«Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος»
Η τοποθέτηση του Μ. Δημητριάδη στην ολομέλεια για το δομημένο περιβάλλον και για την αναδιαμόρφωση του άρθρου 147 (τροποποίηση του ν. 3937/2011 Ά 60) που αφορά την μετεγκατάσταση του οικισμού της Ακρινής και Αναργύρων .
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, η όποια κριτική θεώρηση στο παρόν νομοσχέδιο καλό θα είναι να στηρίζεται σε διαπιστώσεις και γεγονότα που λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε. Είμαστε μια χώρα -μάλλον η μοναδική στην Ευρωπαϊκή Ένωση- που δεν έχει κτηματολόγιο, δεν έχει δασικούς χάρτες, δεν έχει παραλίες, δεν έχει πολεοδομικά σχέδια, δεν έχει, δεν έχει. Δηλαδή, δεν έχει αναπτυξιακό βάθρο.
Επιπρόσθετα και εξ αυτού του λόγου, σε τακτές περιόδους έρχεται αντιμέτωπη με ένα τεράστιο πρόβλημα περιβαλλοντολογικών, χωροταξικών και κυρίως κοινωνικών διαστάσεων, που είναι η αυθαίρετη δόμηση.
Υπήρξαν σημαντικές προσπάθειες, είναι η αλήθεια, στη μεταπολίτευση, αλλά δεν ήταν αρκετές για να θεραπεύσουν το πρόβλημα.
Προσπαθούμε, αναγνωρίζοντας τα προηγούμενα, να λύσουμε τα συσσωρευμένα προβλήματα με έναν ενιαίο τρόπο, διότι αλλιώς το πρόβλημα δεν θεραπεύεται. Συγκροτούμε τις διαδικασίες για να υπάρξουν τα κατάλληλα χωροταξικά εργαλεία στις χρήσεις γης, ειδικά χωροταξικά και περιφερειακά χωροταξικά προγράμματα.
Στο πλαίσιο αυτό η λογική του νομοσχεδίου είναι η διευκόλυνση της τακτοποίησης με ισχυρά εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Με λίγα λόγια,
απέναντι στις στρεβλώσεις και στο πελατειακό δίκτυο που αναπτύχθηκε στο παρελθόν, ερχόμαστε να προσθέσουμε ένα ακόμα παζλ που εδραιώνει, πρώτον, τον εκδημοκρατισμό των σχέσεων πολιτών και δομών και του δομημένου περιβάλλοντος και, δεύτερον, την οικονομική ανάπτυξη με προοπτική.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο κάνει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι αποφασίζει πώς θα γίνεται πλέον η αδειοδότηση των κτηρίων. Κάνει μια βαθιά τομή και διαχωρίζει τις πολεοδομίες των δήμων από τον έλεγχο από τις περιφέρειες. Εισάγεται ο θεσμός του ιδιώτη ελεγκτή μηχανικού, όπως ήδη υπάρχει από το μητρώο ελεγκτών. Επιπλέον, οι δήμοι κάνουν τα τοπικά χωροταξικά σχέδια που τώρα πια είναι στο 100% της ελληνικής επικράτειας.
Βέβαια, για να γίνουν αυτά τα χωροταξικά σχέδια απαιτούνται ορισμένα πράγματα όπως, πρώτον, η οριοθέτηση των δασών, δεύτερον, η διευθέτηση παραλιών και αιγιαλών και τρίτον, το κτηματολόγιο να υπάγεται σε νέο φορέα μαζί με υποθηκοφυλακεία, ώστε να μπορέσουμε το 2020 να έχουμε ένα ισχυρό κτηματολόγιο τουλάχιστον στο 70% της επικράτειας.
Το ενιαίο κτηματολόγιο στην επικράτεια προσδίδει ασφάλεια και μια νομική βάση πάνω στην οποία θα επιλυθούν αναπτυξιακά ζητήματα, όπως όλοι γνωρίζουμε. Αυτό είναι ένα πραγματικό πλαίσιο, ένα ευκρινές, απλοποιημένο, λιγότερο γραφειοκρατικό, αλλά ταυτόχρονα αξιόπιστο πλαίσιο που αφορά την αδειοδότηση, τον έλεγχο και τον ρόλο της παρακολούθησης όλης της οικοδομικής δραστηριότητας, αυτήν τη φορά και από ιδιώτες μηχανικούς.
Το δεύτερο που προσπαθεί να κάνει το νομοσχέδιο αφορά αυτήν καθ’ εαυτήν την αυθαίρετη δόμηση. Για πρώτη φορά, λοιπόν, ξεχωρίζουν οι απλές παραβάσεις από τα αυθαίρετα κτήρια σε δύο κατηγορίες. Υπάρχει μια ισχυρή μέριμνα – υποβοήθηση – τακτοποίηση. Προσπαθούμε και επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ασφάλεια σε μια σειρά θεμάτων που προκύπτουν.
