Μακεδονικός Κοζάνης 1959 – 2012 – Ιστορική αναδρομή – Tου Στέφανου Τρύφωνα

Ήταν δυο ήταν τρία ας είναι το δύο χιλιάδες δεκατρία…..

Του Στέφανου Τρύφωνα – αθλητικογράφου από το 1977

Δημιούργημα του σκοταδιστικού ανατολικού μεσαίωνα η πόλη της Κοζάνης βγήκε απ’ αυτόν με έναν μυστικιστικό γοητευτικό ελληνομακεδονικό προφίλ. Πρόκειται για μια νεοϊστορική πόλη όπου σμίγουν επεξεργαστικά κι αποστραγγιστικά όλες οι δυτικομακεδονικές κουλτούρες και πολιτισμοί.

Γύρω από μια μεσαία αστική τάξη ευδαιμονιστική, εγκρατή, τοπικιστική, εμπορική, εθνική, φιλοδυτική.

Σε αυτή την παραδοσιακή δυτικομακεδονική πόλη, την κατηφορικά χτισμένη πάνω σε ένα λοφίσκο, μου αρέσουν τα παμπάλαια σπίτια με τους λουλουδιασμένους αυλόγυρους τις γραφικές ξύλινες πόρτες και τα κομψής αρχιτεκτονικής χαγιάτια.

Αλλά και οι αποκριάτικοι ήχοι των χάλκινων που συνοδεύουν τους χορευτικούς ρυθμούς των ντόπιων ντυμένων, συνήθως, με πατροπαράδοτες φορεσιές.

Η Κοζάνη είναι σίγουρα η πρωταθλήτρια των γιαπρακιών των κιχιών και των κρεατόπιτων (από κιμά) που τόσο μου άρεσαν από τα παιδικά μου χρόνια του 60’ .

Τότε που τα κορίτσια του σχολείου μας χόρευαν στις διάφορες γιορταστικές εκδηλώσεις της Κοζάνης τα σοκάκια κι εγώ άνοιγα διάλογο με το δάσκαλο για την ιδιόμορφη κοζανίτικη γλωσσική προφορά.

Παιδί της πόλης κι ο μεταπολεμικός Μακεδονικός πρωταθλητής Δυτικής Μακεδονίας το 1959 λίγους μήνες πριν την δημιουργία της Β’ Εθνικής σε δύο φάσεις μέχρι τα 1962 έχοντας επικεφαλής το θρυλικό «τρίο Κ» (Κυράνος, Καλώτας, Κυρατσούς) τον αξέχαστο τερματοφύλακα Τέλη Διάφα , τον φούρναρη αμυντικό ογόλιθο Λόλο Βαρδάκα, σ’ αυτή την πόλη των πλακατζήδων (που αγοράζουν συνήθως τσάντες απ’ το Σιώγκα ) του άρεσε να μου διηγείται παλιές δαφνοστεφανομένες ιστορίες του Μακεδονικού Κοζάνης, ώσπου λίγο πριν το τέλος της ζωής του, δεν με αναγνώριζε.

• Ποιος είσαι εσύ;

• Ο Φέρενς Πούσκας

• Όχι, είσαι ο Αλέκος Καλαμανίδης….

 

Ο Μακεδονικός Κοζάνης έχασε την συγκλονιστική μάχη σώμα με σώμα το 1964 με το νικηφόρο Φλώρινας για το εισιτήριο της Β’ Εθνικής και στη συνέχεια συμμετείχε στη συγχώνευση με τον επίσης τοπικό αλλά προσφυγικών κοινωνικο-ψυχολογικών προεκτάσεων Ολυμπιακό.

Ο οποίος είχε υποβιβαστεί τότε από τη Β’ Εθνική για ένα βαθμό, ενώ είχε μηδενιστεί και σ’ ένα παιχνίδι, με την ανάπλαση Τυρνάβου.

Δημιουργήθηκε ο ΦΣ Κοζάνης που συμπεριέλαβε στις τάξεις του τους Γαλάζιους Καλιανιώτη, Παπακρασά, Κουντουρά, Τιάλιο, Δράμαλη, Πεσλή, Κωσταρέλα, Αλέκο Αποστολίδη … κλπ

 

Δημιουργήθηκε μια δεύτερη ομάδα φυτώριο, ο Λασσάνης οποίος λειτούργησε μέχρι τα 1977 οπότε και τερμάτισε έβδομος στον πρώτο όμιλο της Α’ ΕΠΣ ΒΔΜ όπου πρωταθλητής ήταν ο Μακεδονικός της Σιάτιστας με 41 βαθμούς, δεύτερος ο Άρης Πτολεμαΐδας με 40 βαθμούς και τρίτη η τοπική ΑΕ Ποντίων με 33 βαθμούς.

