Από τον Γιώργο Μαστρογιαννόπουλο
Ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την πληθυσμιακή εξέλιξη στο Δήμο Σερβίων – Βελβεντού, προκύπτουν από την εξέταση των στοιχείων της απογραφής 2011, συγκριτικά με αυτά της απογραφής του 2001. Γενικότερα καταγράφεται ότι τη δεκαετία που μας πέρασε, τα δημοτικά-τοπικά διαμερίσματα του Δήμου έχουν υποστεί μια σχετική πληθυσμιακή συρρίκνωση, με τη μεγαλύτερη να παρατηρείται στην ευρύτερη ορεινή περιοχή των Καμβουνίων.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις μεταβολές θα πρέπει να έχουμε υπόψη τις παρακάτω παραμέτρους:
Κατ’ αρχάς τα στοιχεία δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα γιατί ο τρόπος απογραφής το 2011, σε σχέση με την απογραφή του 2001, ήταν διαφορετικός. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες απογραφές, αυτή του 2011 εστίασε στην καταγραφή του «μόνιμου» πληθυσμού της Ελλάδας, όχι του «πραγματικού». Καταχώρισε δηλαδή τους απογραφομένους στον πίνακα της περιοχής όπου δήλωσαν ότι ζουν μόνιμα το τελευταίο δωδεκάμηνο («μόνιμοι»), και όχι στο σημείο που βρίσκονταν την ημέρα της απογραφής («πραγματικοί»). Επιπλέον η χωροταξική διαφοροποίηση διαφόρων δήμων ή δημοτικών – τοπικών διαμερισμάτων λόγω της εφαρμογής του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ επιφέρει ανάλογες δυσκολίες αξιολόγησης των μεταβολών.
Επίσης δεν πρέπει να συγχέουμε την έννοια του «μόνιμου» πληθυσμού που αναφέρθηκε παραπάνω με την έννοια του «νόμιμου» πληθυσμού που είναι ο αριθμός των δημοτών που απογράφηκαν και δήλωσαν ότι είναι καταχωρημένοι στα αντίστοιχα δημοτολόγια. Αυτό παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον αν αναλογιστούμε π.χ. ότι ο «νόμιμος» πληθυσμός του Δήμου Σερβίων – Βελβεντού είναι 20.256 δημότες, ενώ ο «μόνιμος» πληθυσμός φτάνει μόλις τους 14.830!
Οι πληθυσμιακές μεταβολές στο Δήμο Σερβίων – Βελβεντού σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) έχουν ως εξής:
1. Πίνακας «ΜΟΝΙΜΟΥ» Πληθυσμού Απογραφής 2011
(ΕΛΣΤΑΤ Α.Π. 11247/28.12.2012)
ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΒΙΩΝ – ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ (Έδρα: Σέρβια, τα) |
|
14.830 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ |
|
3.448 |
Δημοτική Κοινότητα Βελβεντού |
|
3.399 |
Βελβεντός, ο |
|
3.360 |
Παλαιογράτσανον, το |
|
39 |
Τοπική Κοινότητα Αγίας Κυριακής |
|
14 |
Αγία Κυριακή, η |
|
14 |
Τοπική Κοινότητα Καταφυγίου |
|
28 |
Καταφύγιον, το |
|
28 |
Τοπική Κοινότητα Πολυφύτου |
|
7 |
Πολύφυτον, το |
|
7 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΜΒΟΥΝΙΩΝ |
|
1.539 |
Τοπική Κοινότητα Ελάτης |
|
415 |
Ελάτη, η |
|
415 |
Τοπική Κοινότητα Μικροβάλτου |
|
334 |
Μικρόβαλτον, το |
|
333 |
Μονή Στανού, η |
|
1 |
Τοπική Κοινότητα Τρανοβάλτου |
|
790 |
Λαζαράδες, οι |
|
94 |
Τρανόβαλτον, το |
|
645 |
Φρούριον, το |
|
51 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΙΒΑΔΕΡΟΥ |
|
1.232 |
Τοπική Κοινότητα Λιβαδερού |
|
1.232 |
Λιβαδερόν, το |
|
1.232 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΕΡΒΙΩΝ |
|
8.611 |
Δημοτική Κοινότητα Σερβίων |
|
3.540 |
Λάβα, η |
|
0 |
Νέα Λάβα, η |
|
560 |
Σέρβια, τα |
|
2.980 |
Τοπική Κοινότητα Αυλών |
|
293 |
Αυλαί, αι |
|
293 |
Τοπική Κοινότητα Βαθυλάκκου |
|
615 |
Βαθύλακκος, ο |
|
615 |
Τοπική Κοινότητα Γουλών |
|
185 |
Γούλαι, αι |
|
185 |
Τοπική Κοινότητα Ιμέρων |
|
212 |
Αύρα, η |
|
56 |
Ίμερα, τα |
|
156 |
Τοπική Κοινότητα Καστανιάς |
|
565 |
Καστανιά, η |
|
68 |
Νέα Καστανιά, η |
|
497 |
Τοπική Κοινότητα Κρανιδίων |
|
461 |
Κρανίδια, τα |
