Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
Το Μιχαλίτσι που σήμερα οι Τούρκοι το ονομάζουν Karacabey, ήταν το διοικητικό κέντρο στο οποίο ανήκαν και πολλά Πιστικοχώρια. Βρισκόταν σε απόσταση 60 χλμ δυτικά της Προύσας και σε μικρή απόσταση από την λίμνη Απολλωνιάδα, επάνω σε ένα μακρόστενο λόφο και γύρω από αυτό ευρίσκετο μια τεράστια έκταση, με έναν εύφορο κάμπο, καθώς η περιοχή είχε την δυνατότητα άρδευσης από την ύπαρξη 5 ποταμών και παραποτάμων. Στη θέση αυτή, στην αρχαιότητα βρισκόταν η πόλη Μιλητούπολις.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ
Η Μιλητούπολις πρέπει να υπήρχε πριν το 4ο αιώνα π.Χ., αλλά επανιδρύθηκε περί το 300 π.Χ., μάλλον με το όνομα Αγαθόκλεια, προς τιμήν του Αγαθοκλή, γιου του Λυσίμαχου. Στη συνέχεια, η Αγαθόκλεια μετονομάστηκε σε Αντιόχεια, ενώ κάποια στιγμή ξαναπήρε το παλιό της όνομα. Στοιχεία για την ύπαρξη της, υπάρχουν μέχρι τον 13ο αιώνα μ.Χ, αναφέροντας την Μιλητούπολη ως μια από τις βοηθητικές επισκοπές της Κυζίκου μέχρι το 12ο και 13ο αιώνα. Προς το τέλος του 12ου ήταν ενωμένη με την επισκοπή του Λοπαδίου, αρχικά, ως αρχιεπισκοπή, και αργότερα ως μητρόπολη. Ο Michel Le Quien στο έργο του Oriens christianus (I779) δίνει τα ονόματα δώδεκα επισκόπων της Μιλητουπόλεως. Το πρώτο είναι ο Φιλητός (λατ. Philetus σύγχρονος του Αγίου Παρθενίου, επίσκοπος της Λαμψάκου, που γεννήθηκε στην Μιλητούπολη στις αρχές του 4ου αιώνα.
Τίποτα δεν είναι γνωστό για την ιστορία της πόλης, εκτός από το ότι οι κάτοικοί της κλήθηκαν να εποικίσουν την πόλη Γάργαρα, την οποία ο Στράβωνας αναφέρει ως Μιλητούπολη, γράφοντας ότι η ενέργεια αυτή έγινε από κάποιους απροσδιόριστους «βασιλείς», αφότου κατέστρεψαν τα Γάργαρα. Πιθανολογείται ότι ήταν της δυναστείας των Ατταλίδων βασιλέων. Η Δυναστεία των Ατταλιδών ήταν Ελληνιστική δυναστεία ,που κυβέρνησε το κράτος της Περγάμου από το 281 μέχρι το 133 π.Χ. Η Γάργαρα ή Γάργαρος ήταν αρχαία παράλια πόλη της Τρωάδας, η οποία βρισκόταν στην περιοχή της Αιολίδας, που δεν βρίσκεται και πάρα πολύ μακρυά από το Μιχαλίτσι. Οι κάτοικοί της ήταν Λέλεγες και το όνομά της το πήρε από το γιο του Δία και της Λάρισας, Γάργαρο. Εκεί δίδασκε ο Διότιμος ο Αδραμυττηνός. Ο Στράβων την αναφέρει ως Αιολική και ο Στέφανος Βυζάντιος ως Παλαιογάργαρο. Για τη θέση της Μιλητούπολης υπάρχουν και άλλοι οικισμοί στην περιοχή που την διεκδικούν και σε αυτό συντελούσε η έλλειψη αρχαιολογικών ευρημάτων.
