– Αφορμή ήταν το πολιτιστικό πρόγραμμα που εκπονούν οι μαθητές της Ε Τάξης του 5ου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης
“Ακούστε,περνάει η ΠΑΝΔΩΡΑ!” το σχολικό έτος 2014-2015, μαζί με τις καθηγήτριες Μουσικής Κοτζαμανίδου Ολγα και Εικαστικών Τάνια Γκιούρα.Οι μαθητές διδάχθηκαν την ιστορίας της πρώτης Φιλαρμονικής στη Βόρεια Ελλάδα,της “Πανδώρας”Κοζάνης και γνώρισαν συστηματικά,με τη βοήθεια βιβλίων,πινάκων ζωγραφικής και διαδικτύου όλα τα όργανα που παίζουν σε μία μπάντα.Αποκορύφωμα των δραστηριοτήτων ήταν η επίσκεψή τους στον φιλόξενο χώρο της Πανδώρας και η ξενάγησή τους από τον πάντα πρόθυμο Αρχιμουσικό της,κύριο Πάρη Καραχάλιο.Ακολούθως,του πήραν συνέντευξη με ερωτήσεις που ετοίμασαν μόνοι τους,έλυσαν τις απορίες τους και φωτογραφήθηκαν μαζί του.
Σας παραθέτουμε την συνέντευξη κι ελπίζουμε να κινηθεί το ενδιαφέρον κι άλλων μαθητών να γνωρίσουν από κοντά την ιστορική και σπουδαία μας Φιλαρμονική.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Κύριε Καραχάλιο,από ποιά ηλικία ασχολείστε με τη Μουσική;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Από τότε που γεννήθηκα!Ο μπαμπάς μου ήτανε μουσικός,έπαιζε ακορντεόν και μου έμαθε απο πέντε χρονών να παίζω ακορντεόν.Μετά,όταν έγινα δώδεκα χρονών,στην πρώτη Γυμνασίου,που ανέλαβε εδώ ο πατέρας μου ως Αρχιμουσικός,ήρθα και κατατάγηκα κι εγώ,με πρώτο όργανο το τύμπανο-γιατί είχε ανάγκη τότε ο πατέρας μου-κι έπαιζα τύμπανο.Αργότερα,επειδή ένας κλαρινίστας είχε αρρωστήσει και δεν είχε ο μπαμπάς μου πρώτο κλαρίνο,πήρα κι εγώ το κλαρίνο και από τότε έπαιζα πρώτο κλαρίνο και σαξόφωνο.Στις παρελάσεις έβγαινα Αρχιμουσικός,γιατί ο μπαμπάς μου επειδή ήτανε στρατιωτικος,δεν τον επέτρεπαν ναρθει με την Πανδώρα,έπρεπε ναρθει με την στρατιωτική μουσική,Και τότε στις παρελάσεις έβγαινα εγώ,ένας κοντοπίθαρος,τόσος δα ήμουνα και είχα τη ράβδο η οποία ήτανε πιο ψηλή από μένα.Το χέρι μου όταν τελείωνε η παρέλαση μου πονούσε επί δέκα μέρες-δεν ήταν βαριά,έπρεπε όμως να την πετάω ψηλά.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Υπάρχει κάποιο όργανο που σας αρέσει περισσότερο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Ολα μ αρέσουνε γιατί ταχω μάθει σχεδόν,τσάτραπατρα που λένε,γιατί δεν μπορεί να ξέρω και το μπάσο!Για να τα διδαξω όμως πρέπει να τα ξέρω.Σχεδόν όλα τα όργανα ταχω μάθει.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Εχετε πάθος με την Μουσικη;Ποιές είναι οι εμπειρίες που σας έχει δώσει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Ενα πράγμα θα σου πω.Είμαι ηλικίας 75 χρονών.Η Πανδώρα πρέπει να ανοίγει στις 6 η ώρα.Το πάθος μου είναι τέτοιο,που έρχομαι από τις 5:30.Τέτοια είναι η αγάπη μου για τη μουσική.Και στο σπίτι τα ραδιόφωνα και οι τηλεοράσεις παίζουν συνέχεια,σ’όλα τα δωμάτια.