Ο Λασσάνης είχε φέρει λευκή ισοπαλία στο ΔΑΚ με τον πρωταθλητή Μακεδονικό Σιάτιστας ένα φθινοπωρινό Κυριακάτικο πρωινό, σ’ ένα συναρπαστικό αγωνιώδες παιχνίδι με πολύ σασπένς και μισογεμάτο γήπεδο.

Σε αυτή τη δεκατετραετία ο Λασσάνης αναδείχθηκε δυο φορές κυπελλούχος ΕΠΣΒΔΜ έχοντας ουσιαστικά μετατραπεί στη δεύτερη ομάδα της πόλης.

Στα 1972 νίκησε στον τελικό το μακεδονικό Σιάτιστας με 3-1 και στα 1976 τον Πυρσό Γρεβενών με 3-2.

Τότε στα πλαίσια του Πανελλήνιου ερασιτεχνικού Κυπέλλου (που είχε ξεκινήσει επίσημα στα 1971-1972) είχε νικήσει στα Χανιά την Ιωνία με 2-1 ύστερα από μεγαλειώδη εμφάνιση.

Στη συνέχεια στάθηκε άτυχος στα ΔΑΚ με το μεγάλο τα χρόνια εκείνα Ρουφ του Νίκου Αλέφαντου.

Αποκλείστηκε από τον προημιτελικό στα πέναλτι (6-7) κι ενώ ο κανονικός αγώνας είχε λήξει ισόπαλος με 1-1.

Το καλοκαίρι εκείνο ο πλάγιος μπακ Καραγιάννης μεταγράφηκε στην “Κοζανάρα” προστιθέμενος στους Παναγιώτη και Γιώργο Δαδαμόγια, Δήμου, Παρτώνα, Καπρίνη, Πλιάκη και τον αξέχαστο πολυπράγμωνα Νίκο Παπαδόπουλο.

Ήταν η εποχή που η τοπική κοζανίτικη κουλτούρα ήταν κυρίαρχη στην “Κοζανάρα” που αποτελούσε μια πανίσχυρη ομάδα έδρας, φόβητρο για κάθε φιλοξενούμενο.

Στα 1977-1978 ο Λασσάνης μετονομάζεται σε Μακεδονικό κι ο Μακαρίτης πια Γιώργος Τιάλιος, δημιουργεί μια ιδιαίτερα τεχνική και ομοιογενή ψυχολογικά ομάδα που παίζει θεαματικό ποδόσφαιρο, υψηλού ποιοτικού ποδοσφαίρου με επικεφαλής το Σάββα Παπαδόπουλο (πανύψηλος τερματοφύλακας και μπασκετμπολίστας) Μαρκόπουλο, Κωτούλα που έκαναν τα επόμενα χρόνια σπουδαία καριέρα με τα χρώματα των ερυθρολεύκων.

Στην κυανόλευκη ομάδα άνηκε ο Γκουσγκούνης που σκοράριζε συχνά σαν σέντερ φορ αλλά και μπαλαδόροι τύπου, Τσολάκη, Παφίλη, Γρίβα, Μάτα, Μάρα κλπ…. Που μάγευαν με το καλλιτεχνικού επιπέδου παιχνίδι τους.

 

Τελικά ο Μακεδονικός έχασε την υπόθεση ανόδου από την ΑΕΠ Ποντίων Κοζάνης του κλινικάρχη Ορέστη Κωνσταντινίδη και Παύλου Τσακιρίδη, βασικού στελέχους της πρώτης ομάδας της πόλης από το 1959 έως και το 1992.

 

Επρόκειτο σίγουρα και για μια φυλετική μάχη γενικότερης τοπικής κοινωνικής και ιδεολογικής επικράτησης κι ενώ το χαριτωμένο και συμπαθητικό τραγούδι του Μιχάλη Βιολάρη “Τι Λοζάνη τι Κοζάνη” ήταν στο φόρτε του.

