Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
ΤΙ ΗΤΑΝ
Το Δασκύλειο ήταν μια αρχαία πόλη της Μυσίας, που κατά τον Διονύσιο της Αλικαρνασσού, είχε ευημερήσει, κατά τις περιόδους του Τρωικού Πολέμου.
Ήταν έδρα Περσικής Σατραπείας της Ελλησποντικής Φρυγίας , δυτικά της πόλης και σε απόσταση μικρότερη των 100 χλμ, από το σημείο όπου δόθηκε η πρώτη μεγάλη μάχη μεταξύ των στρατευμάτων των Περσών και των Μακεδόνων.
Ηταν η μάχη του Γρανικού ποταμού όπου οι Πέρσες προσπάθησάν να να αναχαιτίσουν τον Μ. Αλέξανδρο και να υπερασπισθούν την πρώτευσα της Ελλησποντικής Σατραπείας όπου βρισκόταν ένα εντυπωσιακό ανάκτορο στις όχθες της λίμνης,και εθεωρείτο τόπος αναψυχής του αυτοκράτορα των Περσών.
Σε αυτή τη μάχη, οι Μακεδόνες είχαν επικεφαλής των Μέγα Αλέξανδρο.
ΠΟΥ ΒΡΙΚΟΤΑΝ
Βρισκόταν στην Νοτιοανατολική ακτή της Λίμνης Μανίας ή Δακτυλίδος ,που βρίσκεται Νότια από την Πάνορμο και από την οποία απείχε 30 χιλιόμετρα.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
Ως Φρυγική πόλη, ονομαζόταν “Αφνεών”, τον 8 μ.Χ αιώνα.
Αργότερα, τον 7ο αιώνα, ονομάστηκε Δασκύλεος, προς τιμή του Δασκύλο, πατέρα του βασιλιά των Λυδών Γύγες ,μετά την κατάκτηση της πόλης από τους Λυδούς.
Ο Ηρόδοτος, τον 5ο αιώνα π.Χ. αναφέρει την πόλη λέγοντας ότι ”Το Δασκύλιο είναι έδρα υπάρχου των Περσών ταυτιζόμενη προς το Βρύλλειον ”.
Ως ” Βρύλλιον” αναφέρει ο Στέφανος Βυζάντιος τον 5ο αιώνα μ. Χ. ,την Τρίγλ(ε)ια γράφοντας όμως ” πέντε πόλεις που ονομάζονται Δασκυλέων στη Μικρά Ασία, μια από τις οποίες, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα ήταν η κατοικία του Φαραναμπάζου, του Πέρση σατράπη του Ελλήσποντος και της Φρυγίας.
” Στην εποχή της κατάκτησης από τους Πέρσες τον 5ο αιώνα π.Χ. λεγόταν Δασκύλειο, όνομα το οποίο υπήρχε έως και την περίοδο των Βυζαντινών .
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Η πόλη προϋπήρχε των Τρωικών πολέμων και βάσει των ευρημάτων των ανασκαφών υπήρχε στην θέση του Δασκηλείου ,Κάστρο των Βυζαντινών μέχρι τον 13ο αιώνα, έκτοτε τα ίχνη της πόλης εξαφανίζονται
Η αρχαιολογική έρευνα που διεξήχθη στο Δασκύλειο έδειξε ότι κατοικείτο τουλάχιστον από την Mέση Eποχή του Xαλκού 2000-1600 π.X..
Οι μελέτες και οι ανασκαφές επιβεβαίωσαν τα λόγια του Έλληνα ιστορικού Διονύσιου της Αλικαρνασσού, που ανέφερε ότι το Δασκύλειο είχε ευημερήσει, κατά τις περιόδους του Τρωικού Πολέμου.
ΑΙΟΛΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΡΩΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ
Ο Στράβωνας, ο αρχαίος γεωγράφος έγραψε ότι μετά τον πόλεμο περίπου το 1150 π.Χ., με την λήξη του Τρωικού πολέμου εποικήθηκε από τους Αιολείς
ΦΡΥΓΕΣ
Κατά τους πρώτους δύο αιώνες της πρώτης χιλιετίας π.Χ., το Δασκύλειον βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Φρυγίας.
