Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο
To 1988 η Kraft Jacobs Suchard, μια από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές στην αγορά τροφίμων και γλυκών και ήδη ιδιοκτήτρια της σοκολατοβιομηχανίας Παυλίδου, κατάφερε να αποκτήσει το 24,5% των μετοχών της Ίον που βρισκόταν εκτός ελέγχου των δύο ιδιοκτητών της εταιρείας. Ήταν σαφής η πρόθεσή της να αγοράσει σιγά-σιγά τα μερίδια και των οικογενειών Κωτσιόπουλου και Καρκαζή και να καταφέρει έτσι να έχει στον όμιλό της τις δύο πιο σημαντικές σοκολατοβιομηχανίες της Ελλάδας. Δέκα χρόνια αργότερα οι κ.κ. Κωτσιόπουλος και Καρκαζής κατάφερναν να αγοράσουν τις μετοχές της KJS και αποκτούσαν έτσι τον έλεγχο του 100% της εταιρείας τους. Πεισματάρηδες, δεν ήθελαν να πουλήσουν τους κόπους μιας ζωής. Ακόμη κι όταν οι προσφορές της πολυεθνικής έφταναν ποσά εντυπωσιακά, οι δυο τους επέμειναν και τελικά ήταν αυτοί που προχώρησαν σε εξαγορά μεριδίου –αν και οι άνθρωποι της πιάτσας έχουν να λένε ότι με την πολιτική τους κατάφεραν να αγοράσουν τις μετοχές της KJS χωρίς να πληρώσουν κάποιο υπέρογκο ποσό!
Είναι μια συναρπαστική –ίσως και ρομαντική- ιστορία. Στην Ελλάδα της αποβιομηχανοποίησης, στην Ελλάδα των εισαγωγών, στην Ελλάδα του ξεπουλήματος στις πολυεθνικές και της εύκολης ζωής, οι κ.κ. Κωτσιόπουλος και Καρκαζής προτίμησαν να πολεμήσουν για την εταιρεία τους, δουλεύοντας υπερωρίες κάθε μέρα για να τα βάλουν με έναν αντίπαλο που έμοιαζε ανίκητος. Πίστευαν πως η
σοκολατοβιομηχανία τους δεν θα ήταν πια η ίδια, αν περνούσε στον έλεγχο μιας πολυεθνικής. Και, πάνω απ’ όλα, δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν μια οικογενειακή επιχείρηση με τόσα χρόνια ιστορίας. Η Ίον είναι μια εταιρεία – πρότυπο για τον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα. Ένα ιδανικό παράδειγμα της επιχειρηματικότητας που επικροτούμε κάθε εβδομάδα από την στήλη μας «Ψωνίζουμε Ελληνικά».
82 χρόνια σοκολάτα!
Το 1930 η σοκολάτα ήταν μια ευρωπαϊκή «μόδα» που μόλις είχε αρχίσει να γίνεται γνωστή στην καλή κοινωνία της Αθήνας. Μια παρέα φίλων αποφάσισε πως ίσως να ήταν μια καλή επιχειρηματική κίνηση να ασχοληθούν με την παραγωγή του γλυκίσματος. Έτσι κι αλλιώς, με εξαίρεση την Παυλίδης δεν υπήρχαν σοκολατοβιομηχανίες στην Ελλάδα. Ίδρυσαν λοιπόν την Ίον, δίνοντάς της το όνομα του μενεξέ, αλλιώς «ίον το εύοσμον». Έφτιαξαν το εργοστάσιό της στο Νέο Φάληρο (εκεί που βρίσκεται ακόμη και σήμερα, μοσχοβολώντας με αρώματα σοκολάτας και καραμέλας το «φαληρικό» κομμάτι της οδού Πειραιώς) και πέντε χρόνια αργότερα ενώθηκαν με την εταιρεία ΝΑΣΚΟ που έφτιαχνε καραμέλες και άλλα ζαχαρωτά.
Η ΝΑΣΚΟ ανήκε στους επιχειρηματίες Νασιόπουλο και Κωτσιόπουλο και ο δεύτερος, ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος δεν άργησε να αποδειχτεί η κινητήρια δύναμη της εταιρείας, καταφέρνοντας μετά από μερικά χρόνια να εξαγοράσει τις μετοχές των περισσότερων συνεργατών του και να αποκτήσει τον έλεγχό της. Ο πόλεμος σάρωσε τα πάντα και στην Ελλάδα, αλλά η Ίον κατάφερε να σταθεί στα πόδια της γρήγορα, χάρη κυρίως στο πιο εμβληματικό της προϊόν, την σοκολάτα Αμυγδάλου, που λανσαρίστηκε το 1947. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο σημερινός πρόεδρος της Ίον κ. Γιάννης Κωτσιόπουλος (ανιψιός του τότε ιδιοκτήτη) μπαίνει στην επιχείρηση, παρέα με τον στενό του φίλο Γιώργο Καρκαζή. Και κάνουν θαύματα.
Επεκτείνουν το εργοστάσιο και τις δυνατότητές του, εξαγοράζουν τη μία μετά την άλλη όλες τις αξιόλογες ελληνικές εταιρείες σοκολάτας και ζαχαρωτών (Ιντέρια, Mabel κ.α.), ιδρύουν την δική τους εταιρεία διανομής και προωθούν στην αγορά επαναστατικά προϊόντα: Πάστα φουντουκιού με κακάο (η γνωστή μας «πραλίνα φουντουκιού»), σοκολάτες Break, σοκοφρέτα, σοκολατάκια με ολόκληρο φουντούκι (Noisetta) και πολλά ακόμη.
