Με αφορμή ένα παλιότερο οδοιπορικό μας στη Μακεδονία, ψάξαμε και σας προσφέρουμε έναν οδηγό για την αποφυγή ναρκοπεδίων που δυστυχώς υπάρχουν ακόμα στην χώρα μας. Διαβάστε με πολύ προσοχή, πρόκειται για την ζωή σας !

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2008: Συνεχίζουμε και πάλι ασφάλτινα για το χιονοδρομικό του Βιτσίου κι από εκεί χωμάτινα για την κορυφή του ski lift. Η θέα στη λίμνη συναρπαστική. Το γλυκό και φιλικό ανάγλυφο των γύρω κορυφών, μας προκάλεσαν για λίγο πραγματικό “εκτός δρόμου” οδήγημα. Όμως η χαρά μας κόπηκε απότομα μόλις αντικρύσαμε χαρακτηριστικά κόκκινα ταμπελάκια να μας προειδοποιούν για … ναρκοπέδιο. (πηγή:_www.4x4ekdromes.gr)

Η συνοδηγός μου δεν είχε την τύχη να γνωρίζει καθόλου τα σήματα οριοθέτησης των ναρκοπεδίων και τα παραπάνω ταμπελάκια δεν την εντυπωσίασαν καθόλου όταν τα είδε !!! Ευτυχώς έτυχε να τα γνωρίζω. Οπως εύκολα διαπιστώνει κάποιος η πιθανότητα να συναντήσει ναρκοπέδια στα ορεινά (κι όχι μόνον) της πατρίδας μας είναι υπαρκτή.

Μετά από ψάξιμο, ο Offroader.gr είναι περήφανος να σας παρουσιάσει ένα αφιέρωμα που βασίζεται στον Δικτυακό Τόπο Αποναρκοθέτησης Παλαιών ναρκοπεδίων και Υποπτων χώρων στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας & Ηπείρου. Ενα έργο συγχρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους και το τρίτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης – κοινωνία της πληροφορίας.

Παρούσα Κατάσταση

Στις περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας, έχουν προσδιοριστεί περίπου 1.100 ευρύτερες περιοχές που περιέχουν είτε παλαιά ναρκοπέδια, είτε ύποπτους χώρους. Η καταγραφή και οριοθέτηση των επικίνδυνων χώρων είναι ελλιπής και ανακριβής, βασισμένη κυρίως σε πληροφορίες ή μετά από πρόκληση ατυχημάτων. Οι πληροφορίες για επικίνδυνους ή ύποπτους χώρους είναι καταγραμμένες και διασκορπισμένες σε διάφορους Φορείς (Ελληνικός Στρατός, Δασαρχεία, Νομαρχίες, ΟΤΑ κ.λπ.) σε διάφορες μορφές και αταξινόμητες. Οι περιοχές αυτές είναι ως επί το πλείστον ορεινές, δασωμένες και δύσβατες, με συνέπεια την δύσκολη χαρτογράφηση τους με συμβατικά μέσα και τεχνολογία.
Το αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι η δέσμευση μεγάλων περιοχών των Περιφερειών εμποδίζοντας:

Την προσβασιμότητα των κατοίκων,
Την αξιοποίηση και την ανάπτυξη,
Tην περιβαλλοντική τους προστασία,
Την πρόσβαση των σωστικών μέσων σε περίπτωση φυσικών καταστροφών (π.χ. πυρκαγιές).

Ειδικά ο Γράμμος, που έχει χαρακτηρισθεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ενσωματώνει ύποπτες περιοχές χιλιάδων στρεμμάτων που μένουν αναξιοποίητες. Η χώρα μας έχει κυρώσει σειρά αποφάσεων της ΕΕ σχετικών με την άρση ναρκοπεδίων, καθώς και τη συνθήκη ΟΗΕ της Ottawa για την εξουδετέρωση ναρκών κατά προσωπικού. Η περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας αποφάσισαν να συνεργαστούν για την ακριβή καταγραφή, οριοθέτηση και ταξινόμηση όλων των ύποπτων χώρων στις πιο πάνω περιοχές, αποσκοπώντας στην καλύτερη δυνατή οικονομία κλίμακας.

