Η τοπική αυτοδιοίκηση επιπέδου Περιφέρειας και επιπέδου Δήμου καλείται στις μέρες μας να προσαρμοστεί σε ένα ραγδαία εξελισσόμενο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον το οποίο προκαλεί ασφυκτικές πιέσεις με άμεση αντανάκλαση στις τοπικές κοινωνίες.
Είναι ζητούμενο λοιπόν υψίστης σημασίας τα αντανακλαστικά της τοπικής αυτοδιοίκησης σ αυτό το εξελισσόμενο περιβάλλον αλλά και εξίσου μεγάλης σημασίας είναι το πολιτικά αυτοδιοικητικό προσωπικό και όσοι ηγούνται αυτού να αποφύγουν τις μικροπολιτικές αγκυλώσεις και να ασκούν πολιτική διαχείρισης των αναφυόμενων προβλημάτων χωρίς να έχουν τη «δαμόκλειο σπάθη » του πολιτικού κόστους.
Η συγχώνευση των δομών του κράτους και όχι μόνο , η εδαφική αναδιοργάνωση των υπηρεσιών ή ο εξορθολογισμός των δομών όταν δεν είναι προϊόν «συμφωνίας κάτω από τραπέζι » για το που και με ποιό τρόπο θα γίνουν αλλά προϊόν πχ μιας εμπεριστατωμένης οικονομοτεχνικής μελέτης σε συνδυασμό και με άλλες διαρθρωτικές αλλαγές που θα έχουν σαν στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη δεν είναι κατ ανάγκη κάτι κακό . Ασφαλώς τα μέτρα αυτά καθαυτά έχουν ένα κόστος (πχ. η συγχώνευση δομών υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας, κατάργηση υπηρεσιών κλπ ) και άρα συνακόλουθα και ένα πολιτικό κόστος. Ως εκ τούτου είναι μεγάλη η δυσκολία της παραδοχής από τις τοπικές πολιτικές ηγεσίες υπό τον φόβο του πολιτικού κόστους ότι αυτό μπορεί να έχει ένα συγκεκριμένο κόστος ωστόσο όμως όταν αντισταθμίζεται από τα οφέλη διαδικασιών εξορθολογισμού , εδαφικής αναδιοργάνωσης σε συνδυασμό με την υιοθέτηση ενός πλέγματος σωστών επιλογών και επιπλέον με χρήση των δυνατοτήτων των ΤΠΕ μπορεί να έχει και θετική έκβαση.
Είναι αναγκαιότητα οι διαδικασίες αυτές να αντιμετωπίζονται από την τοπική κοινωνία με σκεπτικισμό διότι η συγχώνευση των δομών δεν είναι σε κάθε περίπτωση κάτι καλό αλλά ούτε και σε κάθε περίπτωση κάτι κακό. Στις συνειδήσεις των πολιτών θα πρέπει να υπερισχύει η καθολική κοινωνική συνείδηση χωρίς σύνδρομα ατομικιστικά-τοπικιστικά .Η συσπείρωση των πολιτών αυτή καθαυτή είναι αρχικά μία καλή ένδειξη ότι ο πολίτης αφυπνίζεται όμως εκείνο που είναι ανησυχητικό είναι ότι οι τοπικές κοινωνίες συσπειρώνονται μεμονωμένα συνήθως περιχαρακωμένες επιδεικνύοντας ενίοτε μια συμπεριφορά με χαρακτηριστικά την ιδιοτέλεια , τον ατομισμό και τοπικιστικά σύνδρομα πχ σε επίπεδο γειτονιάς , χωριού , δήμου , περιφέρειας κοκ με παντελή απουσία κοινού στόχου ή κοινού σημείου αναφοράς σε περιφερειακό επίπεδο μάλιστα και με συμπόρευση σ αυτό και του πολιτικού αυτοδιοικητικού προσωπικού με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει.