Τα τείχη της πόλης και τα θραύσματα του ναού της Κυβέλης έχουν παραμείνει από αυτές τις εποχές.
Υπάρχει επιγραφή του 8ου π. Χ. Αιώνα, που πιστοποιεί την επανίδρυση της πόλης από τους Φρύγες
ΛΥΔΟΙ
Στην συνέχεια τον 7ο αιώνα η κυριαρχία έρχεται στο Βασίλειο της Λυδίας .
Σύμφωνα με τον τοπικό μύθο ονομάστηκε τότε Δασκύλεος για να τιμηθεί ο Δασκύλος, πατέρας του βασιλιά της Λυδίας Γύγες.
ΠΕΡΣΕΣ 477 π.Χ.-321 π.Χ. ΗΤΑΝ ΕΔΡΑ ΤΗΣ ΔΥΤ. ΣΑΤΡΑΠΕΙΑΣ
Το 554 π. Χ. θα ακολουθήσει η κατάκτηση από του Πέρσες Όταν οι Πέρσες κατέκτησαν τη Λυδία στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ., το Δασκύλειο έγινε πρωτεύουσα της σατραπείας της Ελλησποντικής Φρυγίας γιατί η περιοχή είχε μεγάλη στρατηγική σημασία για τους Πέρσες, καθώς τους επέτρεπε να ελέγχουν τα Δαρδανέλλια. (Στενά του Ελλήσποντου).
Η Σατραπεία περιλαμβάνει εδάφη της Τρωάδας, της Μυσίας και της Βιθυνίας.
Μαζί με τη Μεγάλη Φρυγία, αποτελούσε τις διοικητικές επαρχίες της περιοχής της Φρυγίας
Η σατραπεία κυβερνήθηκε από τη δυναστεία των Φαρνακίδων, εκπροσωπούμενη χρονολογικά από τον Φαρνάκη Ι, τον Αρταβάζους Α, (477 – 455 π.χ ),τον Φαρναμπάζους Α (455 π.χ.) , Φαρνάκη II,(προ του 430 π.χ.),Φαρναμπάζους ΙΙ,( 413 – 387 π.χ) ,Αριβοβαρζάνους,. (387-362 π.χ. ) , Αρταβαζού Β’ (362-353 π.χ. } και Φαρναμπάζους ( 353-33 π.χ.).
Στο Δασκύλειο οι Πέρσες είχαν εγκαταστήσει ένα ανάκτορο και με πλουσιότατο κήπο του Περσικού Παλατιού, εκμεταλλευόμενοι το μικρόκλιμα της περιοχής και την παρουσία εκατομμυρίων πουλιών στην αβαθή λίμνη Δακτυλίδα, τόπος γνωστός ως “Παράδεισος των πουλιών” .
Το 395 π.Χ. η πόλη κατακτήθηκε από τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο Β, αλλά κατά τη διάρκεια του Κορινθιακού πολέμου επανακτήθηκε από τους Πέρσες στα χέρια των οποίων θα παραμείνει μέχρι το 334 π.Χ.
ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΙ Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΓΡΑΝΙΚΟΥ
Στο Γρανικού ποταμό επέλεξαν οι Πέρσες να αντιμετωπίσουν για πρώτη φορά το 334 π.Χ τον Μ. Αλεξανδρο για να προστατέψουν και την πρωτεύουσα της Σατραπείας, αλλά και για να εξακολουθήσουν να ελέγχουν τα Στενά των Δαρδανελλίων.
Ήταν η πρώτη μάχη των Μακεδόνων, στο έδαφος της Μ. Ασίας.
Μετά την νίκη των Μακεδόνων, ο στρατηγός Παρμενίων κατέλαβε αμαχητί το Δασκήλειο, κατά τον Ξενοφώντα.
Οι πρόσφατες όμως ανασκαφές οδηγούν τους αρχαιολόγους στο συμπέρασμα ότι υπήρχε άγρια σύγκρουση και μέσα στην πόλη μια και η πόλη καταστράφηκε, μετά από αυτή την σύγκρουση. Καθώς ο Μέγας Αλέξανδρος κατέλαβε την πόλη του Δασκήλειου ενσωμάτωσε την Ελλησποντική Φρυγία στο Βασίλειο των Μακεδόνων.
ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΩΤΟΙ ΣΑΤΡΑΠΕΣ ΤΟΥ Μ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΟ ΔΑΣΚΗΛΕΙΟΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΩ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Κάλας ο Ελίμειος
Ο Κάλας, ήταν ο πρώτος Μακεδόνας κυβερνήτης της επαρχίας, Του απονεμήθηκε ο Περσικός τίτλος του σατράπη και όχι Μακεδονικός τίτλος από τον Αλέξανδρο
Ο Κάλας έμεινε Σατράπης από το 334 έως το 323 π.Χ Ο Κάλας ή ο Κάλλας ήταν γιος του Χάρπαλλου του Ελιμιώτη (Ελίμεια το βασίλειο με έδρα την Αιανή Κοζάνης) και πρώτος ξάδερφος του Αντίγονου ,
Λεοννάτος ο Λυγκιστευς
Μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου το 323, την Σατραπεία ανέλαβε ο Λεοννάτος, ο οποίος σκοτώθηκε στη δράση του Λαμινού Πολέμου, το 321 μ.Χ .
Ο Λεοννάτος ήταν Μακεδόνας αξιωματικός του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ένας από τους διαδόχους του.
Ήταν μέλος του οίκου των Λυγκιστίδων, του βασιλείου, που βρισκόταν στην περιοχή της Φλώρινας και είχε απορροφηθεί από το βασίλειο της Μακεδονίας από τον Φίλιππο Β΄. Ήταν συνομήλικος του Αλέξανδρου, και στενός του φίλος.
Αργότερα, η περιοχή καταλήφθηκε από τον Λυσίμαχο, προστέθηκε στην Αυτοκρατορία των Σελευκιδών, μετά τη μάχη του Κορουπέδιου (281 π.Χ.) και τελικά ενσωματώθηκε στο βασίλειο της Βιθυνίας
Η ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΠΟΡΕΙΑ
Ο Πολιτισμός της Μακεδονίας ακολούθησε αυτό τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 3ο αιώνα π.Χ
Στους Ελληνιστικούς χρόνους το Δασκύλειο διοικείται από την κοντινή πόλη Κυζίκου, ως τμήμα του Βασιλείου της Περγάμου.
Οι κατασκευές από αυτή την περίοδο ανέκυψαν από το δομικό υλικό που αποκτήθηκε από τα παλαιότερα περσικά κτίρια
ΡΩΜΑΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Στη ρωμαϊκή περίοδο το Δασκύλειο παραμένει ακατοίκητο,
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΔΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ
Έχουν ανακαλυφθεί τα ερείπια της στρατιωτικής ακρόπολης από τους Βυζαντινούς χρόνους Από την θρησκευτική βιβλιογραφία η ύπαρξη της πόλης είναι γνωστή από την ύπαρξη της Επισκοπής Δασκηλείου
Την ύπαρξη του Δασκηλείου, κατά την Βυζαντινή περίοδο την γνωρίζουμε από την παρουσία της Επισκοπής Δασκυλιου σε διάφορες ιερές συνόδους
Το Δασκύλειο εμφανίζεται ως χριστιανική επισκοπή από τα μέσα του 7ου αιώνα, Αποτελούσε υπαγόμενη επισκοπή της Μητροπόλεως της Νικομήδειας, πρωτεύουσας της ρωμαϊκής επαρχίας της Βιθυνίας.
1η.Ως πρώτος επίσκοπος του Δασκυλείου, του οποίου το όνομα εμφανίζεται εντός έγγραφης πηγής είναι ο Ιωάννης, ο οποίος έλαβε μέρος στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο Κωνσταντινουπόλεως 1η 431 μ.Χ. Στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε στην Έφεσο, στη Βασιλική της Θεοτόκου, το 431 από τον Αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β’.