Τέτοια είναι η αγάπη μου γι αυτήν.Ο πατέρας μου έτσι μ’έχει μάθει κι έτσι συνεχίζω μέχρι σήμερα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Σε ποιά ηλικία αποφασίσατε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με τη μουσική και για ποιούς λόγους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Το κύριο επάγγελμα το δικό μου ήταν ταχυδρομικός.Ημουνα προιστάμενος Ταχυδρομείου και υπηρετούσα τελευταία στην Πτολεμαίδα.Και όταν αρρώστησε ο πατέρας μου,ήρθα με μετάθεση εδώ κι αναγκάστηκα να αναλάβω την μπάντα.Επειδή ήξερα και μουσική,είχα και τα αντίστοιχα πτυχία,με εμπιστεύτηκε ο τότε Δήμαρχος κ.Παγούνης τη Φιλαρμονική σ’εμένα κι απτο 1984 μέχρι σήμερα,είμαι Αρχιμουσικός εδώ στην μπάντα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Αν δεν είχατε γίνει μαέστρος,τι δουλειά θα θέλατε να κάνετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Ημουνα ταχυδρομικός!Και πήρα σύνταξη και από το Ταχυδρομείο γιατί εκεί σπούδασα.Πήγα σε σχολή,σε σχολή προισταμένων.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Εχετε παιδιά ή εγγόνια που να αγαπούν και να ασχολούνται με τη μουσική όπως εσείς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Μ΄ έκαψες!Εχω δύο κορίτσια,δύο κόρες,οι οποίες είναι μεγάλες,η μία 34,η άλλη 32 ετών.Δυστυχώς,παρότι έμαθα τη μισή Κοζάνη μουσική,κι έβγαλα πολλούς μουσικούς,τα κορίτσια μου δεν μ΄άκουσαν και δεν ασχολήθηκαν με την μουσική.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Πόσα χρόνια είστε μαέστρος,και πώς αισθάνεσθε που είστε μαέστρος αυτής της ιστορικής μπάντας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Σας είπα και προηγουμένως όταν ήρθα το 1984 απο την Πτολεμαίδα,ανέλαβα αρχιμουσικός κατόπιν εντολής του τότε Δημάρχου μέχρι σημερα.Και είμαι πάρα πολύ χαρούμενος κι ευχαριστημένος γιατί εκτός του ότι είμαι μαέστρος στη μπάντα έχω βγάλει πάρα πολλούς μουσικούς.Η στρατιωτική μουσική αυτή τη στιγμή που είναι στην Κοζάνη μέσα,έχει 6 παιδιά.Τα 4 παιδιά είναι παλιοί μαθητές δικοί μου.Και σε άλλες στρατιωτικές μουσικές υπήρξανε μαθητές μου.Και μάλιστα ο ένας από αυτούς,ο οποίος είναι και Κοζανίτης,ανέλαβε και αρχηγός όλων των στρατιωτικών μουσικών.Βγήκε με τον πατέρα μου βέβαια,είμαστε ίδια ηλικία.Δηλαδή φτάσαμε στα ανώτερα στρώματα της στρατιωτικής μουσικής.Γύρω στα 30- 35 άτομα βγήκανε σε στρατιωτικές μουσικές.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Σε ποιές εκδηλώσεις παίρνει μέρος η Πανδώρα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Παίζουμε σε όλες τις θρησκευτικές,τις εθνικές,κοινωνικές εκδηλώσεις.Δηλαδή,την Πρωτοχρονιά και τα Χριστούγεννα παίζουμε τα κάλαντα.Μετά,11 Οκτωβρίου,28 Οκτωβρίου και 25 Μαρτίου παίζουμε στις παρελάσεις,εθνικές γιορτές.