Οδηγίες Αποφυγής εισόδου σε Επικίνδυνες Περιοχές

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε καμία περίπτωση αμέσως με τον εντοπισμό, το άτομο ή η ομάδα δεν προσεγγίζει τα ύποπτα αντικείμενα ή πυρομαχικά, απομακρύνεται από το ίδιο δρομολόγιο και ενημερώνει την πλησιέστερη Αστυνομική Αρχή.

Ένας τεράστιος αριθμός θαμμένων πυρομαχικών (νάρκες, χειροβομβίδες, ρουκέτες, βλήματα κλπ) έχουν διασπαρθεί στην Βόρεια Ελλάδα και ιδιαίτερα στη βορειοδυτική (Δυτ. Μακεδονία – Ήπειρος) κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων που έγιναν εκεί στο πρόσφατο παρελθόν (Γερμανοϊταλική εισβολή, αντίσταση, εμφύλιος).
Στις περιοχές αυτές συγκαταλέγονται τα ορεινά συγκροτήματα: Γράμμου, Βίτσι, Βόρα, Πιερίων, Πίνδου, περιοχές με φυσικό κάλλος, αναξιοποίητες, με πολλές όμως δυνατότητες ανάπτυξης.
Όλοι οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες οφείλουμε να συνδράμουμε ώστε να εκλείψει αυτή η απειλή κατά της ζωής, της ασφάλειας μας, που στέκεται εμπόδιο στην ανάπτυξη αυτών των ιδιαιτέρου φυσικού κάλους περιοχών.
Πριν από την επίσκεψη των ορεινών περιοχών της Δυτ. Μακεδονίας και της Ηπείρου, για την ασφαλή πρόσβαση και αποφυγή των επικίνδυνων περιοχών, θα πρέπει να ενημερωθείτε από τις ιστοσελίδες του δικτυακού τόπου https://mines.pdm.gr
Είναι δυνατόν να υπάρχουν και άλλες επικίνδυνες περιοχές που μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπισθεί καθόσον δεν αναφέρθηκαν από τον ΕΣ και τους άλλους αρμόδιους φορείς. Για αυτό το λόγο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά τις επισκέψεις στις ορεινές περιοχές της Δυτ. Μακεδονίας – Ηπείρου.
Εφόσον αντιληφθείτε ότι είστε μέσα ή κοντά σε χώρο που έχει επισημανθεί με την πινακίδα της παραπάνω φωτογραφίας (ΝΑΡΚΕΣ – MINES) θα πρέπει:

Ακολουθώντας την αντίστροφη ακριβώς κατεύθυνση (στα ίδια βήματα) που προσεγγίσατε το χώρο να απομακρυνθείτε με ιδιαίτερη προσοχή και χωρίς βιασύνη – πανικό από την περιοχή αυτή.
Σε περίπτωση που δεν μπορείτε να βγείτε από την επικίνδυνη περιοχή τηλεφωνήστε (μέσω του κινητού σας τηλεφώνου) στην πλησιέστερη Αστυνομική Αρχή και παραμείνετε στο ίδιο σημείο χωρίς να αγγίξετε οτιδήποτε αντικείμενο αναμένοντας βοήθεια.
Σε περίπτωση που περάσετε την πινακίδα (ΝΑΡΚΕΣ – MINES) σημαίνει ότι περάσατε στα όρια του επικίνδυνου χώρου, τηλεφωνήστε στην πλησιέστερη Αστυνομική Αρχή και παραμείνετε στο ίδιο σημείο χωρίς να αγγίξετε οτιδήποτε αντικείμενο αναμένοντας βοήθεια.