 

Στα 1983-1984 ο Παύλος Τσακιρίδης μετά τα μέσα του 70’ επανακάμπτει στο Μακεδονικό Κοζάνης τον οποίο οδηγεί επιτέλους στη Δ’ Εθνική κάνοντας κυριολεκτικά καρέ των Άσσων ….

Πρόεδρος ο δικηγόρος Γιάννης Τζήμος, πρώην ποδοσφαιριστής του συλλόγου κι έφορος στίβου του Εθνικού Κοζάνης, πατέρας της πανέμορφης μπασκετμπολίστριας του Λασσάνη και του Παναθλητικού Συκεών Θεσσαλονίκης Χριστίνας Τζήμου.

 

Το δίδυμο Τσακιρίδη-Τζήμου οδηγεί το Μακεδονικό Κοζάνης στο Πρωτάθλημα της Δ’ Εθνικής κι ενώ οι ερυθρόλευκοι τα απογεύματα καλπάζουν στο νεοσύστατο πρωτάθλημα της Γ’ Εθνικής προκαλώντας ντελίριο ενθουσιασμού στις μεγάλες τοπικές μάζες φιλάθλων.

 

Αλλά και τα πρωινά στο ΔΑΚ ο Μακεδονικός παλεύει σαν λιοντάρι για να ανανεώσει την παραμονή του στην κατηγορία την οποία κέρδισε στα χαρτιά από τον Άρη Ποντοκώμης από τον οποίο είχε ηττηθεί στα πέναλτι στην ουδέτερη Πτολεμαΐδα με διαιτητή τον πρώην σπουδαίο τετρακοσάρη Θόδωρο Τουράνη.

Στο πρωτάθλημα της Δ’ Εθνικής το 1984-1985 ο Μακεδονικός Κοζάνης θα παλέψει γενναία ηρωικά, σκληρά για μια θέση στον ήλιο της κατηγορίας και την επόμενη αγωνιστική χρονιά.

Δυο απανωτές εντός έδρας ήττες από το Λιτόχωρο και τη Σιάτιστα στο ΔΑΚ στα μέσα του δευτέρου γύρου, θα δώσουν τέλος στο όνειρο της παραμονής στη Δ’ Εθνική καθώς δε θα του αρκούν οι συνολικά οκτώ νίκες και οι οκτώ ισοπαλίες.

 

Άλλωστε ήταν πάντα μια κατηγορία από την οποία υποβιβάζονταν πολλές ομάδες και σίγουρα ο τοπικός Μακεδονικός ήταν άπειρος και όντας καινούριο σώμα σε αυτή έκανε ένα πολύ άσχημο τελευταίο τετρακοσάρι στο πρωτάθλημα νικώντας μονάχα στο ΔΑΚ με 3-1 την Δήμητρα Τρικάλων.

Σαν γηπεδούχος νίκησε σε εφτά παιχνίδια παραχώρησε τέσσερις ισοπαλίες και ηττήθηκε πέντε φορές. Κι από τα Φάρσαλα τους τοπικούς Ποντίους και τη Χάκλη.

Εκτός έδρας νίκησε στη Σιάτιστα, ενώ πήρε ισοπαλίες στην Καλαμπάκα από τον Λαρισαϊκό, τον Τοξότη Βόλου και την ΑΕ Ποντίων Κοζάνης.

 

Την Κυριακή 19 Μαΐου του 1985 έκλεισε τη συμμετοχή του στη Δ’ Εθνική με την ντροπιαστική συντριβή του στον Αλμυρό μετά από μια 8μηνη διαρκή προσπάθεια (έναρξη 17 Σεπτέμβρη με λευκή ισοπαλία στο ΔΑΚ με τους Σοφάδες) που του απέφερε δεκαεφτά ατόφιους και πολυδουλεμένους βαθμούς στον πρώτο γύρο και μόλις εφτά στον δεύτερο όπου παρουσιάστηκε κατώτερος του αναμενομένου.