Την Μεγάλη Παρασκευή παίζουμε στη περιφορά του Επιταφίου.Την Κυριακή του Θωμά φέρνουμε την εικόνα της Παναγίας από τον Αγιο Κωνσταντίνο,παίζουμε μιά march triomphale,στον Αγιο Νικόλαο.Τα καλοκαίρια παίζουμε,πήγαμε και εκδρομές σε άλλες πόλεις και παίξαμε σε διάφορα φεστιβάλ,θα δείτε μέσα έχω και αναμνηστικά που μας χάρισαν οι τότε διοργανωτές.Αρα όλο το χρόνο η Πανδώρα βρίσκεται στο δρόμο,γιατι παίζουμε σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής της Κοζάνης.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Ποιά είναι η επίσημη στολή-φορεσιά των μουσικών της Πανδώρας,τι χρώματα έχει και με ποιά κριτήρια επιλέχτηκε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Αλλάξαμε πάρα πολλές φορεσιές.Είχαμε μία φορεσιά,η οποία ήταν η πλέον άτυχη.Μας χάρισε κάποιος Κοζανίτης έμπορος ένα τόπι μεγάλο από την Αθήνα,κι εμείς για να τον τιμήσουμε αναγκαστήκαμε και κάναμε τις στολές οι οποίες ήταν τελείως άχαρες,ξεθωριασμένες(το 1981).Μετά κάναμε αυτή τη μπλε τη στολή εδώ,με έξοδα του συλλόγου(το 1983) γιατί σας είπα ότι ήταν Σύλλογος μέχρι το 1984.Από το 1984 και μετά έγινε Δημοτική Φιλαρμονική και ανέλαβε όλα τα έξοδα ο Δήμος.Μετά όπως βλέπετε φτάνουμε σε ένα άλλο σημείο.Από το 1989 κάναμε αυτή την κόκκινη στολή.Παρακάλεσα και έγινε αυτή η κόκκινη στολή γιατί είναι τσόχα,ήταν χοντρή και το χειμώνα τα παιδιά κρυώνανε και δεν μπορούσαν να παίξουν.Κι επειδή ήταν χοντρή αυτή,δέχτηκε ο Δήμος και μας έκανε αυτή την στολή την οποία κρατήσαμε αρκετά χρόνια.Επειδή χάλασε αργότερα η στολή αυτή,τα παιδιά μεγάλωσαν,ψήλωσαν-γιατί τότε ήταν όλοι κοντοπίθαροι-κάναμε με το Δήμο την άλλη,την μπλε την στολή(2008) την οποία έχουμε μέχρι σήμερα.Είναι μπλε,σκέτη μπλε είναι και φοράμε άσπρες ζωστήρες.Εχουμε τα κίτρινα αυτά τα κρόσια για να σπάσουμε λίγο το μονόχρωμο μπλε.Στο κεφάλι φοράμε καπέλο πάντοτε,το καπέλο γαλλικού τύπου.Οταν βγαίνουμε για την Μεγάλη Παρασκευή τις άσπρες ζώνες δεν τις φοράμε λόγω πένθους.Κάθε μαθητής έχει δική του στολή,άλλος την έχει εδώ και οι περισσότεροι ντύνονται στο σπίτι τους και έρχονται έτοιμοι ντυμένοι όταν έχουμε κάποια υπηρεσία.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Τα τελευταία τρία χρόνια ποιές συναυλίες έχετε δώσει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε δώσει σε ένα φεστιβάλ στην Εδεσσα,έπαιξα εκεί ένα ωραίο πρόγραμμα,μετά πήγαμε στη Λάρισα,που η Λάρισα έχει πάρα πολύ καλή Φιλαρμονική κι έχουμε καλή συνεργασία.Μετά,πήγαμε στη Θεσσαλονίκη δύο φορές,έγιναν δύο φετιβάλ εκεί και συμμετείχαμε εκεί και πήραμε και αναμνηστικά.Οποιος μας καλεί πηγαίνουμε.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Εχετε δώσει συναυλίες και εκτός Ελλάδας με την Πανδώρα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Οχι.