Εφόσον ιδιώτες ή μέλη συλλόγου εντοπίσουν περιοχή που παρουσιάζει στοιχεία ναρκοπεδίου ή ύποπτου χώρου ή μεμονωμένο πυρομαχικό – νάρκη οφείλουν να απευθυνθούν στην πλησιέστερη τοπική αστυνομική Αρχή προκειμένου να δηλωθεί η ύπαρξη ναρκών ή πυρομαχικών. Ακολούθως, η τοπική Αστυνομική Αρχή ενημερώνει την αντίστοιχη Στρατιωτική Αρχή η οποία αφού αναγνωρίσει το χώρο δεσμεύει αυτόν ως ύποπτο ή όχι κατά την κρίση της.

ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΑΓΓΙΖΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΟΡΙΑ Η ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΟΣΟ ΑΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΙ ΑΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ.

ΣΤΑ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΛΑΘΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ

Όλοι οφείλουμε να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή. Όλοι οφείλουμε να προστατεύσουμε το Περιβάλλον. Όλοι οφείλουμε να συνδράμουμε με ένα απλό τρόπο να ενημερώσουμε τις αρμόδιες Αρχές. Δεν επιτρέπεται να διακινδυνεύει κανείς εκτελώντας εργασίες σε περιοχές με νάρκες και μή εκραγέντα πυρομαχικά (UXO’s) με την δικαιολογία ότι καταβάλλεται προσπάθεια για την διαφύλαξη από την φθορά γεωργικής ή κτηματικής περιουσίας.

Βοήθεια από τον … “ουρανό”

Για καλύτερη εξυπηρέτηση και προγραμματισμό των εξορμήσεών σας μετατρέψαμε τις επικίνδυνες περιοχές που αναφέρονται στο παραπάνω site, στο αρχείο Narkes.kmz που μπορείτε να χρησιμοποιείτε στο γνωστό δωρεάν πρόγραμμα GoogleEarth. Εμείς έχουμε εντυπωσιαστεί βλέποντας πόσο κοντά είναι αυτά τα σημεία σε προηγούμενες διαδρομές εξορμήσεών μας ! Το αρχείο αυτό πρέπει να το χρησιμοποιείτε με κάθε επιφύλαξη, αφού από πλευράς μας δεν υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου της πληρότητας και αξιοπιστίας του.
Κατεβάστε το αρχείο Narkes.kmz από: εδώ.

Συμβουλή μας: στις περιοχές που βλέπετε πληθώρα επικίνδυνων σημείων καλό είναι να αποφεύγονται οι “εκτός δρόμου” (εντελώς offroad) κινήσεις και ειδικά τις βραδυνές ώρες και με ομίχλη, τότε δηλαδή που η ορατότητα είναι κακή. Φανταστείτε να μπείτε μέσα σε σηματοδοτημένο ναρκοπέδιο επειδή δεν διακρίνατε τις πινακίδες !!! Επίσης υπάρχει η πιθανότητα κάποιος ασυνείδητος, να μην σεβαστεί αυτές τις πινακίδες και να τις ξηλώσει για πλάκα ή για άλλη χρήση. Οπότε καλύτερα να είμαστε προετοιμασμένοι από πριν να αποφύγουμε αυτές τις περιοχές.

Ξεχασμένα ναρκοπέδια

Δεκάδες χιλιάδες νάρκες και πολεμικό υλικό από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου εξακολουθούν να βρίσκονται θαμμένα στην Ελλάδα, έτοιμα να εκραγούν ανά πασά στιγμή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε το Διεθνές Παρατηρητήριο Ναρκών από το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπάρχουν υποψίες για 41 περιοχές με θαμμένες νάρκες και πολεμικό υλικό που είναι επικίνδυνο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή.