2η. 692 μ.Χ. Επίσης, εμφανίζεται στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο το 692.επί Αυτοκρατορίας Ιουστινιανος ο Β’
3η. 787 μ.Χ. Στην Β’ Σύνοδο της Νικαίας. Ο ιερέας Βασίλειος αποτέλεσε εκπρόσωπο αγνώστου επισκόπου της συγκεκριμένης έδρας στην Β΄ Σύνοδο της Νίκαιας το 787.επί Αυτοκρατορίας Κων/νου του ΣΤ ‘
4η ,Το 861 μ.Χ. στη Φωτιανή Σύνοδο. Ο επίσκοπος Γερμανός ήταν παρών στην σύνοδο που συγκάλεσε ο Άγιος Φώτιος ) στην Κωνσταντινούπολη το 861
5η Το 869 μ.Χ. Ο Επίσκοπος Γεώργιος ήταν παρών στην Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης 869
Η ΕΞΑΦΑΝΗΣΗ Κανένα ίχνος μέχρι το 1952, όταν ανακαλυφθήκαν τα ερείπια της πόλης
ΟΙ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ
Τα ερείπια του Δασκυλείου ανακαλύφθηκαν το 1952 Τα ερείπια του Δασκυλείου, που βρίσκονται κοντά στη λίμνη Μάγια και το χωριό Εργίλι, είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα για τους ιστορικούς, λόγω της ταραγμένης ιστορίας τους.
Σε αυτό το βορειοδυτικό ανατολικό χωριό ανακαλύφθηκαν τα πολυάριθμα ίχνη της περσικής κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένου του παλατιού του σατράπη και του τόπου των θρησκευτικών τελετουργιών του Ζωροαστριανισμού.
ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΦΡΥΓΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Οι παλαιότερες δομές που ανακαλύφθηκαν, μέχρι σήμερα προέρχονται από τους Φρυγικούς χρόνους, δηλαδή τον 8ο αιώνα π.Χ. Αυτά είναι τα τείχη της πόλης και τα θεμέλια του ναού της μητέρας-θεάς Κυβέλης.
ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΛΥΔΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Η Λυδική περίοδος αντιπροσωπεύεται από τα τείχη της πόλης από τον 7ο και τον 6ο αιώνα π.Χ.
ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Η πιο σημαντική ανακάλυψη αυτής της περιόδου ήταν δύο στυλές από τον 5ο αιώνα π.Χ. Είναι διακοσμημένα με ανάγλυφα που απεικόνιζαν Περσικούς ιερείς (μάγοι) που έκαναν θυσίες. Οι περσικές δομές στο Δασκύλειο περιλαμβάνουν τα θραύσματα των τειχών των πόλεων που μοιάζουν με στυλίστικα με τις παρόμοιες κατασκευές από την Περσεπόλη και τα Πασαργκαδέ, καθώς και με τα ερείπια του σαλαπάτου σατράπη και τον τόπο της λατρείας του Ζορωάστρου. ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Οι δομές της Ελληνιστικής περιόδου περιλαμβάνουν τα θραύσματα του αμυντικού πύργου και των τειχών της πόλης από τον 3ο-2ο αιώνα π.Χ., καθώς και ένα τμήμα του κεντρικού δρόμου που οδηγούσε στην ακρόπολη.
ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Το κύριο κατάλοιπο από τους βυζαντινούς χρόνους είναι η μερικώς διατηρημένη κύρια πύλη που οδηγούσε στην ακρόπολη του 12ου-13ου αιώνα μ.Χ. Το 2005 έγινε μια συναρπαστική ανακάλυψη του παλατιού Φαρναμπάζου. Το 2012 οι αρχαιολόγοι εστίασαν την προσοχή τους στην περιοχή της ακρόπολης
ΤΟ ΔΑΣΚΗΛΕΙΟ ΣΗΜΕΡΑ Δεν υπάρχει, λίγο πιο νότια υπάρχει ένα μικρό χωριό, με το όνομα ΕΡΙΓΛΙ
Ο αρχαιολογικός αυτός χώρος προστατεύεται ως μέρος του εθνικού πάρκου της λίμνης Manyas (tr. Kuşcenneti Milli Parkı).
Τα ευρήματα από το Δασκύλεο είναι σκορπισμένα σε πολλά μουσεία και ερευνητικά ιδρύματα στην Τουρκία. Άγκυρα,Κωνσταντινούπολη. Πάνορμο.