Ως εκ τούτου τίθεται ο εξής προβληματισμός:
Αυτός όμως είναι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης και όσων ηγούνται αυτής ;
Είμαστε ικανοποιημένοι που γίνεται «ντόρος» για τον τόπο μας μόνο όταν είναι να κλείσει μία δομή είτε αυτό λέγεται Μποδοσάκειο είτε Εφορία είτε Κέντρα συγκέντρωσης μεταναστών κοκ. Εκεί δηλαδή εξαντλείται η συμμετοχικότητά μας;
Είμαστε ικανοποιημένοι με αυτή τη μορφή κινητοποιήσεων χωρίς σκεπτικισμό και θεσμική θωράκιση ενίοτε δηλ. των ανοργάνωτων ,αποσπασματικών , κατακερματισμένων με έντονα το ατομικιστικό-τοπικιστικό στοιχείο με παντελή απουσία οργανωμένου πλαισίου δράσης , στρατηγικής και διεκδικήσεων σε περιφερειακό επίπεδο ;
Αυτά είναι τα μοναδικά αντανακλαστικά της τοπικής κοινωνίας στην κρίση;
Αυτή είναι η προσδοκία μας γι αυτόν το τόπο και πως προσδορίζεται αυτός στη συνείδηση του καθενός από εμάς ;
Μήπως να αναστοχαστεί ο καθένας από εμας συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών ηγεσιών τι ακριβώς εννοεί ως « τόπο του» ;εννοεί τη γειτονιά του , την πόλη του ,τον δήμο του ή την περιφέρεια του και ποια είναι η πιο ενδεδειγμένη μορφή διεκδίκησης « η ισχύς εν τη ενώσει» ή το «διαίρει και βασίλευε»;
Τα συμπεράσματα πάντα κατά το δοκούν
Πτολεμαΐδα
Κατερίνα Ίτσκου – νομικός
Απρίλιος 2012
οι μικρές τοπικές κοινωνίες είναι πολλές
η κοινωνία της Εορδαίας αμύνεται για να διατηρήσει τα κεκτημένα του Μποδοσάκειου
η κοινωνία της Νεάπολης αμύνεται για να μην γίνει το στρατόπεδο υποδοχής
άλλες κοινωνίες αμύνονται για να μην χάσουν τα τμήματα ΤΕΙ, ΕΛΤΑ, τελωνεία κλπ δομές που διαθέτουν στα όρια τους
δυστυχώς η άμυνα στην επιθετική μείωση του κράτους έχει αντικαταστήσει την όποια διεκδίκηση μεριδίου ποιότητας ζωής στην Δυτική Μακεδονία
οι πολίτες συσπειρώνονται μόνο όταν κινδυνεύουν να χάσουν κάτι που διέθεταν…. και αυτό δεν αποτελεί δική τους ευθύνη
απουσιάζει τραγικά μία κοινή περιφερειακή συνείδηση και προοπτική, δεδομένου πως οι χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι οι μόνες που ενδέχεται να διατηρήσουν ψήγματα συνοχής του κοινωνικού ιστού έως το 2020
ενώ όμως οι πολίτες βρίσκονται συνεχώς αμυνόμενοι ενάντια στα καθημερινά θέματα και σε ότι με κόπο στήθηκε από την μεταπολίτευση και μετά, το τοπικό πολιτικό σκηνικό δείχνει επίσης αδύναμο να κινήσει επιθετικές διεκδικήσεις στην δημοσιονομική προσαρμογή της εποχής :
ανύπαρκτη η υποχώρηση των διεκδικούμενων στρατηγικών στόχων ανάπτυξης στα νέα δεδομένα
αποσπασματικές δράσεις κοινωνικής συνοχής
συνεργασίες και διεκδικήσεις κινούμενες αποκλειστικά στα όρια των προσωπικών λυκοφιλιών και διαπαραταξιακών συνεννοήσεων
τραγική η παρουσία των εκπροσώπων στο κοινοβούλιο (με τον φόβο της οργής να κρέμεται με κάθε δημόσια εμφάνιση ή παρέμβαση)
τοπική αυτοδιοίκηση σε παρατεταμένη αργία, μαχόμενη τα εσωτερικά διοικητικά προβλήματα προσαρμογής στον Καλλικράτη και στην άρνηση του μέσου υπαλλήλου να αποδώσει αποτελεσματικό προϊόν, έχοντας δεχτεί δραματικές μειώσεις αποδοχών
οι γενναίες αποφάσεις της αναγκαστικής προσαρμογής των μεγάλων βλέψεων και στόχων δεν έρχονται από πουθενά
το πολιτικό αυτοδιοικητικό προσωπικό διαθέτει μόνο στοιχειώδη αντανακλαστικά και προσαρμόστηκε ήδη στο να παίρνει απλά θέσεις μαζί με τους αμυνόμενους πολίτες, διεκδικώντας το σύνηθες ανταποδοτικό μερίδιο μετά την όποια πιθανή επίτευξη διατήρησης κεκτημένων
μπορούμε να προσδοκούμε σε μία σύνθεση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων με αποκλειστικό στόχο αυτό των (λογικών) διεκδικήσεων ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης ?
υπάρχει διάθεση άσκησης οργανωμένης επιθετικής πολιτικής πίεσης και διεκδίκησης ή θα ταμπουρωθούμε όλοι μέσα στα όρια του χωριού, της γειτονιάς μας ή του σπιτιού μας, αμυνόμενοι ?
κοζάνη
καραμάρκος κώστας – σύμβουλος περιφερειακής ανάπτυξης
απρίλιος 2012