Επίσης, μια σημαντική τομή του νομοσχεδίου είναι αυτή που αναφέρεται στους κοινόχρηστους χώρους και στο περιβαλλοντικό ισοζύγιο που αποτελεί ένα σημαντικό κριτήριο για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία.
Τα άρθρα για τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης και την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινοχρήστων Χώρων δεν έρχονται για να εξυπηρετήσουν κανένα μεγάλο κεφάλαιο, αλλά τις αυθαιρετουπόλεις. Υπάρχει δυνατότητα για μια προφανή αναβάθμιση του δημόσιου χώρου μέσω ενός αξιόπιστου περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Ο νόμος, επίσης, δεν μπορεί να λύσει ιδιοκτησιακά θέματα, διότι ακριβώς δεν μπορεί να επεμβαίνει σ’ αυτά.
Τέλος, τα πρόστιμα είναι τέτοια που είναι πραγματικά αποτρεπτικά για μελλοντικές αυθαιρεσίες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ και στο άρθρο 147 που αφορά την περιοχή μου κυρίως, το ενεργειακό λεκανοπέδιο, τα Λιγνιτικά Πεδία Δυτικής Μακεδονίας και τις υποχρεωτικές μετεγκαταστάσεις οικισμών που απαιτούνται προς τούτο, ακριβώς για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εξορυκτική διαδικασία.
Με το άρθρο 147, που αφορά την απαλλοτρίωση των οικισμών Αναργύρων και Ακρινής, τροποποιούμε το ν. 3937/2011 που προέβλεπε την εξ ημισείας ανάληψη του βάρους των απαλλοτριώσεων και των μετεγκαταστάσεων ανάμεσα στη ΔΕΗ και στο ελληνικό δημόσιο. Ήταν, όμως, πάντα –επί πολλά χρόνια δηλαδή- ένα κλασικό παράδειγμα διαχρονικής εξαπάτησης και κοροϊδίας όλων των κατοίκων της περιοχής του λεκανοπεδίου για έναν πολύ απλό και βασικό λόγο: Δεν προχώρησε ποτέ η διαδικασία απαλλοτρίωσης ή μετεγκατάστασης, διότι πρώτη προϋπόθεση ήταν να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο κάποια εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Η δεύτερη προϋπόθεση ήταν πως έπρεπε να πράξει το ίδιο και η ΔΕΗ ΑΕ, μόνο που αυτοί που τότε, το 2011, νομοθέτησαν αυτόν ακριβώς το νόμο είχαν ήδη υπογράψει το πρώτο μνημόνιο και ήταν αδύνατο να εκταμιεύσουν αυτά τα ποσά από τον προϋπολογισμό, τουλάχιστον σε κοντινό ορίζοντα. Για τη ΔΕΗ βέβαια είχαν ήδη δρομολογήσει τη διαδικασία εκποίησής της, την ιδιωτικοποίησή της και την απαξίωσή της, άρα ποιος θα πλήρωνε και για τι; Με λίγα λόγια, γνώριζαν από πρώτο χέρι πως δεν επρόκειτο να χρηματοδοτηθεί απολύτως τίποτα, στηριζόμενοι στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος νόμος, ο ν. 3837/2011, δεν είχε κανένα χρονοδιάγραμμα, ούτε καμμία χρονική δέσμευση.
Εμείς, λοιπόν, αφενός δημιουργήσαμε κάποιο δημοσιονομικό χώρο στα κρατικά ταμεία και αφετέρου διασώσαμε την ίδια τη ΔΕΗ ως επιχείρηση, αλλά και τον δημόσιο χαρακτήρα της.
Ως εκ τούτου, μπορέσαμε να ανταποκριθούμε σ’ αυτήν την κρίσιμη απόφαση της μετεγκατάστασης και της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης μετά το τέλος του 2016, δηλαδή αφού σταθεροποιήσαμε αυτά τα πράγματα που μόλις προανέφερα.
Έτσι, κινηθήκαμε πολιτικά ώστε να ενεργοποιήσουμε τις πρόνοιες του νόμου μ’ ένα πραγματικό αίσθημα ευθύνης. Η κατολίσθηση του ορυχείου του Αμυνταίου και η τραγωδία που επέφερε στον οικισμό των Αναργύρων επέσπευσαν πράγματι αυτήν τη διαδικασία.
