Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Το Sındırgı , πρώην Koruköy , είναι μια πόλη και περιοχή της επαρχίας Balıkesir στην περιοχή του Μαρμαρά της Τουρκίας .
Το Σιντιργί βρίσκεται στα 225 μ. υψόμετρο, 54 χλμ. νοτιοανατολικά του Μπαλούκεσερ, 20 χλμ. νότια-νοτιοανατολικά του Πίγαδιτς, 46 χλμ. βορειοανατολικά του Κίρκαγατς και 36 χλμ. βόρεια-βορειοδυτικά της Σόμα.
Η περιοχή κυριαρχείται από βροχερό και ψυχρό κλίμα, κατά τη διάρκεια των χειμώνων και το θερμό και ξηρό κλίμα το καλοκαίρι.
ΕΛΛΗΝΕΣ 1922
Οι ‘Ελληνες κάτοικοι του Σιντριγί, κατά τις αρχές του 20ου αιώνα κυμαίνονται ανάμεσα στους 1000 και τους 1800, και αποτελούσαν το ήμισυ του πληθυσμοί , ενώ οι μουσουλμάνοι απάρτιζαν το άλλο ήμισυ του πληθυσμού.
Σύμφωνα με τη στατιστική που δημοσιεύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα (1905) στο περιοδικό Ξενοφάνης, το Σιντιργί κατοικούνταν από 1.000 ελληνορθόδοξους και 1.200 μουσουλμάνους.
Η αντίστοιχη στατιστική του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επίσης για το 1905, αναφέρει τον αριθμό των 1.800 ελληνορθοδόξων.
O Κοντογιάννης, Π., Γεωγραφία της Μικράς Ασίας. αναφέρει ότι η κωμόπολη είχε συνολικό πληθυσμό 1.500 κατοίκων, από τους οποίους οι μισοί ελληνορθόδοξοι και οι μισοί μουσουλμάνοι.
Αρκετοί από τους Έλληνες του Σιντιργί, ήταν έποικοι από την Ίμβρο, οι οποίοι έρχονταν να εργαστούν εκεί στα αμπέλια, τα κουκούλια και τα καπνά και συνήθως παντρεύονταν ντόπιες.
ΟΝΟΜΑ
Ο αρχαίος οικισμός που ονομάζεται Αδαηνείο.
Η επανίδρυση του οικισμού με το όνομα Sindirgi έγινε στο τέλος είναι το τέλος του 18ου αιώνα ως Σιντιργί – Sındırğı.
Η ονομασία του οικισμού ήταν κοινή για χριστιανούς και μουσουλμάνους, ενώ έτσι αναφερόταν στα εκκλησιαστικά και στα οθωμανικά έγγραφα.
Παραμένει και σήμερα επίσημη ονομασία του οικισμού (Sındırğı). Η προέλευση της λέξης είναι άγνωστη.
Η παλιότερη όμως ονομασία του οικισμού, πριν γίνει έδρα καϊμακαμλικιού, ήταν Koruköy Κουρούκοβ, δηλαδή ξεροχώρι.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Το Sindirgi ιδρύθηκε ως πόλη στα τέλη του 18ου αιώνα. π.Χ.
Η ονομασία του, πριν την έλευση των Τούρκων ήταν Αδαηνείο, άγνωστο από πότε.
Στην περιοχή κατά καιρούς κυρίαρχοι ήταν οι Λύδοι ,οι Πέρσες. Κάποια στιγμή η περιοχή αυτή ανήκε στο Βασίλειο της Περγάμου , ενώ μετά ήρθαν οι Ρωμαίοι ,το Βυζάντιο και το 1323 οι Σελτζούκοι Τούρκοι.
Δήμος το Σιντιργί έγινε το 1884 με 72 χωριά.
Είχε πυκνή συγκοινωνία με Σμύρνη και το Κίρκαγατς.
ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
Το χωριό το διέσχιζε ποτάμι που κατευθυνόταν προς το δρόμο που οδηγούσε στο Μπίγαδιτς και τα νερά του χύνονταν στον ποταμό Σιμάβ τσάι .
Δεξιά και αριστερά του ποταμού υπήρχαν σπίτια. Κάθε σπίτι είχε από δύο τρία σκαλοπάτια πέτρινα, τα οποία κατέβαιναν μέχρι το ποτάμι.
Τις δύο πλευρές του χωριού τις ένωναν τρεις γέφυρες, μία πέτρινη και δύο ξύλινες.