Πολλές από τις ναρκοθετημένες ζώνες, στις οποίες περιλαμβάνονται περιοχές της Μακεδονίας, της Ηπείρου αλλά και νησιά του Αιγαίου είναι αχαρτογράφητες, γι’ αυτό τον λόγο είναι εξαιρετικά δύσκολο να καθαριστούν. Τα περισσότερα ξεχασμένα ναρκοπέδια βρίσκονται στον Γράμμο και το Βίτσι, θέατρο άγριων συγκρούσεων την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Σύμφωνα με την αναφορά του Διεθνούς Παρατηρητηρίου, περισσότερα από 40 χιλιάδες στρέμματα γης σε αυτά τα δύο βουνά εξακολουθούν να είναι παγιδευμένα με νάρκες. Μόνο το 2005 εκκαθαρίστηκαν επτά περιοχές, έκτασης 421.966 τετραγωνικών μέτρων, από τις οποίες αφαιρέθηκαν και καταστράφηκαν 11 νάρκες κατά προσωπικού, 3 αντιαρματικές νάρκες και 558 κατάλοιπα πολέμου.

Συνολικά το προηγούμενο έτος ερευνήθηκαν 23 «ύποπτες» περιοχές που καλύπτουν 2.247.836 τ.μ., κυρίως στον Γράμμο και το Βίτσι. Το προσωπικό του υπουργείου Άμυνας όμως δήλωσε ότι καμία από αυτές τις περιοχές δεν είναι ακόμη δυνατόν να δοθεί σε ελεύθερη για χρήση. Για τους κατοίκους η ύπαρξη των ναρκοπεδίων αποτελεί μέρος τα ζωής τους. Οι βοσκοί και οι ξυλοκόποι γνωρίζουν εμπειρικά ποια μονοπάτια πρέπει να αποφύγουν. «Ύποπτη» για σκόρπιες νάρκες παραμένει η περιοχή των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, στα όρια των Νομών Σερρών και Δράμας.

Από το 1997 είχε ανακοινωθεί ο καθαρισμός της περιοχής από τις νάρκες που τοποθετήθηκαν την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Τον Οκτώβριο του 2001, δύο μόλις μήνες από την παράδοση στη διαδικασία αποναρκοθέτησης των περιοχών για χρήση στην κορυφή Ρούπεσκο του όρους Μπέλες, δύο μέλη του τάγματος εκκαθάρισης ναρκοπεδίων Ξηράς βρήκαν τραγικό θάνατο.

Τα πιο επικίνδυνα ναρκοπέδια βρίσκονται κατά μήκος του ποταμού Έβρου. Από το 1990 ενενήντα άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους σε αυτά, στην πλειονότητά τους λαθρομετανάστες. Από τις 24.751 νάρκες κατά προσωπικού που υπήρχαν στα ναρκοπέδια του Έβρου, έχουν εκκαθαριστεί οι 10.002 (40%) μεταξύ Σεπτεμβρίου 2003 και 10 Απριλίου 2006. Το 2005 είχε σχεδιαστεί η εκκαθάριση 3.035 ναρκών κατά προσωπικού, αλλά αναφέρθηκε εκκαθάριση 6.835 ναρκών.

To 2001 η χώρα μας αποκάλυψε στο Διεθνές Παρατηρητήριο Ναρκών και την ύπαρξη ναρκοθετημένων περιοχών σε τουλάχιστον εννέα νησιά του Αιγαίου, αναφέροντας μόνο την ύπαρξη ναρκοπεδίου στη Γυάρο. Το 2005 όμως ανακοινώθηκε πως αποδόθηκαν «καθαρά» από νάρκες και λοιπά πυρομαχικά 900.000 τ.μ. στη Ρόδο, 4.700 τ.μ. στην Κω, 16.350 τ.μ. στη Λήμνο, 148.860 τ.μ. σε περιοχή της Χαλκίδας, ενώ ανακοινώθηκε και καθαρισμός ναρκοπεδίου στη Ζάκυνθο έκτασης 28.860 τ.μ. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ωστόσο δεν διευκρίνισε αν στις περιοχές αυτές υπάρχουν και άλλα ναρκοπέδια.

Τον Σεπτέμβριο του 2005, το υπουργείο δήλωσε ότι οι περιοχές των συνόρων με τις χώρες Βουλγαρία, Αλβανία και Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι ελεύθερες από νάρκες.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ναρκοπέδια στη Δ. Μακεδονία!