Φέρνουμε, λοιπόν, την παρούσα τροποποίηση του ν. 3937 για την αναγκαστική απαλλοτρίωση στον οικισμό των Αναργύρων υπέρ του ελληνικού δημοσίου και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, όπως θα έπρεπε ακριβώς να είναι και ο προηγούμενος νόμος του 2011, εάν ήταν πράγματι να εφαρμοστεί.
Ορίζουμε, επιπλέον, τον χρόνο για την απαλλοτρίωση της Ακρινής στο ένα εξάμηνο, ανταποκρινόμενοι στην πρόταση της πρόσφατης λαϊκής συνέλευσης των κατοίκων της κοινότητας, αλλά και των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας, γιατί εν τω μεταξύ έχουμε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να είμαστε συνεπείς. Έχουμε εργαστεί γι’ αυτό.
Οι ίδιοι οι πολιτικοί που συνεπώς και συνεχώς μας εξαπατούσαν σε μια κίνηση σπάνιας αγοραίας πολιτικής, κατέθεσαν τροπολογία όπου ζητούσαν να αλλάξουμε εμείς τον νόμο που αυτοί είχαν θεσπίσει. Είναι ένα μνημείο αμοραλισμού και άγνοιας κινδύνου για το κακό που έκαναν στον τόπο μας.
Όμως, οι δυνατότητες στον πολιτικό της αξιοπρέπειας είναι ακαταμάχητες και ο αγώνας μας για έξοδο από την κρίση με όλη την κοινωνία όρθια είναι μπροστά μας.
Σας ευχαριστώ
Θέμης Μουμουλίδης: «Με τον προσδιορισμό σαφούς χρονοδιαγράμματος για την μετεγκατάσταση της Ακρινής , αίτημα που υποστηρίξαμε ομόθυμα και οι τέσσερις βουλευτές Π. Ε. Κοζάνης , κλείνει ιστορικά ο κύκλος των μετεγκαταστάσεων».
Ομιλία του Θέμη Μουμουλίδη στην Ολομέλεια της Βουλής , για το άρθρο 147, του νομοσχεδίου: «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος».
« Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
θα ήθελα να επισημάνω και να χαιρετίσω το θετικό κλίμα, το κλίμα συναίνεσης , μέσα στο οποίο διεξάγεται η συζήτηση για ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο. Η Κυβέρνηση συνεχίζει να νομοθετεί, καλύπτοντας κενά που επί δεκαετίες δεν μπόρεσαν να καλυφθούν ή να εκσυγχρονιστούν στην ελληνική νομοθεσία.
Συζητούμε σήμερα και σε λίγες ώρες θα είναι νόμος του κράτους, το νομοσχέδιο για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος. Mε το νομοσχέδιο αυτό ρυθμίζονται σειρά αυθαιρεσιών και παραβλέψεων του παρελθόντος. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που δημιουργεί πεδίο για ένα βελτιωμένο τοπίο στον πολύ ευαίσθητο χώρο του δομημένου περιβάλλοντος.
Πριν προχωρήσω και αναφερθώ κυρίως σε ένα άρθρο, οφείλω να επισημάνω , ενδεικτικά, δύο τομές του νομοσχεδίου, γιατί οφείλουμε να δημιουργήσουμε μια εικόνα πραγματικότητας στην κοινωνία.
Υπάρχουν, λοιπόν, δύο σημεία στα οποία ενδεικτικά αναφέρομαι. Το πρώτο είναι ο διαχωρισμός της αρχής που εκδίδει άδειες [Πολεοδομία] , από την αρχή που ασκεί τον έλεγχο. Θεωρώ ότι είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα.
Το δεύτερο είναι η νομοθέτηση απλοποίησης της διαδικασίας έκδοσης αδειών. Όσοι έχουν μπει στη βάσανο έκδοσης άδειας, γνωρίζουν ότι η έκδοση άδειας ήταν πολύ χρονοβόρα και γραφειοκρατική διαδικασία. Με το παρόν νομοσχέδιο, σε ένα μήνα από την κατάθεση εγγράφων στην Πολεοδομία , μπορεί να αρχίσει η ανοικοδόμηση, με τους κατάλληλους βέβαια και ασφαλείς ελέγχους που πρέπει να γίνονται και να ακολουθούνται.
Έρχομαι τώρα στο άρθρο 147 που ενδιαφέρει την Π.Ε.Κοζάνης, περιοχή που εκπροσωπώ. Όμως, δεν στέκομαι σ’ αυτό μόνο γιατί αφορά στην περιοχή που εκπροσωπώ, αλλά γιατί νομίζω ότι με το άρθρο αυτό κλείνει και μία ιστορική περίοδος μακράς ταλαιπωρίας τοπικών κοινωνιών την οποία οφείλω να επισημάνω
Το άρθρο, λοιπόν, αναφέρεται στη ρύθμιση των μετεγκαταστάσεων των οικισμών Αναργύρων του Δήμου Αμυνταίου και της Ακρινής του Δήμου Κοζάνης, μετεγκαταστάσεις που έρχονται με καθυστέρηση πολλών ετών, ως πολιτική επιλογή που δικαιώνει τις κοινωνίες δύο ταλαιπωρημένων τοπικών κοινοτήτων.