Το χειμώνα το ποτάμι συχνά ξεχείλιζε και απειλούσε με πλημμύρες τους κατοίκους.
ΜΑΧΑΛΑΔΕΣ
Σαρί τσαλέ ο αμιγώς μουσουλμανικός μαχαλάς Τσάι μαχαλεσί
Ο κεντρικός μαχαλάς του χωριού, από όπου περνούσε και ο κεντρικός δρόμος, ήταν ο Τσάι μαχαλεσί.
Οι υπόλοιποι μαχαλάδες: Άλλοι μαχαλάδες ήταν ο Ορτά μαχαλεσί, ο Καρά Ορμάν μαχαλεσί, ο Τοπαρλακλί μαχαλεσί κ.ά.
ΘΡΗΣΚΕΙΑ Εκκλησιαστικά ο οικισμός υπαγόταν στη Μητρόπολη Κυζίκου, με έδρα την Αρτάκη.
Ναός της Θεοτόκου
Η μοναδική εκκλησία του οικισμού ήταν αφιερωμένη στη Θεοτόκο.
Ήταν λιθόκτιστη, με χωρητικότητα γύρω στα 350 άτομα.
Είχε και καμπαναριό, το οποίο το είχε χτίσει μηχανικός από το Ακσάρι.
Αγία Παρασκευή.
Έξω από το χωριό υπήρχε ένα ξωκλήσι, με αγίασμα αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, στη γιορτή της οποίας στις 26 Ιουλίου γινόταν μεγάλο πανηγύρι.
Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος
Το ίδιο γινόταν και στις 29 Αυγούστου σε ένα άλλο αγίασμα αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο .
Οι κάτοικοι, όταν πήγαιναν εκεί, έκοβαν κομμάτια των ρούχων που φορούσαν και τα κρεμούσαν στα παραπλήσια δέντρα, πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα αποφύγουν την ελονοσία που θέριζε εκείνες της εποχές.
Στις θεραπευτικές ιδιότητες του αγιάσματος πίστευαν και οι μουσουλμάνοι.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Το Σιντιργί είχε Ελληνικά σχολεία, που βρισκόταν στον αυλόγυρο της Εκκλησίας, και συγκεκριμένα ήταν αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο.
Η οικονομική κάλυψη της λειτουργίας των σχολείων προέρχονταν από συνδρομές των κατοίκων και από το εκκλησιαστικό ταμείο.
ΙΑΜΑΤΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ
Περίφημα ήταν τα Ιαματικά λουτρά του Συντιργί , κατάλληλα για ρευματοπάθειες ,δερματικές παθήσεις ,νεφροπάθειες και άλλα παρόμοια που ακόμη και σήμερα βρίσκονται σε πλήρη εκμετάλλευση ,με σύγχρονες υποδομές.
Σήμερα, δυο από πιο γνωστά λουτρά είναι το Hisaralan , και το Emendere .
Hisaralan.
Το Hisaralan Spa βρίσκεται 17 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη Sındırgı , το οποίο αποτελεί κέντρο θερμικής τουριστικής κίνησης με τα ζεστά νερά του. 1 χλμ νοτιοδυτικά από τις ιαματικές πηγές Kepez και 700 μ. Νοτιοδυτικά του Mill Mustafa Esenöz
Η θερμοκρασία του νερού είναι 93-98 βαθμούς Κελσίου.
Είναι γνωστό ότι αυτό το νερό είναι αποτελεσματικό ενάντια στις οδυνηρές ασθένειες του συστήματος κίνησης και κάποιες άλλες ασθένειες, που είναι επώδυνες, ειδικά, όταν εφαρμόζεται η θεραπεία λουτρού.
Το θερμό νερό πηγής χρησιμοποιείται, επίσης, ως υποστηρικτικό στοιχείο στη θεραπεία των ρευματικών νόσων, της ισχιαλγίας, της νευραλγίας και της νευρίτιδας.
Emendere .
Emendere Spa Απέχει 6 χιλιόμετρα από την περιοχή Sındırgı , σχεδόν κρυμμένο σε μια βαθιά κοιλάδα που περιβάλλεται από δάση.
Η θερμοκρασία του νερού της ιαματικής πηγής στο χωριό Ilıcalı, είναι 33 βαθμούς Κελσίου.
