Αλησμόνητες πατρίδες: Η Κίος της Βιθυνίας – Του Σταύρου Καπλάνογλου

Του Σταύρου . Π. Καπλάνογλου:

ΠΩΣ ΗΤΑΝ ΤΟ 1922

Η Κίος της Μ. Ασίας ήταν μια ανεπτυγμένη παραλιακή πόλη, στις εκβολές του Ασκάνιου ή Κυανού ποταμού, ξεκινώντας από τις παρυφές του Αργαθώνιου όρους και καταλήγοντας στη θάλασσα, αποτελώντας το επίνειο της Προύσας. Ο πληθυσμός της Κίου, κατά το 1922, ήταν περισσότεροι από 12.000 κάτοικοι, εκ των οποίων 8.000 και πλέον Έλληνες, οι υπόλοιποι δε Τούρκοι, Αρμένιοι και λίγοι Εβραίοι.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Από τον 15ο αιώνα και μετά υπήρξε η έδρα της Μητρόπολης Νικαίας

Η Κίος είχε 17 εκκλησίες και εξωκκλήσια, με μεγαλύτερες της Κοίμησης της Θεοτόκου (που ήταν η Μητρόπολη), του Αγ. Ιγνατίου (είναι η μοναδική που σώζεται σήμερα, γιατί έχει μετατραπεί σε τζαμί), του Αγ. Γεωργίου, του Προφήτη Ηλία και της Παναγιάς της Παζαριώτισσας. Η μεγαλύτερη και μεγαλοπρεπέστερη εκκλησία ήταν αυτή της Οδηγήτριας, δίπλα στο Παρθεναγωγείο.

ΠΑΙΔΕΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ

Η Κίος είχε έντονη πνευματική και πολιτιστική ζωή, με μεγάλα εκπαιδευτήρια (Παρθεναγωγείο, που σώζεται μέχρι σήμερα Αρρεναγωγείο, μπάντα αρρένων κλπ.).

ΑΠΟΣΧΟΛΗΣΗ

Η Κίος υπήρξε σημαντικό εμπορικό κέντρο της περιοχής, ενώ είχε ιδιαίτερα ανεπτυγμένη γεωργία και σηροτροφία, ευρισκόμενη πάνω στο «δρόμο του μεταξιού».Οι κάτοικοι ασχολούνταν και με την αλιεία

ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΜΕΤΑ ΤΟ 1922

Πρόσφυγες από τον τόπο οίκισαν κυρίως την πόλη ΝΕΑ ΚΙΟΣ. Η σημερινή Νέα Κίος αποτελεί μια μικρή πόλη 2.778 κατοίκων. Βρίσκεται στο νομό Αργολίδας, έξι χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Ναυπλίου.

Η ΠΑΛΙΑ ΚΙΟΣ ΣΗΜΕΡΑ

Ονομάζεται Gemlik ανήκει στην περιφέρεια της Προύσας βρίσκεται στην θέση της εγκαταλειφθήσας πόλης της Κίου στις όχθες της θάλασσας του Μαρμαρά .Με συνολικό πληθυσμός το 2016 107.139 κατοίκους.

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Η γύρω περιοχή της Κίου την 2η χιλιετία π.Χ. κατοικήθηκε από τους Χετταίους 12ο αιώνα π.Χ. καταλήφθηκε από τους Φρύγες και συνέχεια από τους Μυσούς,
Κατά τον 10ο αιώνα π.x την κατέλαβαν Βιθυνοί

625 π.Χ. μέχρι 553 Η περιοχή καταλήφθηκε από τους Μιλήσιους που ίδρυσαν πόλεις ανάμεσα τους και η Κίος.

Κατά το έτος 553 π.Χ. . υποτάχθηκαν στους εμφανισθέντες Ληδούς και αργότερα στους Πέρσες

459 π.Χ. Η απελευθέρωσή τους από τους Αθηναίους

Από το έτος 466 π.Χ. η Κίος με πολλές άλλες πόλεις της Μ. Ασίας συμμετείχαν στην συμμαχία της Δήλου
412 π.Χ. οι Πέρσες επανέρχονται καταλαμβάνοντας και την Κίο και μένουν μέχρι το 334 π.Χ.,
334 π.Χ., Ο Μ. Αλέξανδρο απελευθερώνει την Κίο.
74 π.Χ., Ερχονται οι Ρωμαίοι,

Στις αρχές του β’ αιώνα (112 μ.Χ.),ο χριστιανισμός γνώρισε μεγάλη διάδοση
330 μχ Με την ίδρυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και την ανακήρυξη του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας, η Κίος αποκτά αρχιεπισκοπή

Κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η Κίος απέκτησε σημασία λόγω της θέσης της και αποτέλεσε το προσφιλές θέρετρο των βυζαντινών αυτοκρατόρων.

1100 μ.Χ. Την κατέλαβαν οι Σελτζούκοι Τούρκοι

Μεταξύ 1823-1839 μ.Χ. ιδρύθηκε το αρρεναγωγείο και το παρθεναγωγείο

1908 Εμφανίζονται οι Νεότουρκοι διακηρύττοντας ότι θα φέρουν την ισότητα ανάμεσα στους λαούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Σύντομα όμως θα αποδειχθεί ότι εξαπάτησαν τους άλλους λαούς υποστηρίζοντας τον εκτουρκισμό όλης της τότε Οθωμανικής επικράτειας και καθοδηγούμενοι από τους Γερμανούς άρχισαν άγριες διώξεις Ελλήνων Αρμενίων και Ασσυρίων

1912-1920
Ξεκινώντας οι Βαλκανικοί πόλεμοι όλοι η Ελληνες της Μ. Ασίας και καθ’ όλη την διάρκεια τους και βέβαια στην συνεχεία δέχονται τις διώξεις των Οθωμανών,φυλακίσεις , εξορίες,οικονομικός πόλεμος,δολοφονίες και κάθε είδους δίωξή που μπορεί να φαντασθεί κανείς

1916 Α’ Παγκόσμιου πολέμου
Με την έναρξη του πόλεμου οι Κιώτες οργάνωσαν την αυτοάμυνα τους, εξοπλίζοντας τους περίφημους “νταήδες” τους με όπλα

25 Ιουλίου 1920 Ο Ελληνικός στρατός εισέρχεται στην Κίο Ο Μητροπολίτης Νικαίας Βασίλειος, υποδέχθηκε τον Ελληνικό Στρατό ,
1921 Έγινε κάποια προσπάθεια αυτονόμησης της παραλιακής ζώνης
22 Αυγούστου 1922 Ο Ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κίο
25ης Αυγούστου 1922 Σε 11 φορτηγά πλοία άρχισε η επιβίβαση των προσφύγων, αφήνοντας πίσω την προαιώνια πατρίδα, την περιουσία τους, και τους τάφους αγαπημένων,προσώπων.