Όμως, η πλειοψηφία των αρχαιολόγων συμφωνεί για το Μιχαλίτσι (KARACABEY) και σε βοήθεια αυτής της άποψης, έρχεται η εύρεση πάρα πολλών ευρημάτων από λαθραία ανασκαφή στην περιοχή του ,και την σύλληψη ενός 30χρόνου δράστη από την Τουρκική αστυνομία. Τη σχετική δημοσίευση και φωτογραφίες είδαμε στις 16/2/2016, σε ανακοίνωση του δήμου του Πάνορμου ,όπου ανήκει αρχαιολογικά η περιοχή και της εφημερίδος Μιλιέτ και τις οποίες παρουσιάζουμε σε ένα κολάζ φωτογραφιών. Η πόλη με το όνομα Μιχαλίτσι εμφανίζεται μετά τον τον 14ο αιώνα .Tο όνομα το πήρε απο τον Οθωμανό Μιχάλ Μπέη, που κατέλαβε το χωριό, το 1342. Σουλτάνος, εκείνη την εποχή, ήταν ο Ορχάν. Για πολλά χρόνια, υπήρχε στα περίχωρα της πόλης ένα τσιφλίκι που λεγόταν ”Μιχάλ-Τσιφλίκ” Μετά το 1922, η πόλη ονομάστηκε Karacabey από το όνομα ενός Βεζίρη του Σουλτάνου Μεχμέτ В'(1451 – 1481),που λεγόταν Karaca Ahmet Paşa,όνομα που ισχύει και σήμερα.
Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ
Η απογραφή του 1906 έδειξε ότι στην πόλη κατοικούσαν 35239 .άνθρωποι οι Ελληνες πρέπει να ξεπερνούσαν τις 10000. Λίγο αργότερα, ο πληθυσμός των Ελλήνων θα μειωθεί στους 6500 ,την περίοδο του 1922 που υπήρχαν κατά μια εκτίμηση 12500 κάτοικοι οι 3500 ήταν οι Έλληνες, 8000 οι Τούρκοι και 1000 οι Αρμένιοι, ενώ υπήρχαν και άλλες μικρότερες εθνότητες. Το 1920 στην πόλη αυτή μπήκαν τα Ελληνικά στρατεύματα, που αποχώρησαν το 1922.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Υπήρχαν 4 εκκλησίες, από τις οποίες, γνωστά ονόματα ήταν του Αγίου Δημητρίου και της Αγίας Παρασκευής, οι οποίες ήταν λιθόκτιστες, στον τύπο της ξυλοστεγής τρίκλιτης βασιλικής και η εσωτερική διακόσμηση των, αποτελούνταν από φορητές εικόνες. Υπήρχαν δε 3 παρεκκλήσια της Αγίας Αικατερίνης,του Αγίου Ευστρατίου και της Παναγίας.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Στις αρχές του αιώνα (1813-1818 ), στο Μιχαλίτσι, είχε Ελληνικό Νηπιαγωγείο, τετρατάξιο Παρθεναγωγείο και εξατάξιο Αρρεναγωγείο, με πάρα πολλούς μαθητές
ΣΤΕΓΑΣΗ
Οι Έλληνες κατοικούσαν σε 2 συνοικίες: στον πάνω μαχαλά ”Γιουκαρί Μαχλέ”,όπου βρισκόταν ο ναός του Αγ, Δημητρίου και τον κάτω μαχαλά ” Ασαά Μαχλέ ” με τον Ναό της Αγ. Παρασκευής. Τα σπίτια ήταν κολλητά το ένα με το άλλο και διώροφα ,λιθόκτιστα και στο ισόγειο υπήρχαν οι αποθήκες και χώροι για τα ζώα,ενώ ιδιαίτερος χώρος υπήρχε για τη σηροτροφεία και δη για την εκτροφή των σκουληκιών του μεταξοσκώληκα.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η οικονομία της πόλης ήταν ανθηρή και σε αυτό βοηθούσε το γεγονός, ότι βρισκόταν στο κέντρο μιας εύφορης κοιλάδας και αποτελούσε κόμβο συγκοινωνίας πάνω στο δρόμο Προύσας και Πάνορμου. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την γεωργία,σηροτροφία,κτηνοτροφία και το εμπόριο. Οι Έλληνες παρά το γεγονός ότι είχαν λιγότερα στρέμματα γης, είχαν περισσότερες μουριές (2,50 εκατ.) και οι Τούρκοι (1,50 εκατ.) αλλά και 3000 περίπου στρ. Αμπέλια. Στο εμπόριο δε, το 80% των καταστημάτων ήταν Ελληνικά. Επίσης, την οικονομία τους βοηθούσε η ύπαρξη λατομείων, που τροφοδοτούσαν την Κωνσταντινούπολη με λίθους για κατασκευή αψίδων,στηριγμάτων, επίστρωση δαπέδων,σκέπες και άλλων αναγκών των κατοικιών.
ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΚΑΤΕΛΗΞΑΝ ΜΕΤΑ ΤΟ 1922
Οι πρόσφυγες από το Μιχαλίτσι εγκαταστάθηκαν στην περιφέρεια Κύργιων της Δράμας και στις πόλεις των Σερρών της Θεσ/νίκης, της Έδεσσας κ.α.
