Ολοκληρώθηκαν με απόλυτη επιτυχία οι θεατρικές παραστάσεις του ποιητικού μονόλογου του Γιάννη Ρίτσου ΑΙΑΣ, που παρουσιάστηκε από το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης στη θεατρική σκηνή της Αίθουσας Τέχνης το τριήμερο 23, 24 και 25 Απριλίου 2013.
Την παράσταση επιμελήθηκε ο Κώστας Κοζικόπουλος, ο οποίος ερμήνευσε και τον μονόλογο του έργου που συγκλόνισε και καθήλωσε τους θεατές, που “απελευθερώθηκαν” μόνο στο παρατεταμένο τελευταίο χειροκρότημα.
Σημαίνοντα λόγο βέβαια έπαιξε ο διαχρονικά ανυπέρβλητος ποιητικός λόγος του Γιάννη Ρίτσου που περιλαμβάνεται στο σημαντικότατο έργο του ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ και πραγματεύεται το γεμάτο παράπονο και οργή ξέσπασμα του μυθικού Αίαντα, ενάντια στους Ατρείδες που καταρράκωσαν την αξιοπρέπειά του και τον πρόδωσαν, καθώς και την αγωνιώδη πορεία του προς την καθαρτήρια αυτοχειρία, σε κατάσταση παραίσθησης και παράλληλα ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας.
Λιτό σκηνικό, οι θεατές επί σκηνής… Οι “εικόνες” εσωτερικότητας συναισθημάτων, πανανθρώπινων νοημάτων και επίκαιρων μηνυμάτων που εναλλάσσονται, είναι καταιγιστικές…
…Πεσμένος κατάχαμα ο Αίας, ματωμένος, ανάμεσα σε πτώματα ζώων που ο ίδιος είχε σκοτώσει στις στιγμές της παράκρουσης με την ψευδαίσθηση της εκδίκησης, αυτοσαρκάζεται και αναφωνεί: «Εγώ είμαι ο δυνατός, ο αδάμαστος» και υψώνοντας τη φωνή, «Ε να λοιπόν, εγώ ο δυνατός, ο αδάμαστος. Κοιτάχτε με…»
Μετά ξέσπασμα πικρίας και παράπονου: «…βγήκα πρώτος αντίκρυ στον εχθρό σώμα με σώμα. Κι όταν πάλι καιγόνταν τα καράβια κι ο καπνός και οι φλόγες ανεβαίναν στα ουράνια, τόσο που νόμιζες πως καιγόταν η θάλασσα, τότε που ὁ Έκτορας χυμούσε ακράτητος πάνω απ’ τις τάφρους, πάλι εγώ του στάθηκα πρώτος μπροστά. Δεν τα θυμούνται τάχα οι Ατρείδες;»
Όταν πάλι αναμετρά τις πράξεις του, ταπεινωμένος κουλουριάζεται και συνειδητοποιεί τη θέση του: «Άκου γελάνε πάλι στην αυλή. Δεν είναι; Σώπα, σώπα. Γυναίκα κρυώνω. Φέρε μια κουβέρτα. Σκέπασέ με. Δεν κάνει κρύο αλήθεια; Σου χτυπάνε και σένα τα δόντια;» Λίγο νωρίτερα είχε πει: «Γυναίκα, τι κοιτάς; Κλείσε τις πόρτες, κλείσε τα παράθυρα, μαντάλωσε τη μάντρα, βούλωσε τις χαραματιές, μπαίνουν κακά μαμούδια, σαύρες, μπαίνουν μεγάλες μύγες, γέλια κρυφά…»
Αισθάνεται αηδία για τον εαυτό του: «Ακόμη και το σώμα μου απαράδεχτο. Να μην το αγγίξω. Μια σιχασιά. Ξένο, άγνωστο. Μια οσμή τραγίσια…».
Αμφισβητεί ακόμη και το πολυθρύλητο θάρρος του: «…την περηφάνια του αήττητου θάρρους. Ποιο θάρρος…»
Επιφυλάσσεται για τη φιλία: «τίποτα ο φόβος δεν είναι του εχθρού μπροστά στο φόβο του φίλου που ξέρει τις κρυφές πληγές και εκεί σημαδεύει».
Άλλοτε πάλι μοιρολατρικά: «αν νικήθηκα, νικήθηκα όχι απ’ τους ανθρώπους, μόνο απ’ τους θεούς. Καμιά νίκη ούτε ήττα δεν είναι δική μας…».
Βρισκόμενος κατάματα με το θάνατο, εκδηλώνει την ανθρώπινη απελπισία, την απογοήτευση και τη θλίψη του: «Θέλω να θυμηθώ κάτι καλό. Θέλω. Δεν μπορώ. Κόβεται η θύμηση στη μέση. Όλα βουλιάζουνε σ’ αυτό το χάσμα. Μόνο τ’ άσχημα μένουν απέξω…».
Και τέλος ο σπαρακτικός αποχαιρετισμός προς το φως του ήλιου, καθώς βαδίζει αποφασισμένος, να συναντήσει το αιώνιο σκοτάδι, τη λύτρωση: «Τι όμορφη μέρα! Ω φέγγος του ήλιου, ποτάμι χρυσό…, …γυναίκα, …γυναίκα»…
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Κώστας Κοζικόπουλος
Γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1983 από γονείς Τρανοβαλτινούς. Αποφοίτησε το 2006 από τη σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου της Ξάνθης.
Ασχολήθηκε με το θέατρο για πρώτη φορά το 2005, ως φοιτητής στην Ξάνθη, όταν σαν υπεύθυνος της φοιτητικής ομάδας “Γέφυρα” ανέβασε τη Μήδεια του Μποστ, με τον ίδιο στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη συνέχεια το 2006 ερμήνευσε τον “Ορέστη” του Γιάννη Ρίτσου με το Θεατρικό Εργαστήρι Ξάνθης. Το 2008 εισήχθη με υποτροφία στη δραματική σχολή “Ανδρέας Βουτσινάς”, από όπου αποφοίτησε το 2011. Το ίδιο έτος έλαβε μέρος στο έργο “Τοπίο με πνιγμένα χάδια” του Άκη Δήμου. Το 2012 συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης και σε πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση -επίσης του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης- “Προ των Πυλών”.
Γιώργος Μαστρ.