Από τα παιδικά μας χρόνια όλοι μας έχουμε αναμνήσεις από τα προϊόντα της Ίον. Οι γκοφρέτες Σαφάρι, για παράδειγμα, που περιείχαν συλλογή καρτών με άγρια ζώα. Ή τα πασχαλινά αυγά της Mabel. Και βέβαια οι καραμέλες υγείας, οι πρώτες καραμέλες για τον λαιμό. Όλα αυτά ήταν προϊόντα της Ίον…
Η γλυκιά συνταγή της επιτυχίας
Οι κ.κ. Κωτσιόπουλος και Καρκαζής αποδείχτηκαν και μεγάλοι μαέστροι στο μάρκετινγκ. Ήδη από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 χρησιμοποίησαν τη δύναμη της διαφήμισης όπως ελάχιστοι Έλληνες επιχειρηματίες τα κατάφεραν ποτέ. Έντυπες στην αρχή και στη συνέχεια στην τηλεόραση, πολλές από αυτές έχουν μείνει αξέχαστες στις παλιότερες γενιές.
Και βέβαια ήταν οι διοικητικές τους ικανότητες που έκαναν την διαφορά. Διευθύνοντας την εταιρεία με μαεστρία, κατάφεραν να την κάνουν μέσα σε λίγα χρόνια μια από τις μεγαλύτερες του είδους της στην Ευρώπη και μια από τις 50 πιο σημαντικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Έστησαν ένα εξαιρετικό δίκτυο διανομής με κέντρα στην Αθήνα, το Βόλο και την Θεσσαλονίκη, άνοιξαν νέο εργοστάσιο στην Άρτα και ξεκίνησαν και εξαγωγές!
Όλα αυτά ήταν φυσικό να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των ξένων πολυεθνικών. Δεν ήταν μόνο η Kraft Jacobs Suchard που προσπάθησε να εξαγοράσει την Ίον (μολονότι οι συνεργάτες της στην σοκολατοβιομηχανία Παυλίδου είχαν ενημερώσει τους ιθύνοντες της πολυεθνικής ότι δεν θα κατάφεραν ποτέ να λυγίσουν τους Κωτσιόπουλο και Καρκαζή). Η Nestle, η Vivartia και η RJR Nabisco προσέγγισαν με τη σειρά τους την Ίον, για να λάβουν αρνητική απάντηση. Ο κ. Γιάννης Κωτσιόπουλος πείσμωσε ακόμη περισσότερο μετά την έμμεση κίνηση της KJS και επένδυσε ακόμη πιο πολλά πάνω στην πίστη του ότι οι κόποι μιας ζωής δεν εξαγοράζονται με κανένα τίμημα.
Μια επιχείρηση 100% ελληνική
Έτσι, η Ίον παραμένει, 82 χρόνια μετά την ίδρυσή της, στο σύνολό της στα χέρια των οικογενειών Κωτσιόπουλου και Καρκαζή. Δεν εισήλθε ποτέ στο Χρηματιστήριο (δεν διακινδύνευε κι άλλη κίνηση παρόμοια με αυτήν της KJS), κάτι που κάνει το έργο των δύο αντρών ακόμη πιο σπουδαίο, αφού πέτυχαν τα πάντα με τα δικά τους κεφάλαια! Ωστόσο, δεν δίστασε να συνεργαστεί με άλλες ελληνικές επιχειρήσεις. Όταν αποφάσισε να εισέλθει στην αγορά του παγωτού, το έκανε στην αρχή με την Δέλτα (της προ Vivartia εποχής) και στη συνέχεια με την Κρι-Κρι (άλλη μια εταιρεία που σας έχουμε παρουσιάσει από την στήλη μας «Ψωνίζουμε Ελληνικά»).
Τα τελευταία χρόνια, παρά την οικονομική κρίση που μαστίζει την Ελλάδα, τα καθαρά κέρδη της Ίον παραμένουν κάθε χρόνο στο επίπεδο των 3 εκατ. ευρώ περίπου, επιβραβεύοντας τους ιδιοκτήτες τους για την επιμονή τους στις αξίες τους: την ποιότητα των προϊόντων τους, την ελληνικότητά τους, την σχέση εμπιστοσύνης που κτίζουν με τους καταναλωτές, αλλά και την σχέση με τους εργαζόμενους και τους συνεργάτες και προμηθευτές της.
Σε αυτό το τελευταίο θα πρέπει να κάνουμε μια ακόμη στάση. Γιατί, όπως κάθε Τρίτη διαμηνύουμε από την στήλη «Ψωνίζουμε Ελληνικά», είναι τέτοιες εταιρείες, σαν την Ίον, που θα πρέπει οι νέοι επιχειρηματίες να πάρουν για παράδειγμα, έτσι ώστε η Ελλάδα να καταφέρει να βγει από την κρίση. Εταιρείες που κράτησαν τις εγκαταστάσεις τους εδώ, δίνοντας δουλειά σε Έλληνες (η Ίον απασχολεί περίπου 1.000 εργαζόμενους, αλλά στην ουσία απασχολεί χιλιάδες άλλους, που αποτελούν προμηθευτές και διανομείς των προϊόντων της!) και κατάφεραν να αποκτήσουν πιο εξωστρεφή χαρακτήρα, όχι με το να στείλουν την παραγωγή τους στα Βαλκάνια ή την Ασία, αλλά με το να κάνουν εξαγωγές. Η Ίον εξάγει στις ΗΠΑ και τον Καναδά, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά κυρίως στις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου, όπου είναι μια από τις πιο αγαπητές μάρκες.
Η ιστορία της είναι μια ιστορία που μυρίζει σοκολάτα, καραμέλα και Ελλάδα, γι’ αυτό και ήταν ο πιο γλυκός τρόπος για την στήλη μας να ξεκινήσει τη νέα σεζόν μετά τις διακοπές!
newsbomb.gr
