρομής: Περί τα 10 χιλιόμετρα.
Τα πλεονεκτήματα: Απόλυτη κοινωνική συναίνεση. Σχετικά μικρό κόστος (λόγω της χρήσης υφιστάμενων υποδομών: περιμετρική τάφρος, δημοτικές οδοί αλλά και λόγω των φθηνών τεχνικών λύσεων: χρωματισμός τάπητα κλπ), με ταυτόχρονα τεράστιες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και την πολιτιστική ανάπτυξη. Ύπαρξη άμεσα διαθέσιμων πόρων χρηματοδότησης (ΕΠ – ΠΔΜ 2014 – 2020: Άξονες Προτεραιότητας 6 & 7, Επιχειρησιακό Σχέδιο Δήμου Εορδαίας: Άξονας Προτεραιότητας 3 με 500χιλ ευρώ για πράσινες υποδομές και Ειδικός Στόχος 5 με επιπλέον 300.000 ευρώ για αντίστοιχες υποδομές). Διαδρομή κυρίως εκτός σχεδίου (δεν απαιτούνται πολύπλοκες και χρονοβόρες τροποποιήσεις σχεδίου πόλεως). Αίσθημα ασφάλειας των πολιτών επί της διαδρομής (λόγω εγγύτητας στον αστικό ιστό). Ύπαρξη τεχνογνωσίας από άλλες πόλεις.
Τα οφέλη για τους πολίτες και η κοινωνική αξία: Άθληση και υγεία, βιωματική σχέση των πολιτών με το ιστορικό παρελθόν και τους πόλους πολιτισμού της πόλης (πολιτιστικοί περίπατοι, σχολικές εκδρομές κ.ά), τόνωση των κοινωνικών σχέσεων, της φυσικής αλληλεγγύης και της σχέσης με τον τόπο.
Τα οφέλη για την πόλη: Τόνωση της εγκαταλελειμμένης περιαστικής ζώνης, εκδημοκρατισμός του δημοσίου χώρου(διαδρομή εξ’ ολοκλήρου προσβάσιμη από ΑμΕΑ), αύξηση της ζήτησης για επιπλέον υποδομές επί της διαδρομής – δομής(νέες προτάσεις ανάπλασης, θεματικά πάρκα, φωτισμός, υποδομές κοινής ωφέλειας), αποσυμφόρηση υφιστάμενων υποδομών (στίβος), τόνωση του εθελοντισμού και των πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, ανακύκλωσης και μείωσης των αστικών αποβλήτων.
Οι ενδείξεις της επιτυχίας: Μεγάλο πλήθος πολιτιστικών πόρων – αθλητικών πόλων επί της διαδρομής (περισσότερων από το 80% του συνόλου της πόλης). Ραγδαία αύξηση των αθλούμενων πολιτών: Τμήματα και μικρές παραλλαγές της διαδρομής χρησιμοποιούνται ήδη από περιπατητές, από δρομείς και ποδηλάτες.
Οι προοπτικές: Σύνδεση με δομές εκπαίδευσης (σχολεία, ΤΕΙ κλπ.), σύνδεση με πάρκινγκ ενοικιαζόμενων ποδηλάτων, δημιουργία μικρότερων (θεματικών) διαδρομών (loops) με κορμό την κύρια περιμετρική διαδρομή, σύνδεση με αστικά ΚΤΕΛ (δημιουργία στάσεων και αστικών διαδρομών), σύνδεση με πάρκινγκ αυτοκινήτων. Πολιτιστικά event, αγώνες δρόμου και ποδηλάτων επί της διαδρομής. Συνταγογράφηση άσκησης επί της διαδρομής.
Τα θέματα προς περαιτέρω διερεύνηση: Κάθετες διαβάσεις κεντρικών οδών, διερεύνηση ενναλακτικών χαράξεων και διατομών σε ορισμένα κρίσιμα σημεία κ.ά
Η παραπάνω φωτογραφία του άρθρου είναι ο χάρτης της προτεινόμενης διαδρομής
Δημήτρης Κ. Μίμης
Διπλ. Μηχανικός και υπ. Διδάκτωρ Πολεοδομίας και Χωροταξίας του ΑΠΘ
Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος για το Δήμο Εορδαίας με το συνδυασμό της Αθηνάς Τερζοπούλου