Δε σταθήκαμε τυχεροί γιατί συνέπεσαν πολλές αιτίες και η κυριότερη αιτία ήταν το οικονομικό.Δε δεχόταν και δεν άντεχε ο Δήμος να μας αντιμετωπίσει αυτή τη δαπάνη.Είχαμε πρόθεση,όπως κι άλλες μπάντες με τις οποίες συνεργάζομαι εδώ στη Βόρεια Ελλάδα,με τη Θεσσαλονίκης,Εδέσσης,Καλαμαριάς,Αμπελοκήπων,οπότε δε μπορέσαμε να πάμε,δυστυχώς.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Εχει συμμετάσχει ποτέ η Πανδώρα σε διαγωνισμό,κι αν ναι,έχει πάρει ποτέ βραβείο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Σε διαγωνισμό δεν έχουμε συμμετάσχει,αλλά τα παιδιά που πήγαιναν για τη στρατιωτική μουσική,πήγαιναν με διαγωνισμό,οπότε έμμεσα σαν να πηγαίναμε κι εμείς γιατί είχαν βγει γύρω στα 40 παιδιά στις στρατιωτικές μουσικές.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Ποιά δεκαετία είχατε μεγάλες επιτυχίες;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Κανονικά,χωρίς να θέλω να χωρίσω τις δεκαετίες,όλα τα χρόνια αυτά,η Φιλαρμονική μας είχε σταθεί στο ύψος της,έπαιζαν όλα τα παιδιά πάρα πολύ ωραία,και δεν έχω παράπονο από κανέναν.Στη δεκαετία του ΄90,έτυχε να είναι μία σειρά από πολλά παιδιά,τα οποία τελικά έφυγαν και πήγαν στις στρατιωτικές μουσικές.Τότε ήταν,στη δεκαετία του ΄90.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Στα 30 χρόνια που διευθύνετε την Πανδώρα,ποιές συναυλίες ήταν ξεχωριστές για σας;Υπάρχει κάποια που σας έμεινε αξέχαστη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Εκανα πρόπερσυ μία συναυλία στις 30 Δεκεμβρίου 2013 πάνω στο Θέατρο Τέχνης,όπου μίλησα και για την ιστορία της μουσικής και είχαμε παρουσιάσει ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα,το οποίο θα μας μείνει αξέχαστο.Επαιξαν πάρα πολύ ωραία κι ευχαριστήθηκα κι εγώ.Τα παιδιά υπερέβαλαν τον εαυτό τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Από πότε εργάζεστε σ αυτό το κτίριο;Πόσες πρόβες κάνετε μέσα στη βδομάδα και ποιές ώρες είναι ανοιχτός ο Σύλλογος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Εδώ εργάζομαι από το 1984 ως Αρχιμουσικός,νωρίτερα όμως διατέλεσα και στο Σύλλογο,και γραμματέας στο Συμβούλιο.Επομένως εδώ στην Πανδώρα,απο τότε που ήμουνα Α Γυμνασίου μέχρι σήμερα,υπηρετώ 65 ολόκληρα χρόνια.Εδώ γεννήθηκα,εδώ μεγάλωσα,εδώ γερνάω,δεν ξέρω τώρα πόσο θα καθήσω,τόσα χρόνια είμαι συνέχεια εδώ γιατί εδώ το θεωρώ δεύτερο σπίτι μου.Η Φιλαρμονική κάνει πρόβες κάθε Δευτέρα και Πέμπτη.Εδώ τους βάζω διάφορα κομμάτια τα οποία μελετούνε τις άλλες μέρες και την Δευτέρα και Πέμπτη δένουμε τα κομμάτια με όλα τα όργανα.Η πρόβα αρχίζει από τις 8μμ μέχρι τις 9μμ,μία ώρα,δεν χρειάζεται πολύ γιατί ήδη έχουνε μελετήσει τα κομμάτια στα διπλανά τα δωμάτια και ακούνε μετά όλο το κομμάτι,όλα τα όργανα μαζί.