 

Τα πλήρη αποτελέσματα του Μακεδονικού Κοζάνης στο πρωτάθλημα της Δ’ Εθνικής ήταν τα ακόλουθα :

Μακεδονικός Κοζάνης – Σοφάδες 0-0 , 1-2

Μακεδονικός Κοζάνης – Μετέωρα Καλαμπάκας 1-1 , 1-1

Μακεδονικός Κοζάνης – Φάρσαλα 1-5, 1-2

Μακεδονικός Κοζάνης – Απόλλων Λάρισας 1-1, 1-5

Μακεδονικός Κοζάνης – Κένταυρος Βόλου 1-0, 0-2

Μακεδονικός Κοζάνης – Όλυμπος Λεπτοκαρυάς 1-0, 1-3

Μακεδονικός Κοζάνης – Λαρισαϊκός 1-0, 0-0 – ΑΟ

Μακεδονικός Κοζάνης – Τοξότης Βόλου 0-0, 0-0,

Μακεδονικός Κοζάνης – Απόλλων Λιτοχώρου 2-3, 2-4

Μακεδονικός Κοζάνης- ΑΕ Ποντίων Κοζάνης 0-4, 0-0

Μακεδονικός Κοζάνης – Σιάτιστα 1-2, 2-1,

Μακεδονικός Κοζάνης – Κεραυνός Βόλου 3-1, 0-1

Μακεδονικός Κοζάνης – Δήμητρα Τρικάλων 3-1, 1-2

Μακεδονικός Κοζάνης – Ηρακλής Χάλκης 0-4, 0-4

Μακεδονικός Κοζάνης – Αλμυρός Βόλου 2-1, 0-10

Βαθμολογία

5ος ΟΜΙΛΟΣ
1.	Αχιλλέας Φαρσάλων	ΛΑΡ	48	62-25
2.	Απόλλων Λάρισας	ΛΑΡ	46	73-31
3.	Ηρακλής Χάλκης	ΛΑΡ	43	54-25
4.	Πόντιοι Κοζάνης	ΚΟΖ	40	42-25
5.	Απόλλων Λιτοχώρου	ΠΙΕΡ	38	64-40
6.	Σοφάδες	ΚΑΡΔ	37	50-39
7.	Αλμυρός	ΜΑΓΝ	35	50-34
8.	Μακεδονικός Σιάτιστας	ΚΟΖ	35	45-35
9.	Κένταυρος Νεάπολης	ΜΑΓΝ	32	55-47
10.	Τοξότης Βόλου	ΜΑΓΝ	32	36-41
11.	Όλυμπος Λεπτοκαρυάς	ΠΙΕΡ	30	38-38
12.	ΑΟ Καρδίτσας	ΚΑΡΔ	26	36-42
13.	Κεραυνός Βασιλικής	ΤΡΙΚ	24	33-53	-2 β.
14.	Μακεδονικός Κοζάνης	ΚΟΖ	24	29-62
15.	Μετέωρα Καλαμπάκας	ΤΡΙΚ	21	37-58
16.	Λαρισαϊκός	ΛΑΡ	17	24-50	-3 β.
17.	Δήμητρα Τρικάλων	ΤΡΙΚ	9	21-104	-2 β.

Στα 1984 – 1985 ο Μακεδονικός Κοζάνης για πρώτη φορά ξέφυγε από τα ευρύτερα δυτικομακεδονικά δεδομένα κάτι που δεν κατόρθωσε στα 1959, 1964 και 1978 όταν με λίγη τύχη θα μπορούσε να βρεθεί στη Β΄ Εθνική ή στην Εθνική Ερασιτεχνική.

Μια ομάδα η οποία στη 7/7/1953 έφερε στο ΔΑΚ 1-1, με τον πανίσχυρο ΠΑΟΚ της χρυσής μεταπολεμικής του εποχής με τον Κουϊρουκίδη στο 68’ λεπτό να ισοφαρίζει το γκολ του Λάζαρου Καλώτα από τα μέσα του α’ ημιχρόνου μια ομάδα η οποία στις 8/4/1962 στα πλαίσια του κυπέλλου Ελλάδος και στο ίδιο κύπελλο έχασε με 0-1, από το δικέφαλο του Βορρά με γκολ του Λέναδρου Συμεωνίδη στο πρώτο δεκάλεπτο του αγώνα μια ομάδα οι οποία μόλις ξαναπήρε το παλιό ένδοξο όνομά της, βρέθηκε στη σκιά της Κοζανάρας των τοπικών ποντίων και της ΑΕ Κοζάνης όσον αφορά τα επιτεύγματα της και στο θεσμό του κυπέλλου της ΕΠΣ Κοζάνης.