Οι ασθένειες που μπορούν να αντιμετωπιστούν είναι ουρική αρθρίτιδα ασθενών στο ιαματικό νερό, πέτρες στα νεφρά, ψωρίαση, μύκητες, τραύματα, δερματικές ασθένειες, όπως ψωρίαση ή έκζεμα με γαστρεντερική δυσφορία και είναι γνωστό ότι είναι καλό.
Επιπλέον, εκφυλιστικές ασθένειες των αρθρώσεων, ρευματισμοί μαλακών μορίων και νευραλγία χρησιμοποιούνται επίσης ως υποστηρικτικές στη θεραπεία.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Παλιά, υπήρχαν πολλοί νερόμυλοι δίπλα στο ποτάμι , οι οποίοι ήταν ιδιοκτησία μουσουλμάνων του χωριού.
Οι μουσουλμάνοι ήταν εκείνοι που διατηρούσαν και τους περισσότερους φούρνους.
Στο Σιντιργί γινόταν παζάρι κάθε Σάββατο, στο οποίο συγκεντρώνονταν οι μουσουλμάνοι των γύρω χωριών φέρνοντας και πουλώντας πολλών ειδών αγροτικά προϊόντα.
Τα αγροτικά προϊόντα που παρήγε η περιοχή ήταν δημητριακά, βαμβάκι, σουσάμι, φρούτα, αλλά υπήρχαν και γαλακτοκομικά προϊόντα. Στο Σιντιργί είχαν αμπέλια και ασχολούνταν και με τη σηροτροφία, διατηρώντας περιβόλια με μουριές.
Οι Έλληνες δεν ασχολούνταν με τη γεωργία, μιας και τα περισσότερα κτήματα ανήκαν στους μουσουλμάνους.
Όμως, ήταν κυρίαρχοι σε άλλα επαγγέλματα σιδεράδικα, τσαγκάρικα, μπακάλικα κ.ά. .Οι έμποροι του οικισμού προμηθεύονταν την πραμάτεια τους από την αγορά της Σμύρνης.
Οι Ιμβριώτες έποικοι συχνά, καταπιάνονταν με το χτίσιμο σπιτιών.
ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ
Στις στις 29 Ιουνίου 1920 ο Ελληνικός στρατός κατέλαβε την περιοχή και οι Έλληνες της πόλης ένοιωσαν ανακούφιση , όμως η χαρά αυτή δεν επρόκειτο να κρατήσει παρά 2 χρόνια περίπου.
Οι κυβερνήσεις που ανέλαβαν μετά τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου του 1920, η αποτυχία του Βενιζέλου να επανεκλέγει και η έλευση του Βασιλιά Κων/νου, άνοιξαν νέα μέτωπα πολέμου (παρά την προεκλογική υπόσχεση της διακοπής του πολέμου) κάτω όμως από χειρότερες οικονομικές συνθήκες και με μεταστροφή της πολιτικής της Γαλλίας και Ιταλίας.
Άρχισαν νέες επιχειρήσεις τον Δεκεμβρίου του 1920, και τον Μάρτιο και Ιούνιο τού 1921.
Ακολούθησε η τραγική εκστρατεία του Σαγγαρίου (Ιούλιος – Σεπτέμβριος 1922).
Στις 13ης Αυγούστου 1922 άρχισε η Τουρκική Επίθεση που είχε σαν τελικό αποτέλεσμα την καταστροφή του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Μετά την κατάρρευση του μετώπου στο Σαγγάριο ποταμό και την άτακτη σε κάποιες περιπτώσεις οπισθοχώρηση των Ελληνικών στρατευμάτων μια Μεραρχία , η οποία στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και οπισθοχώρησε συντεταγμένη, ήταν η Ανεξάρτητη Μεραρχία, η οποία αποτελούσε σχηματισμό του Ελληνικού Στρατού, που συγκροτήθηκε τον Ιούλιο του 1921 και έδρασε κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1922.
Η ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΙΝΤΙΡΓΙ
Κατά την οπισθοχώρηση των Ελληνικών στρατευμάτων και πλήρως αποκομμένη από τους υπόλοιπους στρατιωτικούς σχηματισμούς που επιχειρούσαν στην Μικρά Ασία,με διοικητή τον Συνταγματάρχη Δημήτριο Θεοτόκη, έδωσε πολλές νικηφόρες μάχες αντιμετωπίζοντας άτακτες, αλλά και οργανωμένες μονάδες του εχθρού.
Η προσπάθεια της για να φθάσει ανέπαφη στο Αιγαίο και να διασώσει το οπλισμό της ήταν τεραστία.