Στις περιπτώσεις των μετεγκαταστάσεων, θα έπρεπε να εφαρμόζαμε το αυτονόητο, δηλαδή ότι, για να δραστηριοποιηθεί κάποιος εξορυκτικά σε μία περιοχή, θα έπρεπε απαραίτητα να έχει προηγηθεί και ολοκληρωθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης και όχι να επιτρέπεται η εξορυκτική δραστηριότητα κυριολεκτικά λίγα μέτρα από τη ζωή των κατοίκων.
Βέβαια, στην περίπτωση των Αναργύρων – ήρθε η φύση, να δημιουργήσει τη δική της εκδοχή για το μέλλον- αφού ο ανθρώπινος παράγων φάνηκε αδύναμος να προβλέψει αυτό που η φύση πάντοτε επιφυλάσσει.
Καλό είναι λοιπόν, όταν νομοθετούμε, να νομοθετούμε αυστηρά υπέρ του οφέλους του συνόλου της κοινωνίας.
Αυτή είναι, λοιπόν, η πραγματικότητα της περιοχής. Η Κυβέρνηση και κατ’ επέκταση η ΔΕΗ καλούνται να ολοκληρώσουν τον κύκλο των μετεγκαταστάσεων στην περιοχή. Αυτό κάνει το άρθρο 147 του παρόντος νομοσχεδίου. Με τη μετεγκατάσταση της Ακρινής και των Αναργύρων κλείνει ένας ιστορικός κύκλος αυθαίρετης πολλές φορές λειτουργίας των προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά και Διοικήσεων της ΔΕΗ και αυτό θα πρέπει να πιστωθεί στις σημαντικές πολιτικές επιλογές αυτής της Κυβέρνησης.
Με τον προσδιορισμό σαφούς χρονοδιαγράμματος για την μετεγκατάσταση της Ακρινής , αίτημα που υποστήριξαν ομόθυμα και οι τέσσερις βουλευτές Π.Ε.Κοζάνης , κλείνει ιστορικά ο κύκλος των μετεγκαταστάσεων. Θα ευχόμουν στο μέλλον όποια διαδικασία μετεγκατάστασης υπάρξει να ακολουθεί τη διαδικασία του αυτονόητου, δηλαδή πρώτα να ολοκληρώνεται η μετεγκατάσταση και να ακολουθεί κάθε εξορυκτική δραστηριότητα.
Κλείνοντας την τοποθέτησή μου, θα απευθυνθώ δι’ ολίγον στον Υπουργό.
Αγαπητέ Υπουργέ,
αφού αυτό το νομοσχέδιο μιλά για αυθαίρετα και αυθαιρεσίες, γνωρίζετε πολύ καλά μία εγκληματική αυθαιρεσία που συμβαίνει λίγα μίλια από το λιμάνι του Λαυρίου.
Μιλώ για την περίπτωση των αυθαιρεσιών στην ιστορική νήσο της Μακρονήσου. Σήμερα το νησί της μαρτυρικής Μακρονήσου, βρίσκεται στην κυριολεξία στο έλεος των ανέμων, αλλά και στο έλεος των ασυνείδητων.
Αυτό που συμβαίνει, αγαπητέ Υπουργέ, στην Μακρόνησο είναι πρωτοφανές και έχουμε ευθύνη όλοι. Επειδή είχαμε και τη δυνατότητα να γνωρίζουμε πώς ήταν το νησί αυτό πριν από τέσσερα, πέντε, επτά χρόνια, εκείνο που πρέπει να καταγγείλουμε στον ελληνικό λαό και στο Εθνικό Κοινοβούλιο είναι ότι η αυθαιρεσία στη Μακρόνησο «έχει χτυπήσει κόκκινο».
Γνωρίζοντας την ευαισθησία σας, περιμένω σημαντικές πολιτικές πρωτοβουλίες για την υπεράσπιση της ιστορικής μνήμης και την υπεράσπιση των τόπων εξορίας, με επιλογές που δεν κοστίζουν οικονομικά, αλλά δικαιώνουν ηθικά αγώνες για την δημοκρατία . Πρόκειται για πολιτικές επιλογές τις οποίες έχουμε ανάγκη ως κοινωνία και ως Εθνική Αντιπροσωπεία.
Σας ευχαριστώ».