Χωρίς καμιά συμμετοχή σε τελικό του κυπέλλου της ΕΠΣ Κοζάνης θα μπορούσαμε να τραγουδήσουμε ένα παλιό παρορμητικό άσμα, “φευγάτε από μπρος, φευγάτε από μπρος, στο γήπεδο μπαίνει ο Μακεδονικός” το οποίο τραγουδούσαν στα μεγάλα παιχνίδια του συλλόγου όπως με την ΜΠΟΥΣΚ και την Ραντνίσκι Βελιγραδίου, στα χρόνια του πενήντα οι γνήσιοι και βέροι κοζανίτες αληθινοί και πιστοί φίλοι της ομάδας.

Στα χρόνια του 80 από τον πάγκο των κυανόλευκων πέρασαν κι άλλοι παλιοί άσσοι των ερυθρόλευκων όπως οι Μακεδόνας, Καλέας, Δράμαλης, Βλάχος κλπ

Αλλά και ο Μανώλης Δεληγιωργίδης σαν ένας οργανωτής υψηλών στόχων και προσανατολισμών. Στα 1988 ο επιθετικός του Μακεδονικού Κοζιάκης ταύτισε τα όνειρά του με την Κοζανάρα των τελών του 80 για μια τουλάχιστον συμμετοχή στην Πανελλήνια Β’ Εθνική των 18 ή 20 ομάδων από ολόκληρη τη χώρα.

Ο Μακεδονικός Κοζάνης σταδιακά άρχισε να παρακμάζει αγωνιστικά και στα τέλη του 90’ βρέθηκε στον πάτο των πρωταθλημάτων της ΕΠΣ Κοζάνης. Θυμάμαι σε μια πλακατζίδικη τοπική στήλη που είχα την εποχή εκείνη έγραφα αστειευόμενος στην Αθλητική Μακεδονίας Θράκης : « Πρόεδρε Άλεκο Νιάκα η Γ’ κατηγορίας της ΕΠΣ Κοζάνης είναι πολύ μικρή για το Μακεδονικό Κοζάνης του 1999-2000). Η αλήθεια πάντως είναι ότι σχεδόν μόνος τα χρόνια εκείνα ο Αλέξανδρος Νιάκας προσπαθούσε να κρατήσει ψηλά το λάβαρο ενός ιστορικού ελληνομακεδονικού συλλόγου ο οποίος σαράντα χρόνια νωρίτερα είχε συντρίψει στο ΔΑΚ με 5-0 στον τελικό του πρωταθλήματος Δυτικής Μακεδονίας τον Ατρόμητο Καστοριάς.

Η κατάσταση βελτιώθηκε κι αποκαταστάθηκε τα επόμενα χρόνια και στα 2005 ο Μακεδονικός με τεχνικό οδηγό τον Θόδωρο Μανδραβέλη κι ένα μαγευτικό επιθετικό τρίο τερμάτισε όγδοος. Ο Αντωνόπουλος είχε σημειώσει 14 γκολ, ο Πιτένης 11 και ο Ζαχαριάδης 7 και οι κυανόλευκοι μεταξύ άλλων είχαν νικήσει στο στρατιωτικό με 4-3 τον τελικό πρωταθλητή Υψηλάντη Ποντοκώμης.

Για επαγγελματικούς λόγους είχα παρακολουθήσει το πρωτάθλημα της Α’ ΕΠΣΚ 2004-2005 με το Μακεδονικό Κοζάνης να παίρνει την ανάλογη θέση στις σελίδες της εφημερίδας που εργαζόμουν. Στα 2009 έφτασε στο χάλκινο μετάλλιο και φέτος το δίδυμο Κατσίκα , Παπακώστα τον οδήγησε στο χρυσό χάρη στην επιστημονική, μεθοδολογική δουλειά που γίνεται στα φυτώρια και τα τμήματα υποδομής του ιστορικού κοζανίτικου συλλόγου.

Το στρατιωτικό διέθετε στα 2012 τους καλύτερους φρουρούς της πόλης της Κοζάνης αλλά με την επιστροφή τους στο ΔΑΚ ο τοπικός Μακεδονικός θα επιχειρήσει σίγουρα να πραγματοποιήσει ένα παλιό του κρυφό όνειρο … να γίνει η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα της Πρωτεύουσας της Δυτικής Μακεδονίας με ότι άλλο θετικό ήθελε προκύψει …..