|
461 |
Τοπική Κοινότητα Λευκάρων |
|
211 |
Λεύκαρα, τα |
|
211 |
Τοπική Κοινότητα Μεσιανής |
|
280 |
Μεσιανή, η |
|
280 |
Τοπική Κοινότητα Μεταξά |
|
226 |
Μεταξάς, ο |
|
226 |
Τοπική Κοινότητα Νεράιδας |
|
148 |
Νεράιδα, η |
|
148 |
Τοπική Κοινότητα Πλατανορρεύματος |
|
1.004 |
Πλατανόρρευμα, το |
|
1.004 |
Τοπική Κοινότητα Πολυρράχου |
|
269 |
Πολύρραχον, το |
|
134 |
Προσήλιον, το |
|
135 |
Τοπική Κοινότητα Ροδίτου |
|
290 |
Κουβούκλια, τα |
|
27 |
Ροδίτης, ο |
|
263 |
Τοπική Κοινότητα Τριγωνικού |
|
312 |
Τριγωνικόν, το |
|
312 |
2. Πίνακας «ΝΟΜΙΜΟΥ» Πληθυσμού 2011 (ΕΛΣΤΑΤ 31.7.2012)
5 1404 |
ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΒΙΩΝ – ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ |
20.256 |
6 140401 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΕΡΒΙΩΝ |
11.680 |
6 140402 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ |
4.022 |
6 140403 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΜΒΟΥΝΙΩΝ |
2.961 |
6 140404 |
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΙΒΑΔΕΡΟΥ |
1.593 |
3. Συγκριτικός Πίνακας «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ» και «ΜΟΝΙΜΟΥ» Πληθυσμού Απογραφής 2001 με «ΜΟΝΙΜΟ» Πληθυσμό Απογραφής 2011
|
Με τις επιφυλάξεις (περί «πραγματικού», «νόμιμου» και «μόνιμου» πληθυσμού) που διατυπώθηκαν στην αρχή, σχετικά με τον τρόπο της απογραφής το 2001 και το 2011, τα συμπεράσματα των μεταβολών των κατοίκων ανά δημοτικό-τοπικό διαμέρισμα έχουν ως εξής:
– Τη μεγαλύτερη μείωση του «μόνιμου» πληθυσμού -όπως προαναφέρθηκε- έχουν υποστεί τα τοπικά διαμερίσματα της ευρύτερης ορεινής περιοχής των Καμβουνίων, με πρώτο το Μικρόβαλτο σε ποσοστό 38% (από 538 σε 334 κατοίκους, λαμβανομένου υπόψη ότι το έτος 2000 ήταν η τελευταία χρονιά λειτουργίας των ΜΑΒΕ), ο Μεταξάς σε ποσοστό 29% (από 318 σε 226), η Ελάτη σε ποσοστό 25% (από 554 σε 415), το Λιβαδερό σε ποσοστό 23% (από 1597 σε 1232), το Τρανόβαλτο σε ποσοστό 20% (συνολικά με Λαζαράδες, Φρούριο από 984 σε 790, αφού τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε κρίση το μάρμαρο) και το Πολύρραχο-Προσήλιο σε ποσοστό 20% (από 335 σε 269), ενώ φαίνεται να κράτησε τους κατοίκους του το Τριγωνικό (από 322 σε 312).
– Ελάχιστα είναι τα τοπικά διαμερίσματα που είχαμε αύξηση των κατοίκων, με πρώτο αυτό της Νεράιδας σε ποσοστό 26,5% (από 117 σε 148 κατοίκους), για να ακολουθήσει ο Ροδίτης που αύξησε τον πληθυσμό του σε ποσοστό 14,6% (από 253 σε 290 κατοίκους).
– Έχουν συγκρατήσει τους κατοίκους τους ή είχαν ελάχιστες «απώλειες» τα τοπικά διαμερίσματα του Πλατανορρεύματος, του Βαθυλάκκου, των Λευκάρων και της Μεσιανής.
– Στα Σέρβια είχαμε ποσοστιαία μείωση του πληθυσμού κατά 12,7%, ενώ στον Βελβεντό μείωση κατά 2,7%.
– Απαντώντας και στο κουίζ του τίτλου, το Δημοτικό Διαμέρισμα των Σερβίων που περιλαμβάνει και τον οικισμό της Νέας Λάβας (560 κ.) φέρεται να είναι μεγαλύτερο με 3.540 κατοίκους, έναντι 3.399 του Δημοτικού Διαμερίσματος του Βελβεντού που περιλαμβάνει τον οικισμό του Παλαιογρατσάνου (39 κ.). Εξετάζοντας όμως τα Σέρβια και τον Βελβεντό σαν αυτοτελείς οικισμούς, ο Βελβεντός με 3.360 κατοίκους είναι μεγαλύτερος κατά 380 κατοίκους από τα Σέρβια που έχουν 2.980 κατοίκους!
Γιώργος Μαστρ.
(gmastrogiannopoulos@yahoo.gr)
Υ.Γ. Κλικ παρακάτω για τα επίσημα στοιχεία των απογραφών:
1. Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού – Απογραφής 2011
2. Πίνακας Αποτελεσμάτων ΝΟΜΙΜΟΥ Πληθυσμού 2011
3. Apografi_2001_MONIMOS PL selides 139,140,141.pdf
4. Apografi_2001_PRAGMATIKOS PL selides 141,142.pdf