Διένυσε πάνω από 630 χιλιόμετρα μέσα σε εχθρικό έδαφος έχοντας υπό την διοίκηση της μόνο δύο συντάγματα πεζικού και μία τεράστιου μεγέθους εφοδιοπομπή.
Μετά από 17 ημέρες συντεταγμένης οπισθοχώρησης, με μέσο όρο 14 ώρες πορεία την ημέρα, έφτασε στη Δεκελή, όπου επιβιβάστηκε σε πλοία και μεταφέρθηκε στην Μυτιλήνη.
Η μεραρχία αυτή μετά από εμπλοκή σε μάχες με τμήματα του Τουρκικού στρατού στις 24 και 25/8 1922 έφτασε στο Σιντιργί Οι Έλληνες της πόλης μέσω επιτροπής εζήτησαν να ακολουθήσουν την μεραρχία φοβούμενοι την εκδίκηση των Τούρκων.
Το αίτημα αυτό απορρίφτηκε από την Διοίκηση της Ανεξάρτητης Μεραρχίας και την επόμενη, εγκαταλείποντας τους, στο έλεος του εχθρού , (Ενδεχόμενα η διοίκηση να είχε εντολή από την Αθήνα να μη περάσουν στην Ελλάδα Μικρασιάτες μια και ειχε γίνει αργότερα γνωστό ,ότι πολλοί πολιτικοί θεωρούσαν την έλευση τους δημόσιο κίνδυνο.)
τα τμήματα της Μεραρχίας κινήθηκαν προς το Γκελενμπέ, ένα διπλανό χωρίο.
Λίγοι Έλληνες γλίτωσαν από τις σφαγή που ακολούθησε στο Σιντιργί στις 26 και 27 /8/1922.
Διέφυγαν προς την Ελλάδα ακολουθώντας άλλο δρόμο από την πορεία της μονάδας, περίπου 50 οικογένειες και σώθηκαν, οι οποίες σκόρπισαν σε πολλά μέρη στην Ελλάδα.
Είναι δραματικές οι περιγραφές από ‘Ελληνες στρατιώτες της μεραρχίας που ήθελαν να πάρουν μαζί τους κόσμο από το χωριό και οι διοικητές των Συνταγμάτων Πεζικού συμφωνούσαν να συμπεριλάβουν στις τάξεις τους και τους αμάχους του Σιντιργί.
Λένε μεταξύ των άλλων : ” Το πρωί της 26ης Αυγούστου η Μεραρχία ξεκίνησε, για να διέλθει αρχικά τη μεγάλη πεδιάδα ΒΔ του Σιντιργί. Διατάχθηκε, επίσης, να μην επιτραπεί στους πρόσφυγες να ακολουθήσουν τη Μεραρχία, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη στεναχώρια τους και το συνεχή οδυρμό τους.
Τα κορίτσια της κωμόπολης, τα οποία, όπως απεδείχθη εκ των υστέρων, σύντομα θα δολοφονούνταν, άρχισαν να πετούν από τα παράθυρα των σπιτιών τους τα μεταξωτά και τα κεντήματα που αποτελούσαν την προίκα τους στους διερχόμενους οπλίτες, λέγοντας τους , <πάρτε τα, αφού δεν μας παίρνετε μαζί, τι να τα κάνουμε ; > Όπως όμως μαθεύτηκε αργότερα, όλοι οι ομοεθνείς κάτοικοι του Σιντιργί σφάχτηκαν και οι περιουσίες τους λεηλατήθηκαν από αυτούς που παρακολουθούσαν τη Μεραρχία κατά τη διάρκεια της πορείας της. ”
ΣΗΜΕΡΑ
Ο πληθυσμός το 2012 στην πόλη ήταν 12,949 και στην περιφέρεια 36,847 κάτοικοι
Ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία το εμπόριο και τα δασικά προϊόντα. Σιτάρι, κριθάρι είναι τα πιο παραγόμενα προϊόντα.
Σε ορισμένες περιοχές καλλιεργούνται άκαπνα, το σουσάμι, το βαμβάκι και το ρύζι.
Παράγονται, επίσης, φρούτα και λαχανικά.
Η παραγωγή πεπονιού – καρπούζι είναι σημαντική.
Στην περιοχή υπάρχουν μεγάλα αποθέματα καολίνης και περλίτη.
Είναι γνωστή περιοχή για τα χαλιά της και για τις κολόνιες της.