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Από ποιά ηλικία δεχεστε τα παιδιά για μαθητές;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Τα παιδιά,εάν είναι λίγο εύσωμα και ψηλά,τα παίρνω από την Εκτη Δημοτικού γιατί μόλις τελειώσει η διαδικασία της εκμάθησης της θεωρίας και του οργάνου,πρέπει να τα βάλω οπωσδήποτε μες την μπάντα γιατί αλλιώς τα χάνουμε,χάνουν το ενδιαφέρον και σηκώνονται και φεύγουν,πάει στράφι η δουλειά μου.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Ποιά όργανα θεωρείτε εσείς τα πιο βασικά σε μιά μπάντα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Είναι όλα.Είναι αλληλένδετα το ένα με το άλλο.Αρχίζουν τα φλάουτα,μετά τα φλάουτα αρχίζουν τα πρώτα κλαρίνα,μετά πάνε τα δεύτερα κλαρίνα,μετά πάμε στις τρομπέτες,κορνέτες δηλαδή,εδώ είναι οι δεύτερες τρομπέτες-τα φλικόρνα,εδώ είναι τα σαξόφωνα.Το ένα καλύπτει το άλλο σε ανάγκες γιατί ανάλογα με την έκταση φωνής που παίζει το κάθε όργανο,μετά ξεκινάει το άλλο,μόλις πάμε λίγο παρακάτω ξεκινάει το άλλο όργανο οπότε όλα τα όργανα είναι αναντικατάστατα μες την μπάντα.Κάποτε μου φυγε ένας που έπαιζε μπάσο και δημιουργήθηκε πρόβλημα,γιατί το μπάσο κρατάει το χρόνο στα όργανα.Ακόμα και τα πιάτα.Αυτά γεμίζουν και δίνουν άλλη ομορφιά στον ήχο,ολοκληρώνεται ο ήχος της μπάντας.Αρα για μένα,όλα τα όργανα είναι ίδια και αναντικατάστατα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:Θα θέλαμε τέλος από σας,μιά ευχή ή συμβουλή.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Θα σας πω ένα περιστατικό πριν φτάσω εκεί.Κάποτε δύο κυνηγοί αγρίων θηρίων έφτασαν στην Αφρική και κυνηγούσανε λιοντάρια.Σε μιά στιγμή ένας πήγε από δω,άλλος πήγε από κει για να πιάσουνε.Βλέπουνε όμως το λιοντάρι ναρχεται.Είχε ξεχάσει ο ένας να πάρει το όπλο του.”Τι έγινε,τι θα κάνουμε,θα μας φάνε τα λιοντάρια!”.Αυτός μες την τσέπη του είχε μία φλογέρα.Βγάζει τη φλογέρα,σαν να ήξερε,και άρχισε να παίζει.Το λιοντάρι αμέσως φρενάρησε.Κοίταξε έκπληκτο το μουσικό και σιγά σιγά ήρθε κι εκατσε στα γόνατα,δίπλα στο μουσικό.Η μουσική εξημερώνει τα άγρια θηρία και τους ανθρώπους.Γι αυτό και σας δίνω μία ευχή,όσο μπορείτε να μαθαίνετε και να ασχολείστε με τη μουσική.Δεν έχει σημασία αν ασχολείστε επαγγελματικά.Ερασιτεχνικά.Να μάθετε κάποιο όργανο,να πάτε κάπου,να τραγουδάτε…Αυτό είναι Μουσική!Είναι Αρμονία!Η μουσική εξημερώνει τα ήθη.Δε θεωρείται μουσικός κάποιος και να είναι αλήτης,άξεστος.Ο μουσικός έχει καλλιέργεια ψυχής,αισθημάτων,γίνεται ευγενικός,στο σχολείο,στους συμμαθητές,στους δασκάλους,στο σπίτι,στους φίλους του.Πρέπει να ασχολείται με τη Μουσική.Η γνώμη μου είναι αυτή και η ευχή μου.Να ασχολείστε με τη Μουσική.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ!!ΕΝΑ ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ κ.ΚΑΡΑΧΑΛΙΟ!!
Επιμέλεια καταγραφής και παρουσιαση:
Κοτζαμανίδου Ολγα
