Τα ΤΕΙ έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους, ισχυρό Πανεπιστήμιο με έδρα την Κοζάνη – Της Αναστασίας Καγκελάρη

(Μέρος 1ο)

Εάν θέλουμε να μιλήσουμε για το νέο Νομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας και την ίδρυση ενός μεγάλου Πανεπιστημίου με έδρα την Κοζάνη, θα πρέπει πρώτα να μιλήσουμε για τα ΤΕΙ και την συνολική λειτουργία τους στην χώρα. Τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (TEI), ιδρύθηκαν με Νόμο το 1983 και αποτελούσαν ουσιαστικά την συνέχεια των ΚΑΤΕΕ. Το μοντέλο των ΤΕΙ ήταν εμπνευσμένο από την τότε Δυτική Γερμανία, καθώς η ταχεία εκβιομηχάνιση της κοινωνίας δημιούργησε την ανάγκη εξειδικευμένου επιστημονικά και τεχνολογικά ανθρώπινου δυναμικού. Αντίστοιχα και στην χώρα μας, ο διαχωρισμός ανάμεσα σε Πανεπιστήμια & ΤΕΙ, έθετε ως στόχο την στροφή της κοινωνίας στην επαγγελματική εκπαίδευση και την σύνδεση της γνώσης, με την οικονομία και τον καταμερισμό εργασίας. Σήμερα 36 χρόνια μετά, μπορούμε να προχωρήσουμε σε έναν πρώτο απολογισμό του σκοπού και της λειτουργίας τους, κάνοντας ορισμένες παραδοχές.

Παραδοχή Πρώτη: Δεν υπήρξε ποτέ εθνικός χωροταξικός σχεδιασμός των ιδρυμάτων. Τα ζητήματα χωροταξικού σχεδιασμού, αποτέλεσαν πεδίο συνδιαλλαγής μεταξύ τοπικών πολιτικών παραγόντων, κεντρικής εξουσίας και συντεχνιών. Μόνος στόχος ήταν η εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων και η δημιουργία δικτύου ψηφοφόρων. Αποτέλεσμα αυτών σήμερα είναι η υπέρμετρη διασπορά τμημάτων ανά την επικράτεια.

Παραδοχή Δεύτερη: Δημιουργήθηκαν τμήματα χωρίς ακαδημαϊκά και κοινωνικά κριτήρια. Ζητήματα σχετικά με την ποιοτική και ολοκληρωμένη εκπαίδευση, σύμφωνα με τις τάσεις της επιστήμης, της τεχνολογίας και των τεχνών, αγνοήθηκαν παντελώς. Οι παραγωγικοί τομείς στους οποίους η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα ή οφείλει να αποκτήσει, δεν ενισχύθηκαν. Αντίθετα, δημιουργήθηκαν υπερ-εξειδικευμένα τμήματα που δεν δικαιολογούσαν σε καμία περίπτωση 4 έτη σπουδών και τμήματα “κενού περιεχομένου” με προγράμματα σπουδών που δεν κατοχυρώνουν επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους.

Παραδοχή Τρίτη: Επιπτώσεις και στην αγορά εργασίας. Η διάκριση ανάμεσα σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, διαχώρισε τους επιστήμονες και μελλοντικούς εργαζόμενους, σε υποκατηγορίες. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν απόφοιτοι που πραγματεύονταν το ίδιο ακριβώς αντικείμενο, με την διαφορά ότι οι απόφοιτοι των ΤΕΙ ήταν πιο “φθηνοί” και άρα πιο εύκολα “αναλώσιμοι” από την αγορά εργασίας. Το γεγονός αυτό, συντέλεσε στην διατήρηση ατέρμονου ανταγωνισμού που στράφηκε ενάντια στους ίδιους τους αποφοίτους.

Παραδοχή Τέταρτη: Δεν διασφαλίστηκε ποτέ η ορθή οργάνωση και λειτουργία των Τεχνολογικών ιδρυμάτων. Η υποστελέχωση εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού, η διαχείριση περιορισμένων οικονομικών πόρων και οι ελλείπεις υποδομές, συντέλεσαν στην κακή παροχή υπηρεσιών ως προς την γνώση την έρευνα και την διδασκαλία.

Παραδοχή Πέμπτη: Σήμερα, ο διαχωρισμός ανάμεσα σε Πανεπιστήμια και Τεχνολογικά ιδρύματα δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης. Το μοντέλο που είχε εφαρμοστεί στην δυτική Γερμανία κρίθηκε ως ανεπαρκές και μεταλλάχθηκε. Παραμένουμε η μόνη χώρα που διατηρεί αυτόν τον διαχωρισμό.

Με βάση τα παραπάνω, θεωρώ ότι το αίτημα της αναβάθμισης των ΤΕΙ και η δημιουργία ενιαίου χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι πιο ώριμο από ποτέ. Πρέπει επιτέλους τα τμήματα των ΤΕΙ, με τα αντίστοιχα των Πανεπιστημίων, να αποτελέσουν μία ενότητα. Στηρίζω το εγχείρημα της συνένωσης μεταξύ του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας και του Πανεπιστήμιου Δυτικής Μακεδονίας, καθώς το επίπεδο της παρεχόμενης γνώσης από το ΤΕΙ, είναι πλέον αρκετά υψηλό. Η δημιουργία ενός μεγάλου πανεπιστημίου με έδρα την Κοζάνη, θα έχει πολλαπλά οφέλη πρώτα απ’ όλα για τους φοιτητές, αλλά και την ίδια την κοινωνία μας.

Αναστασία Καγκελάρη Διοικητική Υπάλληλος του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας
Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με την Κίνηση “Κοζάνη Τόπος Να Ζεις”